ZWARTE PIET, WAAR KOM JE NOU ECHT VANDAAN?

Het uiterlijk van Zwarte Piet zorgt al jaren voor discussie. Maar wil je nu weten hoe het echt zit? Rasioneel is voor jou de geschiedenis ingedoken! We bekijken het Sinterklaasverhaal (01:13) van de helpers van Sinterklaas in het buitenland (02:29) en het eerste boekje waarin hij opdook in Nederland (03:50), tot de veranderingen die hij doormaakte (06:09) naar een stereotyperend uiterlijk (08:32) en de relatie met blackface (09:35). Dit alles heeft Piet gemaakt tot hoe we hem nu kennen, maar welke ook nu weer verder verandert.

---------
Met dank aan:
Presentatoren: Dion, Eline, Fabian & Wiam
Onderzoek & Script: Sadie-Marie
Co-auteurs: Lara & Anouk
Grafische vormgeving: Youran & Lara
Video & Montage: Youran
Regie: Anouk
Eindredactie: Lara & Sadie-Marie

---------
Over Rasioneel
Rasioneel is een educatief platform dat thema’s rondom racisme in Nederland uitlegt aan de hand van feiten en bronnen. Elke week behandelen we een nieuw onderwerp vanuit een rationeel perspectief om het gesprek over racisme vooruit te helpen.

Meer leren? Abonneer je op dit kanaal en volg Rasioneel op social media:
Instagram:   / rasioneel  
Facebook: http://fb.com/rasioneel
Twitter:   / rasioneel_nl  
TikTok:   / rasioneel  

---------
Bronnenlijst:
Boerma, N. (2015). Een voorloper van Jan Schenkman: een Kerstman met een zwarte knecht (1803) uit Meertens Instituut Nieuwsbrief november 2015. Geraadpleegd van https://www.meertens.knaw.nl/cms/nl/n...

Helsloot, J. (2012). Zwarte Piet: Geen Afrikaanse slaaf maar een Saraceen? uit Meertens Instituut Nieuwsbrief oktober 2012. Geraadpleegd van https://www.meertens.knaw.nl/cms/file...

Jacobs, M. (2008). De aantrekkingskracht van Nicolaas, zelfs zonder baard. Een verhalen-, rituelen- en beeldenmagneet in voortdurende evolutie, in: faro. Tijdschrift over cultureel erfgoed, 1, 2008, 4, pp. 24-32.

Koning, E. (2018). Zwarte Piet, een blackfacepersonage: Een eeuw aan blackfacevermaak in Nederland. TVGESCH 131 (4): 551–575 DOI: 10.5117/TVGESCH2018.001.KONI. Geraadpleegd via https://tijdschriftvoorgeschiedenis.f...

Koninklijke Bibliotheek. (z.d.). Sint Nikolaas en zijn knecht door J. Schenkman. Geraadpleegd via https://www.kb.nl/sintnikolaas

Meertens Instituut (z.d.). Sinterklaas. Geraadpleegd van https://www.meertens.knaw.nl/meertens...

Nap, H., Van Der Zande, I., Kramer, E. & Van Den Heuve, G. (2018). Onder de huid van Zwarte Piet. Hilversum, Nederland: Uitgeverij Verloren. Via http://demodernetijd.nl/wp-content/up...

NOS.nl (2016, september 30). Hoe Zwarte Piet veranderde, van pageknecht tot roetstrepen. Geraadpleegd van https://nos.nl/artikel/2135261-hoe-zw...

NOS.nl (z.d.). De evolutie van Zwarte Piet. Geraadpleegd van https://app.nos.nl/datavisualisatie/z...

NPO Focus (2017). Waarom vieren we Sinterklaas? Geraadpleegd van https://npofocus.nl/artikel/7910/waar...

Schreuder, E. (2017). Cupido en Sideron: Twee Moren aan het hof van Oranje (1e ed.). Amsterdam, Nederland. Balans, Uitgeverij.

Sinterklaasmijnhobbby.nl (z.d.). St. Nicolaas en zijn knecht. Herdrukken – Uitgevers. Geraadpleegd van https://www.sinterklaasmijnhobby.nl/s...

Stegmann, C.A. (1803). Der Weihnachtsmann und sein Knecht Ruprecht via Bayerische Staatsbibliothek Digital. Geraadpleegd via https://reader.digitale-sammlungen.de...

Van Benthem, H. (2012). Misschien was Ivanhoe wel de wegbereider van onze Zwart Piet. Volkskrant. Geraadpleegd van https://www.volkskrant.nl/columns-opi...

Van De Vel, G. (2019). Welke geschiedenis gaat er schuil achter het dragen van oorbellen?
Geraadpleegd van https://www.baunat.com/nl/gouden-oorb...

Vermuyen, C., & Schuiling, N. (2019). De representatie van Zwarte Piet in kinderboeken (1850-2013). Science Shop, University of Groningen. Geraadpleegd van https://www.rug.nl/research/portal/fi...