Скачать или смотреть [ប្រជុំរឿងព្រេងខ្មែរ] រឿង ទន្សាយ​ជាប់​គូទ​នឹង​គល់​ត្រាច - Topic 3

រឿងព្រេងខ្មែរ គឺជាផ្នែកមួយដ៏សំខាន់នៃវប្បធម៌ និងប្រពៃណីខ្មែរ ដែលត្រូវបាននិទានតៗគ្នាពីជំនាន់មួយទៅជំនាន់មួយ ដើម្បីបង្ហាញពីតម្លៃ សីលធម៌ ប្រវត្តិសាស្ត្រ និងជំនឿរបស់ប្រជាជនខ្មែរ។ ខាងក្រោមនេះគឺជាការប្រមូលផ្តុំនៃរឿងព្រេងខ្មែរដ៏ល្បីល្បាញមួយចំនួន ដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីអត្តសញ្ញាណ និងមោទនភាពជាតិខ្មែរ៖
១. រឿងព្រះថោង និងនាងនាគ (ឬ ព្រះថោង និងនាងនាគី)
• អត្ថន័យ៖ រឿងនេះរៀបរាប់ពីកំណើតនៃនគរខ្មែរ និងទំនាក់ទំនងរវាងមនុស្ស និងនាគ។ ព្រះថោង ជាព្រះរាជបុត្រាមកពីឥណ្ឌា បានជួបនាងនាគី ដែលជាបុត្រីរបស់ស្តេចនាគ។ ពួកគេបានលង់ស្នេហ៍គ្នា ហើយស្តេចនាគបានស្រូបទឹកចេញពីទឹកដី ដើម្បីបង្កើតជាទឹកដីខ្មែរសម្រាប់អ្នកទាំងពីរ។
• សារៈសំខាន់៖ រឿងនេះត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាការពន្យល់ពីប្រភពដើមនៃជនជាតិខ្មែរ និងជាមូលដ្ឋាននៃប្រពៃណី “ចូលផ្ទះថ្មី” ឬ “ឡើងផ្ទះថ្មី” ដែលមានជំនឿថាជាការសុំពរពីនាគ។
២. រឿងអ្នកតាព្រះខ័នរាជ
• អត្ថន័យ៖ នេះជារឿងព្រេងដែលនិយាយអំពីវីរបុរសខ្មែរម្នាក់ឈ្មោះ ព្រះខ័នរាជ ដែលមានកម្លាំងខ្លាំងពូកែ និងបានការពារទឹកដីខ្មែរពីសត្រូវ។ គេជឿថា វត្តភ្នំ នៅភ្នំពេញ ត្រូវបានសាងសង់ឡើងដើម្បីគោរពដល់ស្មារតីរបស់គាត់។
• សារៈសំខាន់៖ រឿងនេះបង្ហាញពីភាពក្លាហាន និងសេចក្តីស្មោះត្រង់ចំពោះជាតិ ហើយត្រូវបានគេរៀបរាប់នៅតាមទីសក្ការៈបូជាមួយចំនួន។
៣. រឿងនាងផ្ទាំងអង្គរ (ឬ នាងផ្ទាំងភ្នំ)
• អត្ថន័យ៖ នេះជារឿងព្រេងដែលភ្ជាប់ជាមួយប្រាសាទអង្គរវត្ត។ នាងផ្ទាំងអង្គរ ជាអ្នកមើលថែប្រាសាទ ដែលមានរូបសម្រស់ស្រស់ស្អាត និងជាអ្នកការពារវប្បធម៌ខ្មែរ។ នៅក្នុងរឿង នាងត្រូវបានគេនិយាយថាមានអំណាចអស្ចារ្យ និងជួយអ្នកដែលគោរពប្រាសាទ។
• សារៈសំខាន់៖ ជាការបង្ហាញពីទំនាក់ទំនងរវាងប្រជាជនខ្មែរ និងប្រាសាទអង្គរ ដែលជានិមិត្តរូបនៃអរិយធម៌ខ្មែរ។
៤. រឿងសុភាមង្គល និងនាងចន្ទមាលា
• អត្ថន័យ៖ ជារឿងស្នេហ៍ដ៏ល្បីមួយ ដែលរៀបរាប់ពីទុក្ខលំបាករបស់សុភាមង្គល និងនាងចន្ទមាលា ដែលបានប្រឈមនឹងឧបសគ្គជាច្រើនដើម្បីស្នេហ៍របស់ពួកគេ។ នៅទីបំផុត ពួកគេបានជួបជុំគ្នាវិញ ដោយសារភាពស្មោះត្រង់ និងការតស៊ូ។
• សារៈសំខាន់៖ បង្រៀនពីសីលធម៌ ភាពស្មោះត្រង់ និងការតស៊ូទល់នឹងឧបសគ្គ ដែលជាគុណតម្លៃសំខាន់ក្នុងសង្គមខ្មែរ។
៥. រឿងអ្នកតាដំបងក្រញូង
• អត្ថន័យ៖ នេះជារឿងព្រេងដែលនិយាយអំពីអ្នកតាដំបងក្រញូង ដែលជាវិញ្ញាណអ្នកការពារភូមិស្រុកនៅខេត្តបាត់ដំបង។ គេជឿថា អ្នកតាជួយការពារប្រជាជនពីគ្រោះថ្នាក់ និងនាំមកនូវសុភមង្គល។
