خاطرات شمس پهلوی از تبعید پدر(رضا شاه ) فصل اول - راوی معصومه اوشلی

شَمس (خدیجه) پهلوی (زاده ۶ آبان ۱۲۹۶ – درگذشته ۱۰ اسفند ۱۳۷۴) که تا پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ایران با نام پادشاهی والاحضرت شاه‌دُخت شمس پهلوی خطاب می‌شد، اولین و بزرگ‌ترین فرزند رضاشاه از دومین همسرش، ملکه تاج‌الملوک آیرملو و خواهر بزرگتر محمدرضا پهلوی بود.
او پس از سپری کردن تحصیلات رایج در آن زمان، در سال ۱۳۱۶ (خورشیدی) با فریدون جم فرزند محمود جم (وزیر و نخست‌وزیر دودمان‌های قاجاریان و پهلوی) ازدواج کرد. اما پس از استعفای رضاشاه از پادشاهی، در سال ۱۳۲۳ (خورشیدی) از فریدون جم جدا شد. چندی بعد با عزت‌الله مین‌باشیان آشنا شد و در سال ۱۳۲۴ (خورشیدی) در قاهره مصر با او ازدواج کرد. همسر جدید او نام و نام خانوادگی خود را به «مهرداد پَهْلبُد» تغییر داد. مهرداد پهلبد در سال ۱۳۴۳ (خورشیدی) به وزارت فرهنگ و هنر رسید و به مدت ۱۵ سال تا هنگام انقلاب ۱۳۵۷ ایران در این سمت باقی‌ماند.
شمس در زمان سلطنت برادرش ریاست جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران را بر عهده داشت. او سی سال برای تبدیل این سازمان به بزرگترین سازمان خیریه در ایران تلاش کرد. در طول دوره رهبری او، این جمعیت از صدها بیمارستان و یتیم خانه، فعالیت‌های جوانان و پاسخ به حوادث غیرمترقبه حمایت کرد. شمس همچنین ریاست افتخاری جامعه پیشگیری از ظلم به حیوانات و بیمارستان حفاظت از کودکان محروم در ایران را بر عهده داشت و از کمک کننده‌های مالی عمده به آنها بود.

وی ریاست کانون بانوان ایران را بر عهده داشت که در اردیبهشت سال ۱۳۱۴ (خورشیدی) توسط رضاشاه برای پیشبرد و اجرای اهداف خود در خصوص کشف حجاب ایجاد شده بود
شمس پهلوی در اواخر دهه ۱۹۴۰ (میلادی)، در مصر در دهه پنجاه تغییر دین داد و به مسیحیت گرویدو در سال ۱۳۵۲ (خورشیدی) یک کلیسای اختصاصی در کاخ خود (کاخ مروارید) ساخت و به آیین مسیحیت کاتولیک درآمد. پس از وی همسر و فرزندانش نیز کاتولیک شدند. او بارها به ایتالیا و واتیکان سفر کرد و با رهبران مسیحی دیدار نمود. او کاتولیکی با ایمان شده بود، در تجمل می‌زیست و در سیاست دخالتی نمی‌کرد
با بالا گرفتن انقلاب ۱۳۵۷ ایران به همراه همسر و مادر سالخورده و بیمار خود از ایران خارج شد. آنان مدتی را در کشور ترینیداد و توباگو گذراندند و سپس وارد آمریکا شدند. شمس و خانواده اش از سال ۱۹۸۴ تا زمان مرگ در سنتا باربرا، کالیفرنیا زندگی کرد.