"Άιντε Μάρω στο πηγάδι" - η "Χαονία" στην Μεγάλη Γιορτή Πολυφωνικού Τραγουδιού 2017

"Άιντε Μάρω στο πηγάδι"
Με το πολυφωνικό σύνολο "Χαονία" στην Μεγάλη Γιορτή Πολυφωνικού Τραγουδιού που διοργάνωσε η "Άπειρος" στο πλαίσιο του Πολυφωνικού Καραβανιού, το Σάββατο 10 Ιουνίου 2017 στο Θέατρο Πέτρας.

Από το πολυφωνικό σύνολο "Χαονία" δημιουργήθηκε η σπίθα για την δημιουργία του Πολυφωνικού Καραβανιού. 21 χρόνων φέτος η "Χαονία", 19 το Καραβάνι. Έτσι η "Χαονία" είναι το μόνο πολυφωνικό σχήμα που δεν έλειψε σε κανένα από τα Πολυφωνικά Καραβάνια, σε καμία από τις Μεγάλες Γιορτές Πολυφωνικού Τραγουδιού. Και όχι μόνο συμμετέχει αλλά πρωτοστατεί στην οργάνωσή τους.

Έστι και φέτος στην Πέτρα. Τα μέλη της είχαν διασπαρεί σε όλες τις θέσεις ευθύνης της βραδιάς, από την είσοδο ως το θέατρο και η μόνη στιγμή που αντάμωσαν όλα μαζί ήταν δύο λεπτά πριν βγούνε να τραγουδήσουν, χωρίς τελική πρόβα, χωρίς πρόβα ήχου, σχεδόν χωρίς ανάσα από την τρεχάλα της βραδιάς.

Κάπως έτσι τραγούδησαν το "Άιντε Μάρω", με τον τρόπο που το έχουν καταγράψει και μαθητεύσει ξανά και ξανά στο Δολό Πωγωνίου. Το αφιέρωσαν στον συγγραφέα Σωτήρη Δημητρίου που αμέσως πριν είχε βραβευθεί από την "Άπειρο" και το Πολυφωνικό Καραβάνι. Ο Δημητρίου στο διήγημά του "Πολύδροσο Θεσπρωτίας" μνημονεύει το τραγούδι σαν μνήμη της μάνας στον ήρωά του...

Άιντε Μάρω στο πηγάδι, άιντε για νερό
Καρτεράτε αδελφούλες για να ζαλωθώ
Για να πάρω τη βαρέλα και τον μαστραπά
Τι είν΄ο Γιάννος στο πηγάδι, ο πλανόΓιαννος
που πλανεύει τα κορίτσια και τις έμμορφες
κι επλάνεψε κι εμάνα και δεν έρχομαι

Το τραγούδι έχει δικοσγραφηθεί τα τελευταία χρόνια στον ψηφιακό δίσκο με πολυφωνικά τραγούδια του Δολού (με όμιλο του χωριού, σε έκδοση του συλλόγου του) και στον πρώτο δίσκο του πολυφωνικού σχήματος "Ήνορο". Στο Αρχείο Πολυφωνικού Τραγουδιού της "Άπειρος" περιλαμβάνονται πλήθος επιτόπιων καταγραφών του, από διάφορες περιοχές και σε διάφορες παραλλαγές όπως επίσης και ψηφιοποιήσεις από σειρά συλλογών - εκδόσεων. Παραθέτουμε μία που μνημονεύει και κάποιες άλλες στα καταληκτικά της στοιχεία:

Ο ΓΙΑΝΝΟΣ, Ο ΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΚΑΙ Ο ΠΛΑΝΟ-ΓΙΑΝΝΟΣ


Ο Γιάννος, ο Γιαννάκης κι ο πλανό-Γιαννος,
που πλανεύει τα κορίτσια και τις έμορφες.
Μωρ’ τη Μάρω, τη Μαρία, δεν παραπλανά.
- Άιντε, Λένη και Λενίτσα κι αδερφή καλή,
όλο τον κόσμο ορμηνεύεις κι εμένα αδικείς.
- Τι ορμήνια να σου δώσω, μωρέ αδερφέ;
Γυναικίσια ρούχα ντύσου κι άσπρη φορεσιά.
Και στο μαχαλά της έβγα σαν τραγουδιστής!
- Άιντε μας, μωρή κοπέλες, να πηγαίνομε,
για μανούσια, για λουλούδια, γι’ αγριολούλουδα.
- Άιντε, Μάρω, στο πηγάδι, άιντε για νερό.
Ο Γιάννος κάπου πάει και δεν είναι εδώ.
- Καρτερείτε μ’ αδερφούλες, για να ζαλωθώ.
Για να πάρω τη βαρέλα και το μαστραπά
και το γυάλινο ποτήρι, για να πιω νερό.
Έχασα και το σκοινάκι κι όσο να το βρω.
Μη είν’ ο Γιάννος στο πηγάδι, ο πλανό-Γιαννος,
που πλανεύει τα κορίτσια και τις όμορφες.
Πλάνεψε κι εμέν’ τη μαύρη, την απλάνευτη.
- Μωρ’ Μάρω, κι αν είν’ ο Γιάννος, το τι γίνεται;
- Αδερφή, κι αν είν’ ο Γιάννος, εγώ σφάζομαι
Μώρ’ Μάρω, εγώ είμ’ ο Γιάννος, γιατ’ δε σφάζεσαι;

Δρόπολη
310. Νίκ. 230. Παναγ. 161 (παραλ). Φωτ. – Λύτ. 310.

Κατσαλίδας 256

Επιμέλεια: Αλέξανδρος Λαμπριδης
"Άπειρος", Πολυφωνικό Καραβάνι, Αρχείο Πολυφωνικού Τραγουδιού
[email protected], www.polyphonic,gr