• សារៈសំខាន់៖ បង្ហាញពីជំនឿខ្មែរលើវិញ្ញាណអ្នកតា និងការគោរពចំពោះអ្នកការពារដែនដី។
៦. រឿងព្រះអង្គច័ន្ទ
• អត្ថន័យ៖ នេះជារឿងនិទានដែលផ្សារភ្ជាប់នឹងបុណ្យអុំទូក។ ព្រះអង្គច័ន្ទ ត្រូវបានគេជឿថាជាអ្នកគ្រប់គ្រងទឹក និងជាអ្នកនាំមកនូវភ្លៀង និងជីជាតិដល់ទឹកដី។ រឿងនេះនិយាយអំពីការលះបង់ និងការគោរពចំពោះធម្មជាតិ។
• សារៈសំខាន់៖ ពន្យល់ពីប្រពៃណីបុណ្យអុំទូក និងសារៈសំខាន់នៃទឹកក្នុងជីវិតរបស់ប្រជាជនខ្មែរ។
៧. រឿងភ្នំនាងកង្រី
• អត្ថន័យ៖ នេះជារឿងព្រេងដែលនិយាយអំពីនាងកង្រី ដែលជាស្ត្រីម្នាក់មានចិត្តសប្បុរស ប៉ុន្តែត្រូវបានគេបញ្ឆោត និងបានក្លាយជាភ្នំនៅខេត្តកំពត។ ភ្នំនេះត្រូវបានគេជឿថាជានិមិត្តរូបនៃភាពស្មោះត្រង់ និងភាពអយុត្តិធម៌។
• សារៈសំខាន់៖ បង្រៀនពីគុណធម៌ និងការប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះអ្នកជុំវិញខ្លួន។
សារៈសំខាន់នៃរឿងព្រេងខ្មែរ
• អប់រំសីលធម៌៖ រឿងព្រេងទាំងនេះបង្កប់នូវមេរៀនសីលធម៌ ដូចជាភាពស្មោះត្រង់ ការតស៊ូ និងការគោរពចំពោះធម្មជាតិ និងជាតិសាសន៍។
• រក្សាវប្បធម៌៖ ជាមធ្យោបាយសម្រាប់ផ្ទេរចំណេះដឹង និងប្រពៃណីពីជំនាន់មួយទៅជំនាន់មួយ។
• ទំនាក់ទំនងជាមួយប្រវត្តិសាស្ត្រ៖ រឿងព្រេងខ្លះឆ្លុះបញ្ចាំងពីប្រវត្តិសាស្ត្រ និងជំនឿដែលភ្ជាប់ជាមួយទីតាំងសំខាន់ៗ ដូចជាអង្គរវត្ត ឬវត្តភ្នំ។
• ជំនឿ និងសាសនា៖ ជាច្រើនរឿងមានទំនាក់ទំនងជាមួយជំនឿខ្មែរលើវិញ្ញាណ នាគ និងអ្នកតា។
ប្រភពនៃរឿងព្រេង
រឿងព្រេងទាំងនេះត្រូវបានរក្សាទុកតាមរយៈ៖
• ការនិទានមាត់៖ ចាស់ទុំនិទានប្រាប់ក្មេងៗនៅតាមភូមិស្រុក។
• អក្សរសិល្ប៍៖ ត្រូវបានកត់ត្រានៅក្នុងសៀវភៅ ឬសិលាចារឹក។
• សិល្បៈ៖ ត្រូវបានបង្ហាញតាមរយៈរបាំ ល្ខោន ឬចម្លាក់នៅតាមប្រាសាទ។
• ប្រពៃណី៖ ត្រូវបានអនុវត្តនៅក្នុងពិធីបុណ្យ ដូចជាបុណ្យអុំទូក ឬពិធីឡើងផ្ទះថ្មី។
ការបញ្ចូលក្នុងសម័យទំនើប
បច្ចុប្បន្ន រឿងព្រេងខ្មែរត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងសិល្បៈ និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយទំនើប៖
• ភាពយន្ត និងគំនូរជីវចល៖ ដូចជាគំនូរជីវចលរបស់ Walt Disney ដែលបានបញ្ចូលធាតុផ្សំនៃវប្បធម៌ខ្មែរ និងប្រាសាទអង្គរ។
• អក្សរសិល្ប៍៖ មានការបោះពុម្ពសៀវភៅ និងភាពយន្តគំនូរជីវចលខ្មែរដែលដកស្រង់ចេញពីរឿងព្រេង។
• វប្បធម៌ប្រជាប្រិយ៖ រឿងព្រេងត្រូវបានប្រើប្រាស់នៅក្នុងការអប់រំ និងការផ្សព្វផ្សាយវប្បធម៌ខ្មែរ។
ប្រសិនបើអ្នកចង់ស្វែងយល់លម្អិតអំពីរឿងព្រេងណាមួយ ឬចង់ឲ្យខ្ញុំរៀបរាប់បន្ថែមអំពីរឿងណ