Naukowo i praktycznie o rozwoju i edukacji dzieci dwujęzycznych - E. Haman, J. Kołak, P. Tomalski

Zapraszamy na trzeci już odcinek rozmów o rozwoju małych (i nie tylko) dzieci. Przemysław Tomalski (prof. w Instytucie Psychologii PAN) z prof. Ewą Haman (Wydział Psychologii UW) i z dr Joanną Kołak (University of Salford) rozmawiają o rozwoju dzieci dwu- i wielojęzycznych [16 marca 2023 r.]

Czy zawsze jesteśmy jedno-, dwu-, wielojęzyczni? Czy może można być trochę dwujęzycznym? Profesor Ewa Haman mówi, że można. Można być trochę dwujęzycznym, można być w jakimś stopniu dwujęzycznym, można być "w różnych wymiarach dwujęzycznym". Można nabywać oba języki od urodzenia, albo zacząć nabywać drugi język później, jako nastolatek, dziecko w wieku szkolnym, czy dorosły. Wiek nabycia nie jest tu jedynym kryterium, jak się kiedyś uważało. Istotna jest też intensywność wykorzystywania języków.
- Czy wiek w którym zaczynamy mieć kontakt z drugim językiem ma jakiekolwiek znaczenie?
- Czy kontakt z wieloma językami we wczesnym dzieciństwie zmienia rozwój poznawczy?
- Co jest odmiennego w rozwoju językowym dzieci, które wychowują się w rodzinach dwujęzycznych?
Dzieci mające ciągłą styczność z dwoma językami na bardzo wczesnym etapie rozwoju w podobnym wieku zaczynają mówić, łączyć wyrazy w krótkie wypowiedzi, ale na ogół nie przebiega to równolegle w obu językach naraz. Na ich językowe "kamienie milowe" patrzymy więc w obu językach jako na "sumę" umiejętności językowych.
- Czy małe dzieci w rodzinach dwu- i wielojęzycznych mają problem z tym, że jeden rodzic używa w komunikacji z nimi dwóch języków?
- Czy rozmowa przy obiedzie w przeplatanych trzech językach nie tworzy dziecku zbyt dużego zamieszania?
- Co się dzieje gdy dziecko dwu- czy wielojęzyczne idzie do szkoły?
- Jak sobie radzić z nauką czytania i pisania w języku dominującym w szkole?
- Ile czasu powinniśmy dać dziecku na spokojne oswojenie się z nowym językiem w nowym kraju.
- Czy rzeczywiście dziecko "nasiąka językiem jak gąbka"?
- Jak szybko 8 latek z Ukrainy ma szanse opanować zupełnie nowy alfabet i nowy język w polskiej szkole?
Dużo pytań, na które odpowiedzi znajdziecie w rozmowie :)

Polecamy zajrzeć na strony naszych ekspertów:
- https://multilada.pl/ (profile w mediach społecznościowych: FB @multiladauw, IG @multilada_uw)
Jeśli mieszkasz w Polsce, Norwegii lub gdziekolwiek indziej sprawdź w jakim badaniu MultiLADy możesz wziąć udział: https://multilada.pl/kontakt/ (tam znajdziesz króciutki formularz, który pomoże Ci wybrać badanie)

- https://joannakolak.com/ - strona dr Joanny Kołak, psycholożki i badaczki, która wspiera rodziny dwujęzyczne, bada rozwój językowy dzieci i rozwój dzieci w świecie mediów cyfrowych (  / joanna_kolak   - na edukacyjnym koncie Joanny na Instagramie duża dawka wiedzy oraz badania dla rodziców dzieci polskojęzycznych mieszkających w Wielkiej Brytanii)

ZACHĘCAMY DO UDZIAŁU W BADANIACH I POMOCY W ROZWIJANIU WIEDZY NAUKOWEJ DOT. WIELOJĘZYCZNOŚCI!

dr Joanna Kołak - psycholożka i doktorka nauk społecznych. Zajmuje się naukowo rozwojem językowym i poznawczym dzieci dwujęzycznych i wielojęzycznych. Bada również rozwój dzieci w świecie mediów. Obecnie pracuje jako wykładowczyni i badaczka na University of Salford. Wspiera rodziny w wielojęzycznym wychowaniu. Jest autorką ebooka dla rodziców i specjalistów „Rozwój w dwóch językach. 50 pytań i odpowiedzi”. Prowadzi konsultacje indywidualne dla rodziców dzieci wielojęzycznych mieszkających w różnych krajach.

prof dr hab. Ewa Haman z Wydziału Psychologii UW. Profesor prowadzi badania z zakresu psycholingwistyki rozwojowej, dotyczące wczesnego rozwoju językowego, zwłaszcza rozwoju leksykalnego, w różnych kontekstach (jednojęzycznym, wielojęzycznym). Interesuje ją określenie granic typowego rozwoju oraz wyznaczniki rozwojowego zaburzenia języka, dlatego pracuje nad narzędziami pomiaru poziomu rozwoju językowego. Interesują ją badania nad skutecznością wspierania rodziców i profesjonalistów w zakresie tworzenia optymalnych warunków rozwoju językowego dzieci jedno- i wielojęzycznych, zwłaszcza we wczesnym dzieciństwie. Więcej o projektach pani profesor i jej zespole: https://multilada.pl/

dr hab. Przemysław Tomalski, prof. Instytutu Psychologii PAN. Kierownik pracowni Neurokognitywistyki Rozwojowej Babylab https://babylab.edu.pl/, psycholog, kognitywista, naukowiec. Publikuje w obszarze badań czynników ryzyka rozwoju neuropoznawczego z wykorzystaniem nowoczesnych metod obrazowania mózgu (EEG, NIRS). W ramach europejskich konsorcjów poszukiwał wczesnych predyktorów autyzmu u niemowląt z rodzinnym ryzykiem tych zaburzeń. Jest członkiem Rady Krajowego Funduszu na rzecz Dzieci. Główne zainteresowania naukowe profesora skupiają się wokół związków pomiędzy rozwojem psychicznym a rozwojem mózgu.

#Norwegia #dzieci #polskonorweskie #dzieciukraińskie #dwujęzyczność #wielojęzyczność #dzieckodwujęzyczne #dziecidwujęzyczne #dwujęzycznarodzina #polacyzagranicą #polkizagranicą #język #mowa #mózg #naukajęzyka #rozwójjęzykowy #rozwójdwujęzyczny #polacynaemigracji