Həsənağa Turabovun polis rəisi olan oğlunu niyə güllələyiblər?

Bizə mənfi kimi təqdim olunan həmin şəxsiyyətlərin elə mənfi obrazlarını elə oynadı ki, biz həmin şəxslərə nifrət etmədik... Bu gün böyük sənətkar, həyatında dəhşətli hadisələr yaşamış, Həsənağa Turabovu anırıq

Həsənağa Səttar oğlu Turabov 24 mart 1938-ci ildə Bakı şəhərində anadan olub. 31 saylı orta məktəbdə təhsil alıb. Evləri dram teatrının yanında yerləşdiyi üçün Həsən uşaqlıqdan teatrla maraqlanıb. Atasının etirazlarına baxmayaraq o, orta məktəbi bitirdikdən sonra Azərbaycan İncəsənət İnstitutuna daxil olub və 1960-cı ildə aktyorluq ixtisası üzrə ali təhsilini başa vurub. Elə həmin ildən Adil İsgəndərovun köməyi ilə Azərbaycan Dram Teatrında aktyor kimi fəaliyyətə başlayıb və ömrünün sonuna qədər bu teatrda çalışıb.

1971-ci ildə Əməkdar artist, 1982-ci ildə isə Xalq artisti adına layiq görülür.
Kinoda da bir-birindən maraqlı obrazlar yaradan aktyorun ən uğurlu rollarından biri də "Babək" filmindəki Afşin roludur. Həsən Turabovun “Yeddi oğul istərəm”, "Axırıncı aşırım", "Çarvadarların izi ilə", "Ürək… Ürək…", "Sevinc buxtası", "Dantenin yubileyi", "Qəm pəncərəsi", "Bəyin oğurlanması" və başqa filmlərdəki rolları da öz ifa tərzilə seçilir.

Aktyor "Qanlı zəmi" (“Atları yəhərləyin”) filminin isə rejissoru olub. Onun son çəkildiyi filmlər isə Rüstəm İbrahimbəyovla Ramiz Həsənoğlunun "Ailə" və Eldar Quliyevin "Nə gözəldir bu dünya…" filmləri olub.



1987–2001-ci illərdə teatrın direktoru və bədii rəhbəri vəzifələrində işləyib. Onun rəhbərliyi dövründə teatr əsaslı təmir edilib, neçə-neçə klassik və müasir əsərlər səhnəyə qoyulub.

Məktəb illərində Solmaz adlı qızı sevir, sonralar bu sevgi daha da güclənir. Lakin, Turabovun həm aktyor, həm də bakılı olması bu sevdaya mane olur. Qızın əslən şuşalı və Qasım bəy Zakirin nəticəsi olan anasının Turabov xoşuna gəlmir. Uzun çək-çevirdən sonra onlar nişanlanır. Lakin, sonradan Solmazı başqa adama ərə vermək istəyirlər. Solmaz xanım heç kimə heç nə demədən Həsən Turabova qoşulub nikah idarəsinə gedir. Onlar özlərinə yüngülvari toy da edirlər. Daşqın, Yalçın və Sevin adlı övladları dünyaya gəlir.

Aktyor böyük oğlu Daşqının polis olmasını istəmir. Ancaq onu fikrindən yayındıra da bilmir. 1997-ci ildə Siyəzəndə xidmət edən Daşqın 8 mart günü ailəsinin yanına gəlir, bacısı ilə görüşəndə ona deyir ki, istəyirəm, rayona getməyim, bir neçə gün Bakıda qalım. Amma sonra fikrini dəyişir və gedir. Martın 10-da əməliyyat zamanı cinayətkarın açdığı atəşdən vəfat edir.
Daşqının ölümü ilə bağlı məlumatlardan biri budur ki, evi axtarılan şəxs polis əməkdaşların xəbərdarlıq edir ki, yataq otağını axtarmasınlar orda heçnə yoxdur. Lakin axtarış evin hər yerində aparılır və bu zaman evi axtarılan şəxs rəisi güllələyir. Lakin bu versiya təsdiqlənmiş versiya deyil, şaiyə kimi dolaşmaqdadır.
Daşqın vurulanda Həsən müəllimə xəbər çatır. O, inanmır. “Necə yəni Daşqını vurublar, axı onunla təzəcə danışmışam”, deyir.





Oğlu həlak olandan sonra qızı Sevinc yeni doğulan oğluna qardaşı Daşqının adını qoyur və həyat yoldaşının razılığı ilə oğlunu Turabov soyadı ilə yazdırır. Həsən Turabov isə buna razı olmur. Deyir, ölmüş adamın adını qoymayın, düşər düşməzi olar. Lakin, Sevinc inad edir və arzusunu həyata keçirir. O, müsahibələrinin birində deyir:
“Oğlum, uşaq vaxtı çox dəcəl idi. Onu bir, iki dəfə vurdum, Daşqın yuxuma girdi. Ondan sonra vurmadım. Atam da deyirdi, ki, ona toxunma. Sən ona toxunanda Daşqın yadıma düşür. Atam oğlundan sonra yaşamaq istəmirdi. Dərmanlarını da atmırdı. Yalandan deyirdi ki, özümü yaxşı hiss edirəm. O, nə yaşadısa, bizim sayəmizdə məcburən yaşadı. Evdə də qardaşımın şəklini divara vurmuşdu. Bəzən işdən gələndən sonra saatlarla əyləşib onun şəklinə baxırdı. Ürəyinə görə atamın ayaq damarlarında əməliyyat aparmışdılar. Bir gün ayaqlarını açıb mənə göstərdi, dedi, Sevinc bax, ayaqlarım yavaş-yavaş sağalır. Səhəri gün anamla televizora baxdı, xeyli dincəldi. Sonra gəldi otağa məndən soruşdu ki, Daşqın hanı? Bunu deyəndən sonra ürəyi tutdu, elə ayaq üstəcə divara söykəli keçindi. Eyni ilə “Yeddi oğul istərəm” filmindəki Gəray bəy kimi keçindi. Biz bilmədik, o, oğlu Daşqını çağırırdı, yoxsa nəvəsini”.

Özünün ən çox sevdiyi obraz “Yeddi oğul istərəm” filmindəki Gəray bəy olub. Həmin filmin sonluğunda ssenariyə görə Gəray bəyi Bəxtiyar öldürməliydi. Aktyor rejissora deyir ki, bəyi komsomol vurmamalıdır, o, özünü vursa, daha yaxşı alınar. Çəkiliş heyəti də onunla razılaşır.

2003-cü ildə aktyor ürəyindən əməliyyat olur, lakin, vəziyyəti yaxşılaşmaqdan daha da pisləşir O, 2003-cü ildə fevralın 23-də dünyasını dəyişir. "Qurd qapısı" qəbiristanlığında dəfn olunur. Aktyor vəfat edəndə sənət dostları, rəsmi qurumlar onun harada dəfn olunması haqqında müzakirələr aparırlar. Fəxr xiyaban təklifi səslənəndə aktyorun qardaşı Aydının cingiltili səsi hamını titrədir: “Daşqının yanında! Qurtardıq...”