Скачать или смотреть ភាគទី៣៖ កម្ពុជា សម័យអាណានិគមបារាំង (French protectorate of Cambodia)

ព្រះបាទ​សម្ដេច​ព្រះ​ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ទ្រង់​បាន​សោយរាជ្យ​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ពី​ឆ្នាំ​១៩២៧ ដល់​ឆ្នាំ​១៩៤១។ រាជ្យ​សម័យ​របស់​ព្រះអង្គ​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​ការ​គ្រប់គ្រង​របស់​បារាំង​ជា​អាណាព្យាបាល​នៃ​សហភាព​ឥណ្ឌូចិន។ ក្នុង​អំឡុង​ពេល​នេះ ព្រះរាជា​មាន​តួនាទី​ជា​អ្នក​តំណាង​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​បារាំង​ច្រើន​ជាង​ជា​អ្នក​ដឹកនាំ​ពិត​ប្រាកដ។ អំណាច​ពិត​ប្រាកដ​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ដៃ​របស់​អគ្គទេសាភិបាល​បារាំង។

ព្រះអង្គ​បាន​ចូល​សិក្សា​នៅ​សាលា​អាណានិគម និង​សាលា​ទាហាន​នៅ Saint-Maixent ប្រទេស​បារាំង ហើយ​បាន​បញ្ចប់​ការ​សិក្សា​ដោយ​មាន​ឋានៈ​ជា​អនុសេនីយ៍​ទោ​នៅ​ក្នុង​កងទ័ព​បារាំង។ បន្ទាប់​មក​ព្រះអង្គ​បាន​ត្រឡប់​មក​កម្ពុជា​វិញ​នៅ​ឆ្នាំ​១៩០៩។ ក្នុង​រជ្ជកាល​របស់​ព្រះអង្គ កម្ពុជា​បាន​បើក​ចំហ​សម្រាប់​ឥទ្ធិពល​កុម្មុយនិស្ត​ពី​ខាង​ក្រៅ។ នៅ​ឆ្នាំ​១៩៣០ លោក ហូ ជី​មិញ ដែល​ជា​មេដឹកនាំ​វៀតណាម​បាន​បង្កើត​បក្ស​កុម្មុយនិស្ត​ឥណ្ឌូចិន​ដែល​ទទួល​បាន​ការ​គាំទ្រ​នៅ​កម្ពុជា។

ព្រឹត្តិការណ៍​សំខាន់​មួយ​ក្នុង​រជ្ជកាល​របស់​ព្រះអង្គ​គឺ​ការ​ផ្ទុះ​ឡើង​នៃ​សង្គ្រាមលោក​លើក​ទី​២។ ព្រះអង្គ​បាន​បញ្ជូន​ទាហាន​ខ្មែរ​ប្រមាណ​ជាង​១.០០០​នាក់ និង​កម្មករ​២.៥០០​នាក់​ទៅ​ជួយ​បារាំង​ក្នុង​សង្គ្រាម។ ទោះ​ជា​យ៉ាង​នេះ​ក្ដី នៅ​ឆ្នាំ​១៩៤០ បារាំង​បាន​ចាញ់​អាល្លឺម៉ង់ ហើយ​ជប៉ុន​ក៏​បាន​ចូល​មក​កាន់កាប់​ប្រទេស​ឥណ្ឌូចិន​ទាំងមូល​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៤១។ ក្នុង​អំឡុង​ពេល​នោះ ថៃ​ដែល​ជា​សម្ព័ន្ធមិត្ត​របស់​ជប៉ុន​បាន​កាន់កាប់​ទឹកដី​ខ្មែរ​នៅ​ភាគ​ខាងលិច។ ព្រះបាទ​សម្ដេច​ព្រះ​ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស​បាន​សម្តែង​នូវ​ការ​ព្រួយបារម្ភ​ចំពោះ​ការ​កាន់កាប់​របស់​ថៃ និង​ជប៉ុន​ដែល​ធ្វើ​បាប​ប្រជាជន​ខ្មែរ។ ព្រះអង្គ​មិន​អាច​ធ្វើ​អ្វី​បាន​ឡើយ ហើយ​ក៏​បាន​យាង​ទៅ​គង់​នៅ​ក្រុង​កំពត​នៅ​ចុង​ឆ្នាំ​១៩៤១ ហើយ​បាន​សោយ​ទិវង្គត​នៅ​ភ្នំ​បូកគោ​ក្នុង​ឆ្នាំ​ដដែល។

