%25'lik Sınır Kalktı! Yeni Dönemde Bilinmesi Gerekenler.... (Altyazılı)

%25'lik Sınır Kalktı! Yeni Dönemde Bilinmesi Gerekenler....

Kurucu avukatımız Ahmet Burak YALÇIN videoda sizler için anlatıyor. Daha fazlası için bizi takip etmeyi unutmayın. ✍🏼 ⚖️

Son dönemde kamuoyunda gündeme gelen konut kira artışlarıyla ilgili %25'lik sınırın kaldırılıktan sonra ne olacağına dair tartışmalar, kiracılar ve ev sahipleri arasında belirsizlik yaratmış durumda.

1. Kira Bedelinin Artışı Zamanlaması: 01/07/2024 tarihinden itibaren kira bedelleri doğrudan artırılamayacak; kira artışı, ancak mevcut kira döneminin sonunda yapılabilecektir. Örneğin, bir kira sözleşmesi 01/11/2024 tarihinde sona eriyorsa, kira bedeli artışı, en erken 01/11/2024 tarihinde gerçekleştirilebilir. 01/07/2024 tarihinden sonra ev sahibinin tek taraflı olarak kira bedelini artırma yetkisi yoktur.
2. Artış Sınırı Değişikliği: 02/07/2024 tarihi itibariyle konut kiralarında uygulanan %25'lik artış sınırı kalktı. Eğer ki mevcut düzenlemenin uygulanma süresi uzatılmazsa (örneğin %25 sınırının 1 Temmuz 2025 tarihine kadar uygulanmasına ilişkin tekrar geçici yasa getirilmesi), bundan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde, Türk Borçlar Kanunu m.344/1 uyarınca, önceki kira yılı TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) değişim oranını aşmamak şartıyla, sözleşmede kararlaştırılan oranda, artış yapılabilir. Bir diğer ifadeyle, kira sözleşmesinde, TÜFE'nin üzerinde bir artış oranı belirlenemez, belirlenirse TÜFE'yi aşan kısım, kısmi olarak hükümsüz olacaktır.
3. Tek Taraflı Artış Yasağı: Kiraya veren, tek taraflı olarak kira bedelini istediği gibi artıramaz. Taraflar arasındaki sözleşmede kira artışına ilişkin hüküm yoksa ve taraflar artış oranında anlaşamazsa, artış miktarı, açılacak kira tespit davası ile hakim tarafından belirlenir ve bu belirlenen oranın üst sınırı yine TÜFE ile belirlenir. Arzu ederseniz, ekranın sağ üst köşesinden veya içeriğimizin sonundaki pencerelerden, “Kira Tespit Davası” başlıklı içeriğimizi inceleyebilirsiniz.
4. Çifte Artış Uygulaması: 01/07/2024 tarihi sonrasında, sosyal medya ve haber sitelerinde yayılan, çifte artış yapılabileceğine ilişkin iddialar gerçeği yansıtmamaktadır. Kira bedeli, kira dönemi sonunda TÜFE'yi aşmamak kaydıyla, yalnızca bir defa artırılabilir.
5. Uzun Süreli Sözleşmelerde Kira Bedeli Değişimi: Beş yıldan uzun süreli veya beş yılın sonunda yenilenen kira sözleşmelerinde, emsal kira bedelleri ve piyasa koşulları dikkate alınarak kira bedelinin yeniden tespiti talep edilebilir.
Az evvel belirttiğimiz üzere, ilerleyen günlerde başkaca bir uzatım kararı olmaz ise, 2 yıldır hayatımızda olan, konut kiralarında %25 üst sınır getiren geçici kanun maddesi ile belirlenen süre 01.07.2024 tarihinde sona erecektir. Dolayısıyla, 2 Temmuz 2024 tarihinden itibaren kira artışlarında Türk Borçlar Kanunu’nda belirtilen TÜİK tarafından oniki aylık ortalamalara göre açıklanan TÜFE üst sınırı geçerli olacaktır.
Bunun bir tavan zam artış oranı olduğu, tarafların sözleşmede bu üst limiti geçmemek kaydı ile dilediği artış oranı belirleme özgürlüğü olduğu unutulmamalıdır.
Öte yandan, TÜİK tarafından 12 aylık ortalamalara göre açıklanan Haziran TÜFE'si 65,07 oldu. Yani bu durumda, Temmuz ayı içerisinde yenilenecek olan kira sözleşmelerinde artış üst sınırı da %65,07 olmuştur.
Özellikle eski ve matbu kira sözleşmelerinde, artış oranı ÜFE-TÜFE ortalaması olarak kararlaştırılmaktaydı. Son aylarda bu ortalamanın TÜFE üst limitinin altında kaldığını belirtmek isteriz. Örneğin bu ay, yani Temmuz ayı için, ÜFE- TÜFE ortalaması, TÜFE'nin altında kaldığından (56,52) geçerliliğini koruyacaktır. Yani bu durumda sözleşmedeki bu artış oranı, geçerliliğini koruyacak ve TÜFE üst sınırını geçmediği için kiracılar ÜFE-TÜFE ortalamasında artış yapabilecek, ancak bu durum haliyle, daha az kira almak suretiyle, kirayaveren aleyhine sonuç doğuracaktır.
Belirttiğimiz bu hususlar doğrultusunda, konut kiralarında yapılacak artışların mevcut yasal çerçeveye uygun olarak gerçekleştirilmesi, önem arz etmektedir. Kiracılar ve ev sahipleri, sözleşme şartlarını detaylı bir şekilde gözden geçirmeli ve yasal haklarını bilerek hareket etmelidirler. Arzu ederseniz, konuya ilişkin Ekovitrin dergisinde yayımlanan makalemize açıklamalar bölümündeki linkten veya derginin Temmuz ayı sayısından ulaşabilirsiniz.
Ucu bucağı olmayan hukuk ilminde. kendi başınıza hareket etmemenizi, çoğu kez tek bir hamle hakkınız olan hukuki işlerde, liyakatine ve sadakatine güvendiğiniz bir hukukçuya danışarak, mümkün mertebe, profesyonel destek alarak hukuki işlerinizi yürütmenizi. para, zaman ve itibar kaybetmemek adına, tüm saygımız ve nezaketimizle, hatırlatmak isteriz.
Hukuki konularda güncel ve temel bilgi sahibi olmak için takipte kalınız!