20 doden per jaar: bouw gevaarlijkste werkplek

Vorig jaar waren er 20 dodelijke ongelukken in de bouw. Kan een nieuw plan dit aantal naar beneden brengen?

Kraanmachinist en timmerman Dennis Tuithof viel twee jaar geleden van een zes meter hoge steiger naar beneden. Met een gebroken schouderblad en gekneusde enkels en ribben werd hij opgenomen in het ziekenhuis. ''Ik heb verschrikkelijk veel geluk gehad. Als ik een halve meter naar rechts was gevallen, was ik gespietst geweest.''

Een ongeluk als dat van Dennis is niet zeldzaam. "Vallen van hoogte is een van de meest voorkomende ongevallen'', aldus arbeidsinspecteur Michel Schenk. "Maar ook beklemming en afgesneden vingers door ongelukken met zaagtafels kom ik vaak tegen.''

Een flink aantal van de ongelukken op bouwplaatsen loopt fataal af. In 2018 en 2017 vielen er elk jaar twintig doden in de bouw. Daarmee is het in Nederland de dodelijkste sector om in te werken. In de industrie werken bijvoorbeeld twee keer zoveel mensen als in de bouw, maar daar gebeuren maar de helft van het aantal dodelijke ongelukken.

Al jaren worden pogingen ondernomen om dit hoge aantal doden naar beneden brengen. Brancheorganisatie Bouwend Nederland en vakbond FNV komen nu met een nieuw plan om de veiligheid op bouwplaatsen te vergroten.

Het plan bestaat uit twee delen. Ten eerste moeten bouwvakkers een nieuwe taal leren: Bouwspraak. Deze gebarentaal bestaat uit 25 gebaren waarmee werknemers bijvoorbeeld kunnen waarschuwen voor struikelgevaar of aan collega's vertellen dat ze een ambulance moeten bellen. Het idee is dat werknemers zo effectief kunnen communiceren, ondanks een eventuele taalbarrière of omgevingslawaai.

Toch is het maar de vraag of de nieuwe aanpak het aantal ongelukken significant naar beneden kan brengen. Tijdsdruk en nonchalante omgang met veiligheid lijken minstens zulke grote problemen als slechte communicatie. "Het probleem is dat veiligheid te vaak wordt overgelaten aan de jongen op de werkvloer", zegt arbeidsinspecteur Michel Schenk. "Dingen moeten vaak even snel afgemaakt worden. Daarbij worden beslissingen door de werknemers last-minute genomen. Die gelegenheid is er blijkbaar en dat ligt met name aan de coördinerende partijen zoals de opdrachtgever."

Dit is een reportage van: Jelmer Jansma en Renee Vink.

#ZieVraagWeet #reportage