បន្ទាប់​ពី​ព្រះអង្គ​សោយ​ទិវង្គត ព្រះរាជបុត្រ​របស់​ព្រះអង្គ​គឺ​សម្ដេច​ព្រះ​ស៊ីសុវត្ថិ មុនីរ៉េត​ត្រូវ​បាន​គេ​រំពឹង​ថា​នឹង​ឡើង​សោយរាជ្យ​បន្ត។ ប៉ុន្តែ​បារាំង​បាន​ជ្រើសរើស​ព្រះអង្គម្ចាស់​នរោត្តម សីហនុ (ជា​ចៅ​របស់​ព្រះអង្គ) ឲ្យ​ឡើង​គ្រងរាជ្យ​ជា​ស្ដេច​កម្ពុជា​ថ្មី​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៤ ខែ​មេសា ឆ្នាំ​១៩៤១ វិញ​ដោយសារ​យល់​ថា​ទ្រង់​ងាយ​ស្រួល​ក្នុង​ការ​គ្រប់គ្រង។

សូមអធ្យាស្រ័យបើសិនខ្ញុំអានឈ្មោះបុគ្គល ឬទីកន្លែងខុស ឬឆ្គងនូវសំនៀងដើមណាមួយកើតទ្បើង។
SAMNANG - សំណាង
សូមអគុណ!
-------------------
ឯកសារយោងសម្រាប់ការស្វែងយល់បន្ថែម៖
📌ប្រភពឯកសារសំខាន់៖ អ្នកនិពន្ធ វ៉ាន់ឌី កាអុន (2008). ប្រវត្តិសាស្ត្រនៃប្រទេសកម្ពុជា ភាគទី១. (ពីសម័យអាណានិគមបារាំង ដល់បច្ចុប្បន្នកាល)។
-------------------
មាតិការក្នុងឯកសារភាគទី៣ នេះយើងនឹងស្វែងយល់ទាំងអស់គ្នាអំពី៖
00:00 សភាពការណ៍ប្រទេសកម្ពុជាក្នុងរជ្ជកាល ហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ​ មុនីវង្ស
07:48 ការធ្វើទំនើបកម្មក្នុងរាជ្យ ហ្លួង នរោត្តម ហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ និង ហ្លួង ស៊ីសុវត្ថិ​ មុនីវង្ស
-------------------
មើលវីឌីអូជាច្រើនទៀតតាមរយៈលីងខាងក្រោម៖
ភាគទី៣៖ កម្ពុជា សម័យអាណានិគមបារាំង (French protectorate of Cambodia)
🔺Link:    • ភាគទី៣៖ កម្ពុជា សម័យអាណានិគមបារាំង (French...  
របៀបដែល ហេនរី ហ្វត ផ្លាស់ប្តូរពិភពលោក (Henry Ford)
🔺Link:    • របៀបដែល ហេនរី ហ្វត ផ្លាស់ប្តូរពិភពលោក (Hen...  
ភាគទី២៖ កម្ពុជា សម័យអាណានិគមបារាំង (French protectorate of Cambodia)
🔺Link:    • ភាគទី២៖ កម្ពុជា សម័យអាណានិគមបារាំង (French...  
ហេតុអ្វីអាមេរិកចាញ់សង្គ្រាមវៀតណាម? (Why US Lost?)
🔺Link:    • ហេតុអ្វីអាមេរិកចាញ់សង្គ្រាមវៀតណាម? (Why US...  
ចលនាបះបោរធំៗ ក្នុងរជ្ជកាល ហ្លួង នរោត្តម
🔺Link:    • ចលនាបះបោរធំៗ ក្នុងរជ្ជកាល ហ្លួង នរោត្តម  
លោកប្រធានម៉ៅ បុរសដែលបានបង្កើតប្រទេសចិន (Mao Zedong)
