කාෙත් දූව රජ මහා විහාරය වදින්න යමු🙏🙏🙏

සුන්දර මාදුගඟ , බලපිටිය 🌊🐊🦐🦀🐟

දකුණු පළාතේ බලපියටි ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇති මාදුගග, ලංකාවේ පරිසර හා ජෛව විවිධත්වය ගැන උනන්දුවක්දක්වන අයගේත්, නිස්කලංකව විචිත්‍ර දසුන් මැද විවේකය ගෙවන්න කැමති අයගේත් අවධානය දිනාගත් සංචාරක කළාපයක් කිව්වොත් ඒක වැරදි නැහැ.

ගංගා නම් ලංකාවේ ඕනැ තරම් තියෙන්නේ කියලා අපිට හිතන්නත් පුලුවනි. ඒත් ඌරගස්මංහන්දිය ප්‍රදේශයේ කඳු මුදුනකින් පටන් අරගෙන සැතපුම් හයක් පමණ කෙටි දුරක් ගෙවාගෙන පැමිණෙන මාදුගග ලංකාවට මෙතරම් වැදගත් වන්නේත්, එය දෙස් විදෙස් සංචාරකයන්ගේ සිත් මෙතරම් ඇද බැඳ ගන්නේත් මන්දැයි කිසිවෙක් කල්පනා කරන්නත් පුලුවනි. ඒ ගැන තමයි අද අපි කතා කරන්න යන්නේ.
දූපත් රැසක්.

මාදුගගෙ ඇති සුවිශේෂම අංගය වන්නේ එය දූපත් රැසක් පරිසරයට බිහි කරන්නට සමත්වීම නිසයි. මෙම දූපත්ප්‍රමාණය 64ක් බව කියැවෙනවා. ඒ අතර සමහරු කියන්නේ දැනට ඉතිරිව ඇත්තේ දූපත් 25ක් පමණක් බවයි.

කොහොම වුනත් මාදුගගේ සවාරිය යන කිසිම සංචාරකයෙක් මෙහි ඇති දූපත් සංඛ්‍යාව ගැන එතරම් සැලකිලිමත්වෙන්නේ නැහැ. එයට හේතුව ඒ සියලුම දූපත්වලට යාමට ඔවුන්ට අවශ්‍යතාවයක් නොදැනෙන නිසයි. මොකද එකිවෙනකට විවිධ වූත්, විවිධ කාර්යයන්ගේන් හා පරිසර සුවිශේෂතාවලින් යුක්ත වූත් දූපත් වල ඇති චමත්කාරය මෙහිදි සිත් සේ විඳින්න පුලුවන්.

කුරුඳු දූව, කොත් දූව, මා දූව, දික් දූව, තල් දූව, කඩාපාන දූව, සතපහෙම් දූව, පෙරියමරක්කල දූව, එරවන දූව, මීමා දූව, කිනිය දූව, මියම් දූව, මුවන් දූව, අප්පල දූව, ආදිය මෙහි ඇති ප්‍රධාන දූපත් ලෙෂ හඳුන්වන්න පුලුවන්. මෙම දූපත්වල කෙරෙන විවිධ සම්ප්‍රදායක වෘත්තීන් සංචාරකයන්ට ලබා දෙන්නේ සොඳුරු අත්දැකීමක්.

මේ අතරින් කුරුඳු දූව වෙන්ව ඇත්තේ කුරුඳු තැලීමේ වෘත්තියන් දකින්න ලබෙනවා. සාමාන්‍යයෙන් සම්ප්‍රදායිකව කුරුඳු තලන ආකාරය දැකලා නැති අයට මේක ඉතාම සුන්දර අත්දැකීමක්.

අපනයනය පිණිස කුරුඳු නිෂ්පාදනය කරන ආකාරය, කුරුඳු තෙල් හිඳින ආකාරය හා වෙනත් කුරුඳු ආශ්‍රිත නිපැයුම් මෙහිදි දකින්නත්, මිළදී ගන්නත්අවස්ථාව සංචාරකයන්ට සැලසෙනවා.

මේ හැරෙන්නට ඇති අනෙකුත් දූපත්වලත් දකින්න, බලන්න බොහෝ දේවල් තියෙනවා. ඒ අතර ප්‍රධාන වන්නේ ජෛව හා ශාක විවිධත්වයයි. මෙතරම් තෙත්බිම් කලාපීය විවිධත්වයන් ලංකාවේ ඇති ස්ථාන ඉතාම අල්ප වීම එයට හේතුවයි.

මාදුගගේ දුපත් පද්ධතිය අතරින් විශාලතම දුපත වන්නේ මා දූවයි. හෙක්ටයර් 38ක් පමණ විශාල මෙහි පවුල් 150ක් විතර පදිංචිව ඉන්නවා. එහි ඇති පෞරාණික පන්සල වසර 400කට පමණ අතීතයකට නෑකම්කියන්නක්. පුරාවෘත්ත අනුව කියැවෙන්නේ එය සංචාරකයන්ගේ ආධාර මුදල් මත ඉදිවූවක් කියලයි. එහි ඇති බෝධිය වසර 600ක් පමණ වන බවයි ගම් වැසියන් පවසන්නේ.

