Bliżej Nauki: Glikokaliks - słodki strażnik komórki - dr hab. Marta Targosz-Korecka

Glikokaliks komórkowy to warstwa molekuł szczelnie otaczająca zewnętrzną powierzchnię komórki. Ze względu na swoją szczególną strukturę, glikokaliks porównywany jest do splątanej szczotki lub sieci, zbudowanej głównie z proteoglikanów, glikoprotein i glikolipidów, do których, w zależności od rodzaju i funkcji jaką pełni komórka, dołączane są odpowiednie reszty cukrowe oraz białka. Warstwa glikokaliksu pełni istonż rolę w funkcjonowaniu komórek. Jest jak straż graniczna kontrolująca przepływ jonów i molekuł, zabezpieczająca przed inwazją „obcych” komórek, przekazująca informację z otoczenia komórki do jej wnętrza. Co więcej, glikokaliks może kontrolować oddziaływanie komórki z wirusami, a tym samym wpływać na przebieg infekcji wirusowej.
Niniejszy wykład będzie poświęcony zagadnieniom związanym z glikokaliksem komórek śródbłonka, czyli komórek wyścielających naczynia krwionośne. Dla tych komórek warstwa glikokaliksu ma fundamentalny wpływ na ich prawidłowe funkcjonowanie, a tym samym na funkcjonowanie układu naczyniowego. Do zagadnienia glikokaliksu podejdę jako biofizyk. Pokażę, jak stosując podstawowe narzędzie nanotechnologii – mikroskop sił atomowych, możemy badać właściwości glikokaliksu takie jak sprężystość, długość oraz gęstość upakowania włókien glikokaliksu na powierzchni komórki. Na podstawie prowadzonych badań, opiszę zmiany warstwy glikokaliksu w trakcie rozwoju cukrzycy, skupiając się na korelacji tych zmian z rozwojem chorób naczyniowych jak i wzrostem podatności na proces metastazy (przerzutowania nowotworów). Na koniec skupię się na roli glikokaliksu w regulacji oddziaływania białka szczytowego (tzw. białko S) wirusa SARS-CoV-2 z komórkami śródbłonka.

Wykład został przeprowadzony przez dr hab. Martę Targosz-Korecką z Zakładu Nanostruktur i Nanotechnologii Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UJ.

„Bliżej Nauki" to cykl wykładów popularnonaukowych organizowanych na Wydziale Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
https://blizejnauki.fais.uj.edu.pl/​
#BliżejNauki