🔺Link:    • លោកប្រធានម៉ៅ បុរសដែលបានបង្កើតប្រទេសចិន (Ma...  
ភាគទី១៖ កម្ពុជា សម័យអាណានិគមបារាំង (French protectorate of Cambodia)
🔺Link:    • ភាគទី១៖ កម្ពុជា សម័យអាណានិគមបារាំង (French...  
ភាគបញ្ចប់៖ សង្គ្រាមរៀតណាម និងរបបខ្មែរក្រហម
🔺Link:    • ភាគបញ្ចប់៖ សង្រ្គាមវៀតណាម និងរបបខ្មែរក្រហម...  
ភាគទី៤៖ សង្គ្រាមរៀតណាម និងអាមេរិក
🔺Link:    • ភាគទី៤៖ សង្គ្រាមរៀតណាម និងអាមេរិក (Vietnam...  
ភាគទី៣៖ សង្គ្រាមរៀតណាម និងអាមេរិក
🔺Link:    • ភាគទី៣៖ សង្គ្រាមរៀតណាម និងអាមេរិក (Vietnam...  
ភាគទី២៖ សង្គ្រាមរៀតណាម និងអាមេរិក
🔺Link:    • ភាគទី២៖ សង្គ្រាមរៀតណាម និងអាមេរិក (Vietnam...  
ភាគទី១៖ សង្គ្រាមរៀតណាម និងអាមេរិក
🔺Link:    • ភាគទី១៖ សង្គ្រាមរៀតណាម និងអាមេរិក (Vietnam...  
សមរភូមិ ឌៀនបៀនភូ (Dien Bien Phu)
🔺Link:    • សមរភូមិ ឌៀនបៀនភូ (Dien Bien Phu)  
ហេតុអ្វីប្រទេសថៃមិនរងអាណានិគម? (Why wasn't Thailand Colonized?)
🔺Link:    • ហេតុអ្វីប្រទេសថៃមិនរងអាណានិគម? (Why wasn't...  
ភាគទីបញ្ចប់៖ មហាយក្សចិន
🔺Link:    • ភាគបញ្ចប់​​ មហាយក្សចិន​ ភូមិសាស្ត្រនយោបាយន...  
ភាគទី៩៖ មហាយក្សចិន
🔺Link:    • ភាគទី៩៖ មហាយក្សចិន​ ភូមិសាស្ត្រនយោបាយនៃប្រ...  
ភាគទី៨៖ មហាយក្សចិន
🔺Link:    • ភាគទី៨៖ មហាយក្សចិន​ ភូមិសាស្ត្រនយោបាយនៃប្រ...  
ភាគទី៧៖ មហាយក្សចិន
🔺Link:    • ភាគទី៧៖ មហាយក្សចិន​ ភូមិសាស្ត្រនយោបាយនៃប្រ...  
ភាគទី៦៖ មហាយក្សចិន
🔺Link:    • ភាគទី៦៖ មហាយក្សចិន​ ភូមិសាស្ត្រនយោបាយនៃប្រ...  
ភាគទី៥៖ មហាយក្សចិន
🔺Link:    • ភាគទី ៥៖ មហាយក្សចិន​ ភូមិសាស្ត្រនយោបាយនៃប្...  
ភាគទី៤៖ មហាយក្សចិន
🔺Link:    • ភាគទី៤​៖ មហាយក្សចិន​ ភូមិសាស្ត្រនយោបាយនៃប្...  
ភាគទី៣៖ មហាយក្សចិន
🔺Link:    • ភាគទី៣៖ មហាយក្សចិន​ ភូមិសាស្ត្រនយោបាយនៃប្រ...  
ភាគទី២៖ មហាយក្សចិន​
🔺Link:    • ភាគទី២៖ មហាយក្សចិន​ ភូមិសាស្ត្រនយោបាយនៃប្រ...  
ភាគទី១៖ មហាយក្សចិន​
🔺Link:    • ភាគទី១៖ មហាយក្សចិន​ ភូមិសាស្ត្រនយោបាយនៃប្រ...  
#ស៊ីសុវត្ថិមុនីវង្ស #សម័យអាណានិមគនិយមបារាំង #frenchcolonialism