Bingöl’lü Koyunlara Seslenen Çoban |Hazarşah BİNGÖL |Trt

BİNGÖL DE KOYUNLARA SESLENEN ÇOBAN ABİMİZ


Köyde yaşam, şehir hayatından çok farklıdır. Aslında her günün aynı olduğu da söylenebilir. Sabah ve akşamları yıllar geçse de değişmez. Bambaşkadır köyde yaşamak. Tüm doğal güzellikler bir köyde mevcuttur. Dereleri, suları, dağları, gölleri, bağları, bahçeleri, havası doğası…

Yer tandırından yapılmış ekmekleri, çörekleri, eti, sütü, peyniri, yoğurdu, ayranı, yumurtayı, tereyağları tatmadan ve hangisini yaşamadan tadına doyulabilir ki? Bir başkadır köy hayatı. Sessiz sakindir. Havası tertemizdir. Güneş en güzel oralarda belli olur. Sabahları köydeki horoz sesleri, kuş cıvıltıları, yaramaz çocukları kovalayan köpekler köyü şenlik alanına çevirirler. Hele ki akşam olunca yıldızlar sanki yerdeymiş gibi görünür. Bu güzelliklerin yanında zorlukları da vardır elbet: mesela şehir hayatının sunmuş olduğu bazı teknolojik kolaylıkları bulamazsınız.



Sabah erken başlar

Sabah dört sularında başlar köy yaşantısı… “Ne, sabah dörtte kalkmak mı? Biz, o saatlerde uyuyoruz” dediğinizi, duyuyor gibiyim.

İlkbahar gelmeden, herkes ilk önce çoban aramaya başlar. Her aile ya da birkaç komşu birleşip iki çoban tutarlar: bir tanesi koyunlar için bir tanesi kuzular için… Hatta büyük baş hayvanları olanlar, üç çoban bile tutarlar. Durumu olmayan aileler, çocukları varsa kendi çocuklarını kuzu çobanı yapıyorlar, tabii o zaman da çocukların eğitimleri yarıda kalmış oluyor.


Sabahın sessizliğini köy çobanları bozar

İlk önce köy çobanları sabahın sessizliğini bozar. “Tabii, siz hani horozlar sabahın sessizliğini bozardı. İnsanlar horozların sesiyle uyanırdı” diyebilirsiniz. Ama onlar filmlerde, dizilerde olur. Köyde çalışan insanlar horozlardan bile önce kalkar. Horozların sesiyle kalkan kişiler genelde köyün tembel, uykucu kesimleridir! Hatta horozların sesiyle erken kalkanlar, yataklarından kalkıp horozları kovar, tekrardan yatağına geçip uyumaya çalışırlar.

Çobanlarla birlikte evin erkekleri tarlalarına çalışmaya giderler, sabah beşte evden çıkarlar. Akşam beşte de evde olurlar. Tabii ki bu çalışma aylarca sürüyor, hastalanma, dinlenme gibi şansları olmuyor. Bir gün bile dinlenseler, o yaptıkları hasat çöp olur. Saat altıyı gösterdiğinde, kadınlar ineklerini sağıp köyün ortasındaki inek toplanma yerine götürürler. Tabii, sabah uyuya kalıp ineklerin peşinden bağırıp, tüm suç sanki ineklerdeymiş gibi onları suçlayan, koşturan kadınlar her zaman vardır. Koştura koştura aceleyle eve gelip ekmek hamuru mayalarlar. Öyle beş ekmek, on ekmek değil, yüzlerce ekmek hamuru yaparlar. Hamuru mayalamaya bırakıp, kışın yakmak için dışarda kuruttukları tezekleri çekerler. Her sabah tezekler bitene kadar, bu iş ile meşgul olurlar.



Köyde yaşamak çok zordur

Evet, köyde yaşamak çok zordur. Köyde yaşayan insanlar hayatları boyunca çalışırlar. Yazları ayrı zor, kışları ayrı. Köy hayatı zorluklarına rağmen üretmenin mutluluğunu yaşatır insanlara…

Sabah erken kalkan kadınlar; demledikleri tavşankanı çayları içerler, ekmek üzerine koyup yedikleri yoğurt kaymakları ise olmazsa olmazları. Kalkıp kahvaltı hazırlayan anneleri avaz avaz bağırmadan, çocukların eve girmeye pek niyetleri olmaz… Onları çağırmasan, akşama kadar dışarıda kalabilirler.

Köy hayatının işleri, şehir hayatının işleri gibi sadece iki oda bir salondan ibaret değildir. Ekmeklerini kendileri yapar, kışın yakacaklarını belki de çoğu kişinin iğrenerek baktığı, hatta bakamadıkları koyun dışkısından oluşan tezeklerden yaparlar, hayvan bakarlar. O hayvanların etinden, sütünden ve gübresinden yararlanırlar. Asıl iş öğle saatlerinde başlar, koyunlar eve gelmeden, ekmeklerini yapmış olmaları lazım. Onun için ekmekleri yetiştirebilmek için nefes nefese kalırlar.

Koyunlar gelir, bir-iki kadın koyun sağar, biri koyunun başını tutar, bir çocuk da koyunu güder. En az üç kişi koyunlarla uğraşır. O günün sağılan taze sütünden peynir, yoğurt yaparlar. Yoğurt için kaynatılan sütten, bir bardak süt aşırmak için bekleyen çocukların, heyecanlarından bahsetmeyeceğim bile… En keyifli anlar bu anlardır. İşten sonra dinlenseler, dinlenebilecekleri en çok iki üç saat vardır. Öğlen yemeği yedikten sonra dinlenirler. Tabii rahat bir dinlenme yoktur.

Yer tandırından yapılmış ekmekleri, çörekleri, eti, sütü, peyniri, yoğurdu, ayranı, yumurtayı, tereyağları tatmadan ve hangisini yaşamadan tadına doyulabilir ki? Bir başkadır köy hayatı. Sessiz, sakindir. Havası tertemizdir. Güneş en güzel oralarda belli olur. Sabahları köydeki horoz sesleri, kuş cıvıltıları, yaramaz çocukları kovalayan köpekler köyü şenlik alanına çevirirler. Hele ki akşam olunca, yıldızlar sanki yerdeymiş gibi görünür… Bu güzelliklerin yanında zorlukları da vardır elbet: mesela şehir hayatının sunmuş olduğu bazı teknolojik kolaylıkları bulamazsınız. Kafalarında hep bir gün sonraki işi düşünürler.

#bingöl #köy #hayvancılık