Biecz - Dzwony kolegiaty pw. Bożego Ciała | Tajemnice wież kościelnych #21

nagrano 7/10/2023 o -:-
Zdjęcia: https://drive.google.com/drive/folder...

Dziękuję bardzo parafii, a w szczególności ks. proboszczowi oraz Panu kościelnemu za umożliwienie wykonania tego nagrania.
__________
Monumentalny gmach świątyni nie tylko góruje nad Bieczem, ale jest także jednym z najważniejszych zabytków późnogotyckiej architektury w Małopolsce. Wykonana z kamienia i cegły świątynia z trójnawowym wnętrzem otoczona jest ośmioma kaplicami.

Kościół trójnawowy, konstrukcji halowej, z szeregami kaplic wzdłuż naw bocznych reprezentuje architekturę późnogotycką. Został wzniesiony z cegły i ciosów kamiennych, wykorzystanych jako detale konstrukcyjne i ozdobne. Prezbiterium od zewnątrz zdobione jest ciemniejszą zendrówką, układaną we wzory geometryczne. Bryła i konstrukcja kościoła nie uległy od czasów jego powstania większym przeróbkom. Dobudowano jedynie wieże i zmieniono pokrycie dachu. Zrekonstruowano wystające ponad dach fiale, widoczne na miedziorycie z XVI w., a usunięte w czasie późniejszej restauracji obiektu.

Obok kościoła stoi późnogotycka dzwonnica bezpośrednio wtoczona w ciąg murów miejskich. Jednocześnie służyła jako baszta. Dawniej na dzwonnicy wisiał jeden z najstarszych dzwonów Polski: mowa tu o bieckim Urbanie, odlanym w 1382 roku prawdopodobnie przez ludwisarzy Gallów w Nowej Wsi Spiskiej. Niestety, wskutek niewłaściwej eksploatacji pękł w 1950 r. Próba zespawania zakończyła się niepowodzeniem. Postanowiono rozbić dzwon, aby jego materiał był przeznaczony na nowy. Pozostałe szczątki dzwonu postanowiono wystawić publicznie w muzeum w Domu Kromera.

1. DANE TECHICZNE

Dzwon nr 4
Imię: św. Józef
Ton: dis”
Waga: ~220kg
Średnica: 70cm
Wysokość (z koroną): 68cm
Wysokość korony: 8cm
Wykonawca: Jan Felczyński, Przemyśl
Rok odlania: 1958

Dzwon nr 3
Imię: Maryja
Ton: h’
Waga: ~320kg
Średnica: 80cm
Wysokość (z koroną): 72cm
Wysokość korony: 12cm
Wykonawca: bracia Felczyńscy, Przemyśl
Rok odlania: 1930

Dzwon nr 2
Imię: św. Michał Archanioł
Ton: h’ (-)
Waga: ~500kg
Średnica: 90cm
Wysokość (z koroną): 90cm
Wysokość korony: 12cm
Wykonawca: Jan Felczyński, Przemyśl
Rok odlania: 1958

Dzwon nr 1
Imię: „URBAN - II”
Ton: fis’ (+)
Waga: ~1000kg
Średnica: 112cm
Wysokość (z koroną): 112cm
Wysokość korony: 20cm
Wykonawca: Jan Felczyński, Przemyśl
Rok odlania: 1970

Stary dzwon
Imię: Urban
Ton: *nieokreślony, dzwon pęknięty
Waga: (pierwotna) 1000kg
Średnica: 112cm
Wysokość (z koroną): 112cm
Wysokość korony: 30cm
Wykonawca: pr. rodzina Gallów z Nowej Wsi Spiskiej
Rok odlania: 1382


2. OPIS DEKORACJI

Dzwon nr 4
Korona 6-ramienna

Szyja:
Karb
Podpis ludwisarza: ME FECIT JOANNES FELCZYNSKI CANTRIFUSOR PREMYSLENIS A. D. 1808-1958
Karb
Ornament - wici roślinne z motywem gronowym

Płaszcz:
Płaskorzeźba przedstawiająca św. Józefa trzymającego w lewej ręce Dzieciątko Jezus
podpis:
ŚW. JÓZEF
(z drugiej strony)
ŚWIĘTY JÓZEFIE, OPIEKUNIE RODZIN I PATRONIE CIĘŻKO PRACUJĄCYCH, MÓDL SIĘ ZA NAMI
UFUNDOWANY ZE SKŁADEK PARAFIAN BIECZA
KONSEKROWANY PRZEZ J.E.KS.BIKSUPA DR. KAROLA PĘKAŁY 5.X.1958
Dwa karby w dolnej części płaszcza

Wieniec:
Karb

Dzwon nr 3
Korona krążkowa

Szyja:
Karb
Ornament – arabeska

Płaszcz:
Płaskorzeźba przedstawiająca Matkę Bożą Fatimską
(z drugiej strony napisy)
AVE MARIA.
BIECZ-PARAFJANIE R.P. 1930.
Trzy karby w dolnej części płaszcza, środkowy najgrubszy

Wieniec:
Dwa karby

Dzwon nr 2
Korona 6-ramienna

Szyja:
Karb
Podpis ludwisarza: ME FECIT JOANNES FELCZYŃSKI CANTRIFUSOR PREMYSLENIS A. D. 1808-1958
Karb
Ornament - wici roślinne z motywem gronowym

Płaszcz:
Płaskorzeźba przedstawiająca św. Michała Archanioła walczącego z diabłem
podpis:
ŚW. MICHAŁ ARCHANIOŁ
(z drugiej strony)

"CHRISTUS VIVIT - CHRISTUS REGNAT - CHRISTUS IMPERAT"
UFUNDOWANY ZE SKŁADEK PARAFIAN BIECZA
KONSEKROWANY PRZEZ J.E.KS.BISKUPA DR. KAROLA PĘKAŁY 5.X.1958
Dwa karby w dolnej części płaszcza

Wieniec:
Karb

Dzwon nr 1
Korona 6-ramienna typu ‡

Szyja:
Karb
Wstęga napisu dookoła dzwonu, czcionka napisu w stylu romańskim, początnikiem krzyż a rodzielnikiem kwiat:
ANNO · DOMINI · MILLESIMO · CCC · LXXX · II
Karb

Płaszcz:
inskrypcja:
"URBAN - II"
UFUNDOWANY NA PAMIĄTKĘ NAWIEDZENIA N. M. P.
W BIECZU W ROKU 1970
poniżej:
dookoła dzwonu trzy plakiety przedstawiające Ukrzyżowanie Chrystusa, obok krzyża stoi Matka Boża oraz św. Jan
między dzwoma karbami ornament - plecionka sznurowa
poniżej podpis ludwisarza:
ODLAŁ MNIE LUDWISARZ JAN FELCZYŃSKI W PRZEMYŚLU NA PODOBIEŃSTWO URBANA ODLANEGO W 1382 ROKU A PĘKNIĘTEGO W 1950/
Jeden karb w dolnej części płaszcza

Wieniec:
Dwa karby

3. INNE INFORMACJE, CIEKAWOSTKI

Jest jedna wzmianka o dzwonie odlanym w podobnym roku co Urban, ma na imię "Medjan". Wg. książki Tadeusza Szydłowskiego spotkał go ten sam los, co w późniejszym czasie Urbana.
_________
BIECZ A.D. 2023