ชาววิทย์ชิดชาวบ้าน ตอน ผักผลไม้สดใหม่ด้วยวัสดุบรรจุภัณฑ์แอคทีฟ

ผลิตผลด้านเกษตรกรรมของเกษตรกรไทย เป็นสินค้าส่งออกหลักที่สร้างรายได้ ให้กับประเทศมาโดยตลอด ซึ่งในปี พ.ศ. 2544 ประเทศไทยส่งออกสินค้าทั้งหมด 2,888,936 ล้านบาท เป็นสินค้าด้านเกษตรกรรมและผลิตภัณฑ์ มูลค่า 676,677 ล้านบาท ล่าสุด การส่งออกสินค้าเกษตรกรรมประจำเดือนเมษายน 2546 มีมูลค่ากว่า 63,973 ล้านบาท

ในบรรดาผลิตผลด้านการเกษตร ผักและผลไม้เป็นผลิตผลหลักที่ประเทศไทย ส่งออก โดยพบว่าในปี พ.ศ. 2544 ไทยส่งออก พืชสวนผักและผลิตภัณฑ์รวมปริมาณ 405,270 เมตริกตัน คิดเป็นมูลค่า 14,561,558 บาท ผลไม้และผลิตภัณฑ์ปริมาณ 1,089,907 เมตริกตัน คิดเป็นมูลค่า 28,405,243 บาท ซึ่งถือได้ว่าเป็นตัวเลข การส่งออกที่สูงเมื่อเทียบกับผลิตผลการเกษตรด้านอื่นๆ

อย่างไรก็ดี หากเปรียบเทียบกับปริมาณการผลิตผักและผลไม้ที่มีมาก กลับพบว่า มีความสูญเสียของผลผลิตเกิดขึ้นในระหว่าง การขนส่งและการขายเป็นจำนวนมาก จากการประเมินมูลค่าความเสียหายของผักสด หลังการเก็บเกี่ยวและขนส่ง โดยผู้ประกอบการ คิดเป็นประมาณ 35% ของมูลค่าโดยรวม หรือประมาณ 10,000 ล้านบาทต่อปี

ความสูญเสียที่เกิดขึ้น สืบเนื่องจากการขาดความรู้ความเข้าใจ และไม่มี การประยุกต์ใช้วิทยาการหลังการเก็บเกี่ยวที่เหมาะสม ตลอดจนเทคนิคการยืดอายุ ผลิตผลเพื่อรักษาคุณภาพให้คงเดิม

บรรจุภัณฑ์แอคทีฟ เป็นนวัตกรรมการควบคุมองค์ประกอบของบรรยากาศ ภายในบรรจุภัณฑ์ ซึ่งโดยมากใช้สารประกอบเคมีที่มีสมบัติพิเศษ ในการดูดหรือคายก๊าซบางชนิด ได้แก่ สารดูดออกซิเจน สารดูดเอทิลีน (เป็นก๊าซที่เกิดจากผลไม้ ทำให้ผลไม้สุก) สารดูดกลิ่น สารควบคุมความชื้น สารคายคาร์บอนไดออกไซด์ หรือสารยับยั้งเชื้อจุลินทรีย์

หน้าที่ของบรรจุภัณฑ์แอคทีฟ คือ การปกป้องอาหาร และขณะเดียวกัน ก็ควบคุมสภาพบรรยากาศ ภายในบรรจุภัณฑ์ โดยการยอม หรือสกัดกั้นการแพร่ของก๊าซต่างๆ ผ่านเข้า-ออกจากภาชนะบรรจุ ให้มีความเหมาะสม ตามความต้องการของอาหาร หรือผลิตผลนั้นๆ เพื่อยืดอายุ และรักษาคุณภาพ

การทำงานของบรรจุภัณฑ์ฉลาดนี้ (smart packaging) คือ วัสดุหรือฟิล์ม ที่ใช้เป็นบรรจุภัณฑ์ สามารถเกิดปฏิสัมพันธ์กับก๊าซ ภายในบรรจุภัณฑ์ และส่งผลถึงการปรับสภาพบรรยากาศอย่างต่อเนื่อง เช่น การลดปริมาณก๊าซ หรือเพิ่มปริมาณก๊าซในบรรยากาศรอบๆ ผลิตผล ทำให้เกิดสมดุล ที่ผลิตผลต้องการ และชะลอการเสื่อมสภาพได้

Homepage: http://nstdachannel.tv/
Twitter:   / nstdachannel  
Facebook:   / 216005071796955