Her dashinda tarix yatan Shekide xan qebri tapildi | Gune Davam

Abone OL: https://goo.gl/W99fFm

Copyright © ARB Şəki

Sayt: https://goo.gl/NfKDu5
Facebook: https://goo.gl/XVhVzG
Şəkinin Yuxarıbaş Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu ərazisində yerləşən, XVIII əsrə aid Xan qəbristanlığında Şəkinin müxtəlif illərdə siyasi həyatında rol oynamış xan nəslinin nümayəndələrinin qəbirləri mövcuddur. Burada Hacı Çələbi xanın oğlu Ağakişi bəy, Şəkiyə xanlıq etmiş Məhəmmədhəsən xan, Əbdülqədir xan, Fətəli xan, Kərim ağa Fateh, Mustafa ağa Şuxi kimi tarixi şəxsiyyətlərin qəbrinə rast gəlmək olar. Ancaq bu qəbristanlıqda iki məzar əskikdir - Hacı Çələbi xan və Məhəmmədhüseyn xan Müştaqın. Bu tarixi şəxsiyyətlərin qəbirlərinin yoxa çıxması barədə müxtəlif mülahizələr də mövcuddur. Və dəfələrlə bu barədə sujetlər təqdim edib, mütəxəssislərin rəyini öyrənmişik. Xüsusilə qeyd etmişik ki, bu dövrün, bu məscidin daha geniş şəkildə araşdırılmasına ehtiyac var. Və beləliklə, Heydər Əliyev Fondu tərəfindən əsaslı təmir olunmasına başlanan Xan məscidinə arxeoloqlar da cəlb olunub. İlkin nəticə isə xanlardan birinin qəbrinin tapıldığını göstərir. Qazıntı işləri zamanı məscidin mehrabının içində aşkarlanan qəbrin Məhəmmədhüseyn xana aid olduğu güman edilir. Şəkinin ən qədim abidələrindən biri iolan Xan məscidində təmir-bərpa işlərinə başlanıb. Ərazinin çox qədim olması səbəbində arxeoloqlar da cəlb edilib. Aparılan qazıntılar zamanı Məhəmməd Hüseyn xana aid qəbr aşkar edilib. Əlbəttə bu hələ öz təsdiqini tapmayıb. Ancaq arxeoloqlar əslən Şəkidən olan ədəbiyyatşünas alim Salman Mümtazın qeydlərinə əsasən bu ehtimalın gərçək ola biləcəyini düşünürlər. Qeydlərdə bildirilir ki, Məhəmməd Hüseyn xan Müştaqın qəbri məscidin mehrabının altında yerləşir. Hazırda mehrabın altında aşkar edilmiş qəbir arxeoloqlar tərəfindən tədqiq edilir. Qazıntılar zamanı həmçinin 3 mədəni qat aşkar edilib. Hər bir qat fərqli dövrləri əhatə edir. Ancaq qatların hansı dövrlərə aid olduğu hələlik naməlumdur. Həmçinin məscidin bir neçə dəfə rekonstruksiyaya məruz qaldığı da aşkarlanıb. Bütün bunlar üzərində geniş işlər aparılır. Məscidin ilkin formasında bərpa edilməsi planlaşdırılır. Məscidin həyətyanı hissəsində aparılan qazıntılarda da çox maraqlı tapıntılar üzə çıxıb. Bunlardan biri məscidin dağıdılmış mehrabıdır. Mehrabın bünövrəsi torpağın altından çıxıb. Həmçinin saxsı borulara da rast gəlinib. Hansı ki, bu borular qədim mühəndislik sənətinin nə qədər inkişaf etdiyini göstərir. Hazırda ərazidə arxeoloji qazıntılar davam edir. Yeni tarixi faktların üzə çıxacağı gözlənilir.
#ARBŞəki #Şəki #xanqəbri