มหาสติปัฏฐานสูตร

การเจริญสติปัฏฐาน สูตรใหญ่
เสียงอ่าน พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยเล่ม ๑๐
หน้า ๓๐๑ ข้อ ๓๗๒

...กายานุปัสสนาสติปัฏฐาน เวทนานุปัสสนาสติปัฏฐาน จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน ธ้มมานุปัสสนาสติปัฏฐาน
คำแปล
... ญายธรรม หมายถึงอริยมรรค
... สติปัฏฐานแปลว่า ธรรมเป็นที่ตั้งแห่งสติ หรือการปฏิบัติมีสติเป็นประธาน
... นั่งคู้บัลลังก์ หมายถึงนั่งขัดสมาธิ
... ดำรงสติไว้เฉพาะหน้า หมายถึงตั้งสติมุ่งตรงต่อกัมมัฏฐาน
... กายภายใน ในที่นี้หมายถึงกายของตน
... กายภายนอก ในที่นี้หมายถึงกายของผู้อื่น
... ระงับกายสังขาร หมายถึงผ่อนคลายลมหายใจหยาบให้ละเอียดขึ้นไปโดยลำดับจนถึงขั้นที่จะต้องพิสูจน์ว่า
มีลมหายใจอยู่หรือไม่
... เวทนาทั้งหลายภายใน หมายถึงสุขเวทนาเป็นต้นของตน
... เวทนาทั้งหลายภายนอก หมายถึงสุขเวทนาเป็นต้นของผู้อื่น
... อุปาทานขันธ์ จึงหมายถึง กองอันเป็นอารมณ์แห่งความถือมั่น
... ปิยรูปสาตรูป หมายถึงสภาวะที่น่ารักน่าชื่นใจ เป็นส่วนอิฏฐารมณ์ที่เป็นเหตุให้เกิดตัณหา
... ๗ ปี จงยกไว้ หมายถึงอย่าว่าแต่จะเจริญสติปัฏฐานใช้ระยะเวลา ๗ ปีเลย แม้เจริญเพียง ๖ ปี ลดลง
มาตามลำดับถึง ๗ วัน ก็สามารถบรรลุอรหัตตผล หรืออนาคามิผลได้
... อนาคามี หมายถึงท่านผู้บรรลุอนาคามิผลแล้ว, ผู้ไม่เวียนกลับมาอีก