ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΔΑΣΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗ - Παπά Άγγελος Ψυλλάκης

Ο παπά Άγγελος Ψυλλάκης ήταν από τα Σφακιά, εφημέριος για πολλά χρόνια στον Αγιο Χαράλαμπο στα Λενταριανά των Χανίων. Την δεκαετία του 70΄ είχε εργαστεί και ώς καθηγητής μουσικής στο Β' Γυμνάσιο Αρρένων Χανίων.Από μικρό παιδί είχε ασχοληθεί με την παραδοσιακή Κρητική μουσική, τα Ριζίτικα.Τέλη του 1950 παίζει λαούτο για να τραγουδίσει σε ένα γάμο στα Σφακιά ο Μουντάκης όταν εκπαιδευόταν για χωροφύλακας στα Χανιά.Δυο δίσκους εκανε όλους κι όλους με την χαρακτηριστική βυζαντινή φωνή του πριν φυγει από καρκίνο το 97.Πρώτος αυτός μελοποιεί το τραγούδι του Δασκαλογιαννη που αιώνες τραγουδιόταν από στόμα σε στόμα στην Κρήτη για τον Αγώνα και το μαρτυρικό θανατο του Δασκαλογιάννη, που τρώγοντας το παραμύθι τού Ορλώφ ότι θα βοηθήσουν οι Ρώσοι τους Κρητικούς ξεκίνησε μεγάλη επανάσταση.Το τραγούδι του Δασκαλογιάννη είναι έμμετρο κείμενο που αναφέρεται στην πατριωτική δράση του Δασκαλογιάννη και στον μαρτυρικό θάνατο του. Το συνέθεσε το 1786 σε 1.034 στίχους ο λαϊκός ποιητής και άλλοτε σύντροφός του Παντελής Μπατζέλιος.Ο Ιωάννης Βλάχος (Δασκαλογιάννης) (γεννήθηκε στην Ανώπολη Σφακίων το 1722 ή 1730 -- πέθανε μαρτυρικά στο Ηράκλειο το 1771 ) ήταν Χανιώτης εθνικός αγωνιστής, ήρωας της Κρητικής επανάστασης του 1770.Ο Δασκαλογιάννης μορφώθηκε στο εξωτερικό, ταξίδεψε επικεφαλής του εμπορικού του στόλου και γνωρίστηκε με πολλές προσωπικότητες της εποχής του. Τον αποκάλεσαν δάσκαλο για τη μόρφωση, τη γλωσσομάθεια και τον σεβασμό που ενέπνεε.Όταν η Αικατερίνη Β΄ της Ρωσίας προετοίμαζε τον Ρωσοτουρκικό πόλεμο, ο Δασκαλογιάννης συνννοήθηκε με τον προσωπικό του φίλο ναύαρχο Ορλώφ και έφτασε στην Κρήτη με τους προκρίτους της Μάνης, όπου άρχισε να οργανώνει την εξέγερση.Τελικά, παρότι ο ρωσικός στόλος δεν έπλευσε προς τη Κρήτη όπως είχε συμφωνηθεί αποφάσισε να κηρύξει την επανάσταση μόνο στα Σφακιά, με 1.300 άνδρες και με την ελπίδα ότι η ενέργειά του θα προκαλούσε γενικό ξεσηκωμό.Η συνέχεια όμως τον διέψευσε και, όταν είδε ότι ο σκληρός και αιματηρός αγώνας ήταν καταδικασμένος, αναγκάστηκε να παραδοθεί πιστεύοντας στην υπόσχεση των Τούρκων ότι θα σταματούσαν τις σφαγές και θα έδιναν αμνηστία. Τον έγδαραν όμως ζωντανό στις 17 Ιουνίου 1771 στην πλατεία Ατ Μεϊντάν του Ηρακλείου μπροστά στο πλήθος. Προς τιμήν του έχει στηθεί προτομή στην γενέτειρά του και έχει πάρει το όνομά του το αεροδρόμιο των Χανίων.