Kıymetli takipçilerim bu videomuzda cümle çeşitleri konusunun alt başlığı olan yapısına göre cümle çeşitleri, basit cümle, birleşik cümle, girişik birlrşik cümle, şartlı birleşik cümle, ki'li birleşik cümle, iç içe birleşik cümle hakkında bilgiler bulacaksınız.
Ayrıca videomuz içerisinde
Basit cümle nedir?
Birleşik cümle nedir?
Girişik birleşik cümle nedir?
Şartlı birleşik cümle nedir?
Ki'li birleşik cümle nedir?
İç içe birleşik cümle nedir?
Yan cümle nedir?
Temel cümle nedir?
Yan cümle nedir?
Emir cümlesi nedir?
Yan cümlenin görevi nedir?
Kaç yan cümlecik vardır sorusuyla kastedilen nedir?
Sıralı cümle nedir?
Bağımlı sıralı cümle nedir?
Bağımsız sıralı cümle nedir?
Bağlı cümle nedir?
Öge ortaklığı nedir?
Sorularının cevaplarını bulacaksınız.
Bu konu KPSS Türkçe cümle türleri,
TYT Türkçe cümle türleri,
LGS Türkçe cümle türleri sorusu olarak karşımız çıkan önemli konulardan biridir.
Cümle çeşitleri konusu ayrıca 8.sınıf Türkçe Cümle Çeşitleri, 10.sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Cümle Çeşitleri, 10.sınıf Türkçe Cümle Çeşitleri başlığıyla en önemli konulardan biridir.
CÜMLE ÇEŞİTLERİ KONU ANLATIMI
Bu videoda işleyeceğimiz başlıklar:
A) YAPISINA GÖRE CÜMLE ÇEŞİTLERİ
1) Basit Cümle
2) Birleşik Cümle
Girişik Birleşik Cümle - Şartlı Birleşik Cümle
Ki'li Birleşik Cümle - İç İçe Birleşik Cümle
3) Sıralı Cümle
Bağımlı Sıralı Cümle - Bağımsız Sıralı Cümle
4) Bağlı Cümle
Yapısına göre cümlelerde yüklem sayısına ya da yan cümlecik olup olmamasına bakılır.
Yan Cümlecik: Cümlede, yüklem olmayıp kendi içinde cümle özelliği gösteren ya da eylemsi veya şart kipiyle çekimlenmiş sözcüğe ya da sözcük grubuna yan cümlecik; geri kalan bölüme ise temel cümlecik denir.
NOT: Yan cümleciğin görevi sorulduğunda yan cümleciğin içinde yer aldığı cümle ögesi kastedilmektedir.
1. Basit Cümle: Bir yüklemi bulunan, yan cümleciği bulunmayan cümlelerdir.
Ödevlerimi derslerden hemen sonra yaparım.
Yolcuların çoğu, otobüse vaktinde bindi.
Hafta sonu babama işyerinde yardım edeceğim.
Uzun ve yorucu bir günün ardından hepimiz uyuyakalmıştık.
Dedemin, köyün hemen yakınında kocaman bir çiftliği vardı.
2. Bileşik Cümle: Bir yüklemi bulunan ancak basit cümleden farklı olarak yan cümleciği de bulunan cümlelerdir.
Senin yarın buraya geleceğini duyduk.
Bileşik cümleler yan cümleciğin oluşturulma yoluna göre dört alt başlıkta incelenir.
a. Girişik Bileşik Cümle
b. Şartlı Bileşik Cümle
c. Ki'li Bileşik Cümle
d. İç İçe Bileşik Cümle
a. Girişik Bileşik Cümle: Yan cümleciği eylemsi ile kurulan bileşik cümledir.
Okuduğum kitapların özetlerini bir deftere yazardım.
(yan cümlecik nesne görevinde)
Bu şehirde yola erken çıkanlar trafiğe takılmaz.
(yan cümlecik özne görevinde)
Gelen gideni aratır. (yan cümlecik özne ve nesne görevinde)
b. Şartlı Bileşik Cümle: Yan cümleciği dilek-şart (-sa, -se) kipiyle kurulan bileşik cümledir.
Bu yoldan giderseniz oraya daha çabuk varırsınız.
Derslerine düzenli çalışırsan hedefine ulaşırsın.
c. Ki’li Bileşik Cümle (İlgi Cümlesi): Yan cümleciği temel cümleciğe “ki” bağlacıyla bağlanan bileşik cümledir.
Anladım ki hep çile çekermiş anneler.
(Annelerin hep çile çektiğini anladım.)
Duydum ki unutmuşsun gözlerimin rengini.
(Gözlerimin rengini unuttuğunu duydum.)
Cümle türleri çıkmış sorular.
d. İç İçe Bileşik Cümle: Yan cümleciği başka bir cümle tarafından oluşturulan bileşik cümledir. Bu cümlelerde yan cümlecik genellikle nesne görevindedir.
Ahmet amca, yine görüşeceğiz, dedi. (Yan cümlecik nesne)
Kapıda, rahatsız etmeyin, yazıyor. (Yan cümlecik nesne)
Öğretmen, bu soruları çözün, dedi. (Yan cümlecik nesne)
3. Sıralı Cümle: Birden fazla yüklemin birbirine virgül ya da noktalı virgül ile bağlandığı cümlelerdir.
Sonbahar geldi, köyde kış hazırlıkları başladı.
Güneşli havalar birkaç gün sürdü, insanlar parklara doluştu.
Otobüsümüz sabah hareket etti, akşama İzmir’e vardı.
Deniz dün çok dalgalıydı, vapur seferleri iptal edildi.
a. Bağımlı Sıralı Cümle: Öğe ortaklığı olan sıralı cümledir.
Çocuklar balkona çıktılar, kuşlara ekmek attılar. (özne ortak)
Ben hep eşyalarımı dağıtırdım, annem de toplardı. (nesne ortak)
Müdür, öğrencileri çağırdı, tek tek kutladı. (özne ve nesne ortak)
b. Bağımsız Sıralı Cümle: Öğe ortaklığı olmayan sıralı cümledir.
Annem beni çalıştırdı, zayıf derslerimi düzelttim.
Kardeşim odadaydı, biz salonda oturuyorduk.
Bu sene bahar erken geldi, ağaçlar çiçeklerini vakitsiz açtı.
Hava çok soğuktu, biz hiç üşümüyorduk.
4. Bağlı Cümle: Birden fazla cümlenin birbirine bağlaçla bağlandığı cümledir. Sıralı cümledeki virgül ya da noktalı virgül yerine, bağlaç getirilirse ortaya bağlı cümle çıkar.
Odanın kapısı açıldı ve dışarı genç bir kadın çıktı.
Sabah erken kalktık ama yine de derse yetişemedik.
Takımımız iyi mücadele etti ancak yenilmekten kurtulamadı.
Bu kalın kitabı bitirdik ve sınava girdik.
Информация по комментариям в разработке