ڊاڪيومينٽري: گوڙي مندر جي مختصر تاريخ۔ Documentary

گوڙي مندر (Gori Temple) سنڌ جي ٿرپارڪر ضلعي ۾ موجود هڪ قديم جين مندر آهي، جيڪو پنهنجي منفرد تعميراتي انداز ۽ تاريخي اهميت جي ڪري جين ڌرم جي پوئلڳن لاءِ خاص روحاني مرڪز رهيو آهي. هي مندر، جيڪو گوڙي ديوي جي نالي سان منسوب آهي، هڪ اهم تاريخي ورثي طور سنڌ جي ثقافت ۾ نمايان حيثيت رکي ٿو.

تاريخي پس منظر
گوڙي مندر جو تعميراتي ڪم 1375ع کان 1449ع جي وچ ۾ راجا رائي سنگھه جي حڪمراني دوران مڪمل ٿيو. اهو مندر جين ڌرم جي ديوي گوڙي ماتا جي نالي تي رکيو ويو، جيڪا هن خطي ۾ جين پوئلڳن جي عبادت ۽ مذهبي سرگرمين جو مرڪز رهي آهي. مندر جي تعمير ۾ خاص طور تي سنگ مرمر استعمال ڪيو ويو، جنهن جي ڪري هن مندر کي هڪ منفرد جمالياتي حيثيت حاصل آهي.

تعميراتي خاڪو
گوڙي مندر جي تعمير ۾ سنگ مرمر ۽ ٻيا قيمتي تعميراتي مواد استعمال ڪيا ويا آهن. مندر جو سڀ کان خاص خصوصيت ان جون 52 گهٽڙيون (pillars) آهن، جيڪي وڏي مهارت سان ٺهيل آهن. مندر جي ڇت تي موجود چٽسالي، جين ڌرم جي مقدس علامتن کي نمايان ڪري ٿي. هن مندر جي اڏاوت ۾ خاص طور تي اهڙي ترتيب ڏني وئي آهي جو مندر جي ڪنهن به نقطي تان ڏسڻ سان سموريون گهٽڙيون هڪ قطار ۾ نظر اينديون آهن.

مذهبي ۽ ثقافتي اهميت
گوڙي مندر جين ڌرم جي پوئلڳن لاءِ خاص اهميت رکي ٿو ۽ هر سال هزارين جين پُجاري هن مقدس هنڌ تي مڃتا ڏيڻ لاءِ ايندا آهن. مندر ۾ عبادت لاءِ ايندڙ ماڻهو هن کي هڪ روحاني مرڪز سمجهي پنهنجي مڃتا پيش ڪندا آهن. هي مندر سنڌ جي تاريخ، ثقافت، ۽ مذهبي هم آهنگي جو هڪ اهم مثال آهي.

موجوده حالت
گوڙي مندر هن وقت وقت جي سختين ۽ غير مناسب سار سنڀال جي ڪري خراب ٿيندو پيو وڃي. مندر جي چٽسالي ۽ تعميراتي ڪم کي وقت جي اثرن کان بچائڻ لاءِ خاص طور تي تحفظ جا قدم کڻڻ جي ضرورت آهي. سنڌ حڪومت ۽ ثقافتي ادارن کي هن اهم ورثي جي بچاءَ لاءِ سرگرم ڪردار ادا ڪرڻ گهرجي.

انگ اکر:
- *تعمير جو دور:* 1375ع کان 1449ع
- *تعمير ڪندڙ:* راجا رائي سنگھه
- *جڳهه:* ٿرپارڪر، سنڌ
- *تعميراتي مواد:* سنگ مرمر
- *گڏيل گهٽڙيون:* 52
- *مذهبي مڃتا ڏيندڙ:* جين ڌرم جا پوئلڳ
- *حفاظتي حيثيت:* زوال پذير

نتيجو
گوڙي مندر ٿرپارڪر ۾ هڪ اهم تاريخي ۽ مذهبي ورثو آهي، جنهن جي بچاءَ ۽ حفاظت لاءِ ضروري آهي ته حڪومت ۽ مقامي ڪميونٽي گڏجي ان جي سار سنڀال ڪن. هي مندر نه صرف جين ڌرم جي پوئلڳن لاءِ هڪ مذهبي مرڪز آهي، پر سنڌ جي تاريخ ۽ ثقافت جو هڪ اهم نشان پڻ آهي، جنهن جي بچاءَ لاءِ ضروري آهي ته هر ممڪن قدم کنيو وڃي.
#GoriMandir #tharparkar #alinawazdahri #drshermehrani #jahangeerdahri #jamichandio #drakashansari #sindh
Translate in English