Να 'τανε το '21... (Μέρος 9ο : Η μάχη του Λάλα)

Στις αρχές Ιουνίου η πολιορκία της Τριπολιτσάς έχει σταθεροποιηθεί και οι Έλληνες έχουν πλησιάσει πλέον αρκετά κοντά. Η ύπαιθρος του Μοριά, στην ουσία έχει αδειάσει από τους Τούρκους, οι οποίοι και έχουν κλειστεί στα κάστρα της Πελοποννήσου για προστασία.
Όμως ο κίνδυνος να ανατραπεί αυτή η ευοίωνη κατάσταση για τους Έλληνες, προέρχεται από τους Τουρκοαλβανούς της μικρής πόλης του Λάλα, στην Ηλεία. Αυτοί ήταν σκληροί πολεμιστές, και ίσως οι καλύτερες μονάδες που είχαν οι Τούρκοι σε όλο το Μοριά.
Η περιοχή άλλωστε της Ηλείας και Αχαϊίας, είναι πεδινή και είναι δύσκολο να ελεγχθεί από τους Έλληνες, οι οποίοι μένουν στα ορεινά για ασφάλεια. Αυτό δημιουργεί τον κίνδυνο, οι Λαλαίοι να επιστρατεύσουν κατά της πολιορκίας της Τριπολιτσάς.
Για τον λόγο αυτό οι Έλληνες με δυνάμεις από Γορτύνιους του Πλαπούτα και του Δεληγιάννη, από την Τριφυλλία (Αρκαδία), Καλαβρυτινούς του Ασημάκη Φωτήλα και από την Ηλεία υπό τον Γεώργιο Σισίνη, θα κινηθούν και πολιορκήσουν στενά το κάστρο του Λάλα.
Την προσπάθειά τους αυτή θα την ενισχύσουν και 300 άνδρες από τα Επτάνησα με αρχηγό τον μετέπειτα πρωθυπουργό της Ελλάδας Ανδρέα Μεταξά.
Οι Τούρκοι του Λάλα, θα ζητήσουν την βοήθεια του Γιουσούφ Πασά από την Πάτρα, ο οποίος θα τους ενισχύσει με 1500 άνδρες με επικεφαλής τον ίδιο.
Στις 13 Ιουνίου οι Τούρκοι θα επιτεθούν στους Έλληνες στη θέση Πούσι που έχουν οχυρωθεί, και θα γίνει μια πολύωρη και φονικότατη μάχη, με τους Έλληνες τελικά να επικρατούν.
Οι Τούρκοι την επόμενη ημέρα θα φύγουν από του Λάλα με τις οικογένειές τους και έτσι πλέον θα σωθεί και η πολιορκία της Τριπολιτσάς.
Η σημασία της νίκης των Ελλήνων στου Λάλα, μας την δίνει και ο ιστορικός Ι. Φιλήμων, αυτόπτης μάρτυς της Επανάστασης, όπου χαρακτηρίζει τις μάχες του Βαλτετσίου και Λάλα ως τις σημαντικότερες για "έσωσαν", όπως γράφει, "το μεσόγειον της Πελοποννήσου".