Anılardaki Uzunyayla - Wored

Wored
Seslendiren : Lup Şahin KILIÇ (1929 - 2012) Yukarı Kızılçevlik (Şe'şhable)
Kayıt Yılı : 1993
Kaydı Alan : Kabardey'den gelen bayan araştırmacı. (bilgisi olanlar katkıda bulunabilir.)

Woredler sözlü halk ürünleridir. Halkın köylerde yaşadığı günlerde ortaya çıkan bu eserler, hem doğal duyguları samimiyetle yansıtması hem de oluşturulduğu dönemdeki anlayışları, duyguları, kullanılan kelimeleri içermesi bakımından önemlidir. Bu tür eserler değerlendirilirken bilimsel nitelik aranmaz. Sözler çoğunlukla bilinmeyen kişiler tarafından geliştirildiği için halkın malı (anonim) kabul edilir. Eğer sözlerde ilk söyleyen kişinin adı veya onu işaret eden bir kelime geçiyorsa kime ait olduğu tespit edilebilir. Bu tür sözlü eserler, geçmişle bağı güçlendirir, ortak duygularda buluşmayı sağlar.

Daha önce yayımladığım bu kaydı, eksik bilgilerin büyük bir kısmını tamamladıktan sonra tekrar kurguladım.
Temiz ses kaydı için Sayın Lup Hüsnü Kılıç'a,
Rahmetlik Lup Şahin'in fotoğrafları için oğlu Sayın Lup Hamdi Kılıç'a,
wored sözlerinin çözümlenmesinde yardımcı olan Lup Sahin'in gelini Sayın Bıj Güner Kılıç'a,
yine sözlerin çözümlenmesinde yardımcı olan Arıp Yadigâr Keçe ve Yadigâr Hanım'a, Ansigo Fatih Keçe'ye teşekkür ediyorum.

Woredi seslendiren Rahmetlik Lup Şahin Kılıç, Uzunyayla'da adı bilinen değerli büyüklerimizdendi. Tam bir toplum insanı olduğu, güzel woredler söylediği, düğünlerde çok güzel oynadığı bilinirdi. Bir düğünde arkadaşlarıyla oynarken başka bir yerde sohbet eden büyüklerin yalınayak onları izlemeye geldikleri anlatılır. Lup Şahin'in şahsında toplumumuza güzel katkılarda bulunan bütün büyüklerimizi, geçmişlerimizi Allah rahmetiyle kuşatsın.

El birliğiyle yapılan bu çalışma esnasında destek veren dostlarla güzel bir iletişim kurarak beyin fırtınaları gerçekleştirdik. İlk kayıtta anlaşılmayan sözleri çözümledik. Özellikle bayanlar bu konuda daha doğru çözümleme başarısı sergilediler. Birbirini hiç görmemiş insanların bir konu üzerinde çalışıp aynı noktaya ulaşmaları heyecan vericiydi. Tam istediğim gibi "takım çalışması" oldu.

Wored, çok bilinmeyen bir wored. Ben ilk defa duydum. Sözleri de çok basit ama o anki duyguları net bir şekilde yansıtıyor. Türkçeye uyarlayınca beyninizdeki anlamını tam olarak veremiyoruz ama Kabardeyce anlamı beyinde tamamlanıyor. Yarattığı çağrışımlar çarpıcı.
Şekil olarak üçer dizeden oluşması ve üçüncü dizelerin kendi aralarında nakaratlanması bana değişik geldi. Melodide boşluk yaratmıyor. Bu tarzı denemek lazım. İlk dizeler ikinci dizelere kafiye yaratmak için konu dışında oluşturulmuş. İçerikte ise bir evliliğe duyulan kızgınlık ve sitem var ama bence aşk değil. Eğer aşk olsaydı çaresizlik ve sitem daha net yansıtılırdı. Sözlerde, değer verilen bir kızın evliliği eleştiriliyor. Hafif kızgınlık ve sitem var. Bu bir akraba olabilir. Engel olamadığı için "Dünya kâfir, verem ettiniz beni" sözüyle çaresizliğini koyuyor ortaya. Bu benim görüşüm. Bu güzel woredin kısa zamanda hafızalarda yer edeceğini düşünüyorum.

Not : Bu wored Ju Kayhan Demirci tarafından yeni albümünde yorumlanmıştır.