Adile Kurt Karatepe - Mükellef ilan oldu gelin dediler

Bir zamanlar çok kötü şartlar yüzünden çalışacak kimse bulunamadığından kömür ocaklarında zorla çalıştırılan insanların hikayesidir...1940'lı yıllarda kömür çıkarılması için insan gücüne ihtiyaç vardı. Bunu sağlamak içinde vergi borcu olanlar, askerlik hizmeti bulunanlar, mapusluğu olanlar, özelllikle de köy muhtarlarının belirlediği kişiler yazılarak işe alınırlar ve çalıştırılırlardı. Köy muhtarları, çalışan kişiler üzerinden belli bir paylar alırlardı. Mükelleflerin çalıştıkları süreler vergiden, askerlik sürelerinden, mapusluk sürelerinden düşülürdü. Maden ocağına giren işçilerin üzerine kaçmamaları için demir kapı kapatılır ve başında da jandarma bekletilirdi. Yine böyle bir çalışma sırasında maden ocağına giren işçilerin üzerine kaçmamaları için demir kapı kapatılır ve başında da jandarma beklemektedir. Bir gün ocakta göcük meydana gelir ve kapıların kapalı olmasından dolayı işçiler dışarıya çıkamazlar, hepsi göçük altında kalarak can verir, ardından bu acı olay üzerine ağıt yakılır...

Kütahya/Tavşanlı'dan Nida Ateş tarafından Sadık Akcan'dan derlenmiştir.

Mükellef ilan oldu gelin dediler
Cehennem deliğine girin dediler
Yeni de kartımı aman elime de verdiler

Aman beyim vay efendim bu nasıl emir
Kapandı kapılar sürüldü demir
Aman beyim vay efendim künyem yazıldı
İlet mezarlığına kabrim kazıldı

Mükellefin önüne astılar bayrak
Ankara'ya gitti gelmedi evrak
Elli binliği verem sürgünden bırak

Aman da beyim vay efendim bu nasıl emir
Kapandı kapılar sürüldü demir
Aman da beyim vay efendim künyem yazıldı
İlet mezarlığına kabrim kazıldı

Mükellefin önünde yerli de kantarlar
Anafora dadanmış gavur muhtarlar
Mükelleften kaçanı sürgün yaparlar

Aman beyim vay efendim bu nasıl emir
Kapandı kapılar sürüldü demir
Aman beyim vay efendim künyem yazıldı
İlet mezarlığına kabrim kazıldı

anafor: emek harcamadan, yolsuz olarak elde edilen şey.
mükellef: yükümlü, mükellefiyeti olan

Tonmaister: Süleyman Nazif İlter

#1Mayıs #Mükellef

**Bu kayıt, TRT İstanbul Radyosu "Yadigar" isimli canlı yayın programından alınmıştır. Kanal, herhangi bir kâr amacı gütmemektedir. İletişim için: [email protected]