Hansı uşaqlara SÜNNƏT OLMAZ?

#hipospadiya #sonsuzluq #usaqcerrahi
Uşaq Cərrahı və Uroloqu Vüsal Cəfərov
Tel: 055 560 40 03
070 204 15 80
İnstaqram: usaq_cerrahi_vusal_cafarov
Facebook: Vusal Ceferov


Hipospadiya – kişilərdə sidik-cinsiyyət sisteminin inkişaf qüsuru olub, sidik kanalının xarici dəliyinin penisin başcığına, tac şırımına, cinsi orqanın kötüyünə, xayalıq və ya aralıq nahiyəsinə yerdəyişməsi ilə xarakterizə edilir. Hipospadiya penisin əyilməsi, sidik ifrazı və cinsi funksiyanın pozulması, aralıq hissənin dərisinin qıcıqlanması və psixoloji diskomfortla müşayiət olunur. Diaqnostika prosesinə vizual baxış, xayalıq və penisin USM, uretroskopiya, uretroqrafiya, urofloumetriya daxildir. Hipospadiyanın korreksiyası cərrahi yolla aparılır.
Hipospasiya haqqında ümumi məlumat
Hipospadiya – cinsi orqan və sidik kanalının anadangəlmə inkişaf anomaliyası olub, meatusun penisin ventral səthinə yerdəyişməsi ilə səciyyələnir. Hipospadiya kişilərdə aşağı sidik yollarının tez-tez rast gəlinən inkişaf qüsurları sırasına daxildir. Yayılma tezliyinə görə meatostenoz və fimozdan sonra III yerdə dayanır. Hər 400-500 yenidoğulmuşdan birində bu hala rast gəlinir. Hipospadiya uşaqlarda aşkarlanan uroloji patologiyaların 1-4%-ni təşkil edir. Kişi hipospadiyasından fərqli olaraq, qadın hipospadiyasına nadir patologiya sayılır.
Hipospadiyanın formalaşması hamiləliyin 7-14-cü həftəsində embriogenezin pozulması – rüşeym epitelinin differensiasiya prosesində normadan kənaraçıxmalarla bağlıdır. Bu pozğunluqlara hamilələrdə endokrin sistemin patologiyaları, erkən toksikoz, eləcə də dölə spirtli içkilərin, toksiki dərman və kimyəvi birləşmələrin təsiri səbəb olur.
Təqdiqatlara əsasən hipospadiya əsasən EKM ilə dünyaya gələn uşaqlarda müşahidə olunur. Çünki belə hamiləliklər çox vaxt ağırlaşmalarla gedir. Həmçinin hipospadiya xromosom xəstəliklərinin (Edvards, Patau sindromları) komponenti sayılır. 10-20% hallarda xəstəlik irsi xarakter daşıyır.

Təsnifat
Sidik kanalının inkişafdan qalma dərəcəsinə görə hipospadiyanın aşağıdakı formaları ayırd edilir:

başçıq hissənin hipospadiyası – uretranın xarici dəliyi penisin başcığına açılır;
tac şırımının hipospadiyası – uretranın xarici dəliyi tac şırımına tərəf yerini dəyişir;
kötüyün hipospadiyası – sidik kanalının xarici dəliyi penisin kötüyünə açılır;
xayalıq forma – uretranın xarici dəliyi xayalıqda yerləşir;
aralıq forma – uretranın xarici dəliyi xayalığa aralıq nahiyəsində aşkarlanır.
Sadalanan formalarla yanaşı «hipospadiyasız hipospadiya» (xorda tipli) qeydə alınır. Bu zaman uretranın xarici dəliyi düzgün yerləşsə də, cinsi orqanın kavernoz cisimcikləri deformasiyalaşmış olur.

Başcıq və tac şırımının hipospadiyaları ön; kötüyün hipospadiyası – orta; xayalıq və aralıq hissənin hipospadiyaları isə arxa forma adlanır. Hipospadiyanın müxtəlif formalarına penisin əyilməsi (ventral, lateral, dorsal, rotasion) və obstruktiv tip sidik ifrazı ilə birgə rast gəlinə bilər.
Hipospadiyanın cərrahi müalicəsi 75-95% hallarda mükəmməl funksional və kosmetik nəticələr verirş Erkən korreksiya sidik ifrazının xarakterinin normaya salınmasını, penisin tam inkişafını, uşağın psixi travmasının aradan qalxmasını təmin edir.

Cərrahi müdaxilənin ağırlaşmalarına uretranın strikturasını, sidik kanalının divertikulunu, penisin başcığında hissiyatın itməsini misal göstərmək olar. Fəsadlaşma hallarına daha çox hipospadiyanın proksimal formalarında (aralıq, xayalıq) rast gəlinir.

Hipospadiya üzrə əməliyyat keçirən uşaqlar xarici cinsi orqanın böyüməsi başa çatana qədər uşaq uroloqunun nəzarəti altında olmalıdır. Bu müddət ərzində sidik ifrazının və ereksiyanın xarakterinə diqqət yetirilməlidir.