Ziya Paşa / Terkib-i Bend IX

Pek rengine aldanma felek eski felekdir,
Zîrâ feleğin meşreb-i nâ-sâzı dönekdir.
(Dünyanın rengine pek aldanma, dünya yine eski dünyadır, Çünkü dünyanın uygunsuz tabiatı dönektir.)

Yâ bister-i kemhâda, yâ vîrânede cân ver,
Çün bây ü gedâ hâke berâber girecekdir.!
(İster ipekle döşenmiş yatakta, ister harap bir evde can ver, Çünkü zenginlerle fakirler toprağa aynı şekilde [eşit] girecektir.)

Allah’a sığın şahs-ı halîmin gazabından,
Zîrâ yumuşak huylu atın çiftesi pekdir.
(Allah'a sığın uysal kişinin öfkesinden, Çünkü yumuşak huylu atın çiftesi serttir.)

Yakdı nice cânlar o nezâketle tebessüm,
Şîrin dahi kasd etmesi câna gülerekdir.
(O kibarca gülümseme nice canları yaktı, Aslanın can alması da gülerek olur.)

Bed-asla necâbet mi verir hiç üniforma?
Zer-dûz pâlân ursan eşek yine eşekdir.
(Özü kötü olan insanlara hiç giydiği üniforma [makam, yetki] soyluluk verir mi? Altından yapılmış semer vursan eşek yine eşektir.)

Bed-mâye olan anlaşılır meclis-i meyde,
İşret güher-i âdemi temyîze mihekdir.
(Mayası kötü olan içki meclisinde belli olur, İçki insanın cevherini [özünü] ortaya çıkaran [ayırdeden] bir işarettir.)

Nush ile yola gelmeyeni etmeli tekdîr,
Tekdîr ile uslanmayanın hakkı kötekdir.!
(Nasihat ile yola gelmeyeni azarlamak gerekir, Azar ile uslanmayının [ise] hakkı dayaktır.)

Nâ-dânlar eder sohbet-i nâ-dânla telezzüz,
Dîvânelerin hem-demi dîvâne gerekdir.
(Cahiller cahillerin sohbetinden zevk alır, Çılgınların yakın arkadaşlarının da çılgın olması gerekir.)

Afv ile mübeşşer midir ashâb-ı merâtib?
Kânûn-ı cezâ âcize mi hâs demekdir?
(Makam mevki sahibi olanlar af ile müjdelenmişler midir, Ceza kanunu aciz olanlara mı mahsustur?)

Milyonla çalan mesned-i izzetde ser-efrâz,
Bir kaç guruşu mürtekibin câyı kürekdir.
(Milyonla çalan yüksek makamda başı dik dolaşır[ken] Birkaç kuruşu zimmetine geçirenin cezası kürek mahkûmu olmaktır.)

Îmân ile dîn akçedir erbâb-ı gınâda,
Nâmûs u hamiyyet sözü kaldı fukarâda.
(İnanç ve din zenginlerde akçe oldu, Namus ve hamiyyet [namusu korumak için gösterilen gayret] sözü fakirlerde kaldı.)

Ziya Paşa