DEVRE MÜLK - DEVRE TATİL?

DEVRE MÜLKÜ SONA ERDİREN BAŞLICA SEBEPLER NELERDİR?
Devre mülkün sona ermesi ile ilgili yasada bir hüküm yoktur. Ancak uygulamadan ortaya çıkan belli başlı sona erme şekilleri vardır. Hak sahipleri rızayla devre mülk haklarını sona erdirebilirler. Devre mülk taşınmazın tamamen yok olması veya kamulaştırılması haliyle de son bulur.
"1.Devre mülk taşınmazda ortaklığın giderilmesi
2. Devre mülk irtifak sözleşmesi belli bir süreye bağlanmışsa ise bu sürenin dolması
3. Devre mülk taşınmazın yok olması veya mesken niteliğini kaybetmesi
4. Devre mülk irtifakını devre mülk sahiplerinin kendi iradeleri vermesi
5. Devre mülk konusu taşınmazın kamulaştırılmasıyla devre mülk irtifakı sona erecektir
6. Devre mülk, kat mülkiyeti veya kat irtifakına tabi bağımsız bölümde kurulmuş ise kat mülkiyetinin veya kat irtifakının sona ermesi ile devre mülk yöneticisinin görevi de sona erecektir."
Belirtilen durumlar devre mülk hakkının tüm paydaşlar için sona ermesine yol açan nedenlerdir. Devre mülk sisteminin devam etmesine rağmen devre mülk hakkı sadece paydaşlardan biri için sona erebilir. Örneğin, paydaşlardan birinin borcu nedeniyle müşterek mülkiyet payının haciz yoluyla satılması/ rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip sonucu paydaşın müşterek mülkiyet payını ve buna bağlı olan devre mülk hakkını kaybetmesi böyledir. Öte yandan, devre mülk hakkı sahibinin devre mülk satım sözleşmesini iptali, sözleşmeden dönmesi" de devre mülk hakkı sahibinin iradesiyle sistemden çıkmasına, devre mülk hakkının onun açısından sona ermesine neden olur.
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 50'nci maddesi, bir eşyadan zamanla sınırlı yararlanma hakkı sağlayan sistemlere ilişkin olup, zamanla sınırlı yararlanma sağlayan sözleşmeleri "Devre Tatil ve Uzun Süreli Tatil Hizmeti Sözleşmeleri" olarak vasıflandırmaktadır. Böylece, her ne ad ve model altında olursa olsun, zamanla sınırlı yararlanma sağlayan sistemler, 6502 sayılı Kanunda aranan ölçütlere sahip olmak kaydıyla, kanunun kapsamına alınmış, tüketicilere kapsamlı bir koruma getirilmiştir.
DEVRE MÜLK SÖZLEŞMELERİNDE İPTAL (CAYMA)
Eğer devre mülk satın alan kişiler herhangi bir ticari veya mesleki amaca sahip olmaksızın bireysel kullanım amacıyla bu işlemi gerçekleştiriyorlarsa ve satıcı da ticari bir amaca sahipse bu kişiler tüketici sayılacaklardır.
Bu doğrultuda örneğin şahsi kullanım için bir firmadan devre mülk satın almak tüketici işlemi sayılacakken (şahsi kullanım amacı olsa bile) başka bir kullanıcıdan devre mülk satın almak tüketici işlemi sayılmayacaktır.
Devre mülk sözleşmesi imzalayan tüketiciler zaman zaman devre mülk sözleşmesini imzaladıktan sonra iptal etmek istemektedir. İlgili kanun ve yönetmelik hükümleri gereğince tüketici, devre mülk sözleşmelerinin kurulmasından itibaren 14 gün içinde herhangi bir sebep göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin devre mülk sözleşmesinden cayma hakkına sahip olmaktadır.
Bu şekilde yapılan devre mülk iptali hukuki anlamda sonuç doğursun isteniyorsa bu bildirim mutlaka ama mutlaka noter kanalı ile yapılmak zorundadır. Bu konuda uygulamada hatalar yapıldığı görülmektedir. Mektup, e-mail, sms gibi yollarla devre mülk sözleşmesinden cayma işlemi yapılmaması gerekmektedir.
Telefonla fesih bildirimi yapıldığı durumlarda satıcı taraf bunu kullanarak hak düşürücü sürenin geçirilmesini sağlayabilir. Bu nedenle cayma bildiriminin hukuka uygun olarak şekil şartlarını sağlar şekilde, hızlı ve doğru olarak yapılması önem taşır.
14 gün geçtikten sonra da cayma hakkı kullanılabilir. Şöyle ki; Satıcının devre mülk sözleşmesinin kurulmasından en az bir gün önce tüketicilere yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile ön bilgilendirme formu vermek mecburiyeti vardır. Bu formunun verilmemesi veya formdaki bilgilerin eksik olması gibi kanun ve yönetmelikte belirtilen hususlara aykırılık olduğu takdirde, tüketici, sözleşmenin iptali için on dört günlük süreyle bağlı olmamaktadır. Bu durumda tüketici, devre mülk sözleşmesinden cayma hakkını her halükarda on dört günlük sürenin bittiği tarihten itibaren bir yıl süre ile kullanabilmektedir. Yani devre mülk sözleşmesinden cayma hakkı bir yıl süreyle uzamaktadır.
Devre mülk sözleşmesinden cayılması halinde satıcının tüketiciden almış olduğu bedelleri ve senetleri geri verme, sözleşmenin iptalini gerçekleştirme yükümlülüğü vardır. Sözleşmeden cayma sonrasında üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirmeyen satıcı hakkında dava/icra takibi gibi işlemlerin yapılması gerekmektedir.