#BKzoom
Đại trung sinh kéo dài 186 triệu năm. Đây là thời kỳ động vật bò sát làm chủ thế giới. Chúng thống trị cả đất liền, đại dương, và không trung.
Trong thời kỳ này, động vật bò sát biết bay đã tiến hóa từ những loài bò sát nhỏ thành những quái vật khổng lồ. Trong hàng trăm triệu năm, bò sát bay khổng lồ thống trị bầu trời. Với kích thước tương đương một chiếc máy bay cỡ nhỏ, không loài động vật nào có thể cạnh tranh được với chúng trên không trung.
Khoảng 225 triệu năm trước, trong kỷ Trias, xuất hiện một số loại bò sát có cánh. Những con bò sát biết bay này được gọi là pterosaur. Trong tiếng Hy-lạp, ptero có nghĩa là cánh. Pterosaur là những con bò sát có cánh.
Dĩ nhiên, bò sát bay không xuất hiện đột ngột. Chúng cũng trải qua quá trình tiến hóa từ những loài bò sát trên cạn khác.
---
Đây là Sharovipteryx, một giống bò sát đầu tiên biết lướt mình trong không trung. Nó được coi là tổ tiên của bò sát bay pterosaur. Chúng có màng da giữa chân và cơ thể. Màng da giúp chúng lướt trong không trung.
Hiện nay các nhà khoa học đưa ra hai giả thuyết về nguồn gốc của bò sát bay.
Thứ nhất, bò sát bay Pterosaur có thể đã tiến hóa từ loài bò sát leo cây. Dần dần bò sát leo cây đã mọc cánh để giúp chúng chuyển từ cành cây này sang cành kia.
Quan điểm thứ hai cho rằng pterosaur là hậu duệ của bò sát archosaur. Archosaur là nhóm bò sát chạy trên mặt đất bằng hai chân. Một số con có thể đã phát triển cánh để giúp chúng bắt những con côn trùng biết bay.
Gần cuối kỷ Jura, một số loài mới có đuôi ngắn thuộc họ pterosaur đã xuất hiện.
Pterodactylus, tên theo tiếng Hy-lạp nghĩa là ngón có cánh, được xem là loài bò sát bay đuôi ngắn đầu tiên. Loài vật này sống vào giai đoạn muộn của kỷ Jura. Đây là loài bò sát bay có kích thước khá nhỏ, với sải cảnh chỉ khoảng hơn 1 mét. Chúng treo ngược mình trên cành cây để ngủ giống như loài dơi ngày nay. Pterodactylus có thị lực rất tốt để phát hiện con mồi.
Pterodaustro là một loài pterosaur khác có bộ hàm rất dị thường. Chúng có cái mỏ cong cực dài. Những chiếc răng nhỏ như lông cứng mọc thành hàng gắn vào hàm dưới.
Pteranodon thì không có răng. Nó chộp cả từ dưới nước rồi trữ vào bao, giống như bao của bộ nông, rồi sau đó nuốt chửng toàn bộ chỗ cá. Pteranodon dùng mào trên đầu để lái người theo hướng định bay và để thăng bằng trên không. Pterodaustro giữ lại các sinh vật biển nhỏ giữa những chiếc răng của nó.
Những con pterosaur đuôi ngắn này có thể vặn mình nhào lộn trên không dễ dàng hơn nhiều so với tổ tiên đuôi dài của chúng.
---
Khoảng 75 triệu năm trước, trong ki Creta, xuất hiện nhiều loài pterosaur thân hình to lớn. Trong đó 3 loài là có kích thước lớn nhất từng được biết.
Quetzalcoatlus có sải cánh rộng đến 11 mét, tức là có kích thước bằng một chiếc máy bay cỡ nhỏ. Trên mặt đất, Quetzalotus có thể đi lại lạch bạch bằng cả bốn chân.
Hatzegopteryx có kích thước sải cánh tới gần 12 mét. Chiều dài từ đầu mỏ đến chân sau là gần 8 mét. Một đặc điểm của loài này là cái sọ rất lớn, dài tới gần 3 mét, gần như lớn nhất trong các loài trên cạn.
Arambourgiania là loài có kích thước lớn nhất trong số các loài pterosaur. Sải cánh trung bình của chúng rộng tới 13 mét. Khi đứng thẳng, chiều cao từ chân đến đầu chúng tới gần 6 mét, tức là cao tương đương với một con khủng long bạo chúa đứng thẳng.
Loài Cryodrakon có cái tên gọi khác lạ, có nghĩa là rồng băng theo tiếng Hy-lạp. Sải cánh của chúng dài tới 10 mét.
Cũng như các sinh vật thuộc nhóm pterosaur, những con vật khổng lồ này lại có bộ xương rất nhẹ, trong đó có những đoạn xương rỗng. Vì thế chúng không đến nỗi quá nặng để có thể nhấc mình khỏi mặt đất. Trong suốt thời gian kỷ Jura và Creta, những con quái vật khổng lồ này hoàn toàn chiếm lĩnh bầu trời cho đến khi tuyệt chủng cùng với khủng long.
---
Bò sát bay pterosaur có xương nhẹ và rỗng. Xương nhẹ và rỗng giúp chúng dễ dàng nâng mình khỏi mặt đất và bay lượn trong không trung. Đặc điểm này khá giống với chim ngày nay. Tuy vậy, bò sát bay thường có cái đầu rất lớn với mỏ dài nhiều răng.
Động vật bò sát bình thưởng là loài máu lạnh. Chúng phải nhờ sức nóng Mặt trời để sưởi ấm cơ thể. Nhưng bò sát bay pterosaur có thể tự mình sinh nhiệt cho cơ thể giống loài chim. Bò sát bay Pterosaur cũng phát triển bộ lông che phủ cơ thể gần giống như chim. Vì thế nó không mất quá nhiều nhiệt qua da và làm chúng rất gần với động vật máu nóng.
Bò sát bay pterosaur có kích thước khổng lồ tương tự như khủng long. Mặc dù sống cùng thời với khủng long nhưng chúng không được coi là khủng long. Đây là một nhánh động vật bò sát cổ đại riêng. Do vậy, người ta thường không gọi chúng là khủng long bay mà gọi là bò sát bay.
Информация по комментариям в разработке