ระบำนพรัตน์ :: ปี่พาทย์ดึกดำบรรพ์กรมศิลปากร

ระบำนพรัตน์ เป็นระบำชุดหนึ่งที่ตัดตอนมาจากละครนอก เรื่อง สุวรรณหงส์ ตอน พราหมณ์เล็กพราหมณ์โต นำออกแสดงให้ประชาชนชมครั้งแรกเมื่อปีพุทธศักราช ๒๔๙๘ ณ โรงละครศิลปากร ในการเเสดงละครนอกเรื่องสุวรรณหงส์ ตอน พราหมณ์เล็กพราหมณ์โตนี้ มีอยู่ช่วงหนึ่งที่กล่าวถึงถ้ำแก้ว ซึ่งมีเพชร พลอย และอัญมณีนานาชนิด ครูมนตรี ตราโมท ศิลปินแห่งชาติ จึงประพันธ์ทำนองและบทร้อง แสดงลักษณะและคุณสมบัติของแก้ว ๙ ประการ อันได้แก่ เพชร ทับทิม มรกต บุษราคัม โกเมน นิลกาล มุกดาหาร เพทาย และไพฑูรย์ ตามตำรานพรัตน์ขึ้น สำหรับใช้ในระบำตอนนี้ โดยให้ชื่อว่า “ระบำนพรัตน์” บรรจุด้วยเพลงระบำนพรัตน์ และเพลงสุรินทราหู ปิดท้ายด้วยเพลงเร็วท้ายสมเด็จ ผู้ประดิษฐ์ท่ารำ คือ ครูลมุล ยมะคุปต์, ครูมัลลี คงประภัศร์ และครูศุภลักษณ์ ภัทรนาวิก (หม่อมครูต่วน)

ขับร้องโดย :: ครูทัศนีย์ ขุนทอง, ครูแช่มช้อย ดุริยพันธ์, ครูวัฒนา แดงสวัสดิ์และครูพัฒนี พร้อมสมบัติ
บรรเลงโดย :: วงปี่พาทย์ดึกดำบรรพ์กรมศิลปากร
บันทึกเสียงจากแผ่นเสียงขนาด ๑๒ นิ้วของกรมศิลปากร