Haset Nedir? Hasetin Çeşitleri Nelerdir? Ebu Nuh

Bugünkü videomuzda, ‘İmam Nevevi’nin Kırk Hadis ’ adlı eserinde
‘ Haset Nedir? Hasetin Çeşitleri Nelerdir? ‘ konusunu işleyeceğiz…

الحديث الثالث عشر
"لا يؤمن أحدكم حتى يحب لأخيه ما يحب لنفسه"
عَنْ أَبِي حَمْزَةَ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ خَادِمِ رَسُولِ اللَّهِ عَنْ النَّبِيِّ قَالَ: "لَا يُؤْمِنُ أَحَدُكُمْ حَتَّى يُحِبَّ لِأَخِيهِ مَا يُحِبُّ لِنَفْسِهِ".
رَوَاهُ الْبُخَارِيُّ [رقم:13]، وَمُسْلِمٌ [رقم:45].

Peygamber (s.a.v)'in hizmetçisi Ebû Hamze Enes b. Mâlik 'den Peygamber (s.a.v) buyurdu ki: "Sizden herhangi biriniz kendi nefsi için sevdiğim kardeşi için de sevmedikçe, iman etmiş olamaz.

(Muslim-İman-17/71-45.Hadis)


ZITTI OLAN HASED NEDİR?

Kıskanmak, çekememek, başkasında olan sağlık, zenginlik ve benzeri nimetlerden dolayı rahatsız olarak o kişiden o nimetin gitmesini istemek. Kalpte bulunan ve insanı kötülüklere sürükleyen en önemli ve gayri ahlâkî özelliklerden, hastalıklardan birisidir. Bilgisizlik ve tamahkârlığın birleşmesinden, kaynaşmasından doğar. En çok da tanıdık ve akrabalar arasında kendisini gösterir:

Ve yine Hased, kulun kendisine takdir edilene, yani ilâhî taksîme râzı olmamasıdır. Bu da Allâh’ın irâdesine karşı gelmek gibi büyük bir cür’ettir. Hâlbuki kullarını çok seven Cenâb-ı Hak, her birine ayrı ayrı nîmetler lûtfetmiştir. İnsanın, başkalarına ihsân edilen nîmetlere hased etmek yerine, kendi üzerindeki nîmetlere şükretmesi îcâb eder. Çünkü bizim sahip olduğumuz nîmetlerden mahrum olan nice kullar vardır. Bu sebeple hırs ve hasedin yegâne tedâvisi, ancak kanaat ve rızâ hâlinin huzur ve rûhâniyetine bürünmekle mümkündür. Allah Rasûlü -sallâllâhu aleyhi ve sellem-:

“Kanaat, bitmez tükenmez bir hazinedir.” buyurmuştur.

(Deylemî, Müsned, III, 236/4699)


HASED

Haset, çirkin huyların en zararlılarındandır. Herkeste bulunmakla birlikte dereceleri farklıdır. Kimi insanda haset duygusu bir an için gelip gider; kiminde ise iyice yerleşir, bütün benliğe hâkim olur ve gittikçe artar. İşte asıl üzerinde durulması gereken ve tehlikeli olan haset sonuncusudur.

İmam Gazalî'ye göre haset ancak bir nimete karşı olur. Allah bir kimseye bir nimet bağışladığı zaman diğer insanda ona karşı iki türlü hal belirir. Birincisi, o nimeti çok görerek onun elinden gitmesini istemektir; buna haset denir. Hasedin tezâhürü de insanın elindeki varlığı, nimeti çok görmek ve yok olması halinde sevinmektir.

İkinci hal ise: ne varlığa sevinmek, ne de yok olmasını istemektir. Buna karşılık o insanda bulunan nimetin kendisinde de bulunmasını istemektir. Buna da gıpta denilir.

"Mü'min gıbta; münâfık haset eder" sözü bu iki durumun farkım ve bulunduğu insanın niteliğini ortaya koymaktadır.

Haset, yani başkasının elinde bulunan bir nimetten hoşlanmayarak onun yok olmasını istemek haramdır.

Ancak kafir elindeki nimeti zulme kullanıyorsa ve bu istemediğin şey İslam’a ve insanlara zarar veren elindeki nimetse bu haram olmaz. Çünkü burada İslam’ın ve insanlığın maslahatı vardır.

Allah Teâlâ'nın uyarılarına ve tavsiyelerine dikkat edip uyanmak ve bu illetten kurtulmaya çalışmak bir görevdir. Yakup (a.s.)’un büyük oğulları, küçük kardeşleri Yusuf'a hep beraber tuzak kurup yapacaklarını yaptılar. Gayeleri Yusuf (a.s.)'u zelil etmekti. Allah (c.c.) ise Yusuf (a.s.)'u seçti. Ona nübüvvet ve saltanat verdi. Kardeşlerini ona boyun eğdirdi. Hükmü altına soktu. Yusuf (a.s.)'u hased etmelerinden dolayı hileleri kendi başlarına geçti. Bu ise Allah Teâlânın hikmetinin ve kudretinin apaçık bir delilidir.

Felak Sûresi'nde gelmiş bulunan, “Hâsid kişinin hased ettiği zamanki şerrinden Allah'a sığınmak.

وَمِنْ شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ

Ve hased ettiği zaman, hasetçinin şerrinden. (Felak Suresi – 5)

http://www.taifetulmansura.com/