මේ දූපත් වාසීන්ගේ ජීවන වෘත්තිය වන්නේ ධීවර කර්මාන්තය හා කුරුඳු තැලීමයි. ඒ අතරින් දිනපතා නගරයේ රැකියා සඳහා පිටත්ව යන පිරිසකුත් ඉන්නවා. දූපත් පංතිය අතරින් කොත් දූප ප්‍රසිද්ධ වෙලා තියෙන්නේ එහි ඇති රජමහා විහාරය නිසයි. ඉතිහාසයේ කිසියම්කාලයක පර සතුරු උවදුරුවලින් ආරක්‍ෂා කරගනු පිණිස දළදා වහන්සේ මෙහි සග’වා තිබූ බවට ජනප්‍රවාදයකුත්තියෙනවා.

මෙම දූපත් අතරින් ඉතාම කුඩා දූපත වන්නේ සතපහේ දූපතයි. එහි කතරගම දෙවියන් වෙනුවෙන් කැපවුන දේවාලයක නටඹුන් තාමත් දැකිය හැකියි. සමහර ගැමියෝ අදටත් එහි පුද සිරිත් කරනු දකින්න පුලුවන්. මාදුගගෙ ’්සිට සතපහේ දූපත ඉතාම සුන්දර දසුනක් කියලා කිව්වොත් එය අතිශයෝක්තියක් නම් නෙමෙයි.

දූපත් අතරේ ඇති නයි දූවට බොහෝ සංචාරකයන් යන්නේ නැහැ. මොකද තැන තැන සැරිසරන සර්පයන් අසු වූ විට ඔවුන් රැගෙනගොස් අතහරින්නේ නයි දූවටලු. මේ නිසා සංචාරකයන් මෙම දූපතට නොගියත් කමක් නෑ කියලා කියන එක වඩාත් හොඳයි.

ලංකාවේ කිසිම තැනක දකින්නට නොහැකි විරල දසුනක් දකින්නත් මාදු ගගෙ’් සවිරියේ යෙදෙ සංචාරකයන්ට අවස්ථාව තිබෙනවා. ඒ දූපත් තුනක් යා කරමින් ඉදිකර ඇති ලෝහමය පාලමයි. මෙම පාලම පටු නිසා ත්‍රිරෝද රථයකට වඩා පළල වාහනයකට ගමන් කළ නොහැකියි.

මාදුගග’ ආශ්‍රිතව තවත් කෙරෙන කාර්යයක් තමයි ඉස්සන් වගාව. එහි ඇති ඉස්සන් කොරටු සංචාරකයන්ට දැක ගන්න පුලුවන්. මෙම ඉස්සන් කොරටු රාත්‍රි කාලයේ රැකබලා ගන්නට හිමිකරුවන් විසින් පැල්පත් සාදාගෙන මුර කරන ආකාරය සාමාන්‍ය දසුනක්. ඇතැම් ඉස්සන් කොටු නැරඹීමට සුළු මුදලක් අය කළත්, එය ගෙවා හෝ නරඹන්නට බොහෝ සංචාරකයන් අමතක නොකරන්නේ එය දැනුම, අත්දැකීම් සොයන අයට කදිම අත්දැකීමක්නිසයි.

මාදු ගඟේ කිඹුල්ලු සිටින බව සමහරු කියනවා. මෙය ඇත්තකද බොරුවක්ද කියන එක පැහැදිලි නෑ. ඒ වුනත් එය ඇත්තක් කියලා ආරක්ෂාකාරී පියවර අනුගමනය කරන එක සංචාරකයන්ගේ ශරීර සෞඛ්‍යයට යහපත් වන බවයි අපේ හැග’ීම.

ඒ කෙසේ වෙතත් කිඹුල්ලුන්ගේ කතාව පැත්තක තියලා ඉතාම අලංකාර මිරිදිය මසුන් මෙහිදි
දකින්නට සංචාරකයන්ට පුලුවන්. හුංගා, කපු හෙන්දා, කාවයියා, තෙලයා, කොරලියා, කකුළුවන් හා පොකිරිස්සන්මෙහි බහුලව දැකිය හැකි මිරිදිය සතුන්. ඒ හැරෙන්නට කඩොලාන, රතමිල්ල වැනි ශාක මෙහි දකින්නට අවස්ථාව තිබෙනවා.

මාදු ගගෙ’් දූපත් සවාරිය සඳහා බෝට්ටු එහි තිබෙනවා. ඒ නිසා සංචාරකයන්ට ඔවුන්ගේ මගපෙන්වීම ලබාගැනීමට අනිවාර්යයෙන් සිදුවන්නක්. ඒ නිසා කල් ඇතිව ඔවුන් සම්බන්ධ වී ගාස්තු ආදිය ගැන කතා කරගන්න එක වඩාත්සුදුසුයි. කොස් වුවත් ඔවුන් බොහෝ අය බෙහෙවින් මිත්‍රශීලි අය බව නම් සඳහන් කිරීම වටිනවා. ඒ නිසා ඔවුන්ගේ මගපෙන්වීම හා උපදෙස් මත මෙම සංචාරය ඉතාම සුන්දර මතක සටහන් සහිත ගමනක් කරගන්නට ඔබට අවස්ථාව සැලසෙනවා.

උපුටා ගැනිමකි-
📸 මුල් හිමිකරුවන් සතුයි.
.