Grafik Tasarımda Fotoğraf Kullanırken FSEK Telif Hakları Kanunu

Merhaba! Bu videoda Tasarımcıların görsel kullanırken dikkat etmesi gereken 5846 sayılı kanundan sözedeceğim.

FiKiR VE SANAT ESERLERİ KANUNU Kanun Numarası Kabul Tarihi Yayımlandığı R.Gazete Yayımlandığı Düstur: 5846
Kısaca, görseli yani illüstrasyon ve fotoğrafı oluşturan, çizen veya çeken biri var, değili mi? işte telif hakkı yani eser sözleşmesi yapılan o kişinin hakkı demek oluyor. FiKiR VE SANAT ESERLERİ KANUNU da o kişiyi koruyan kanundur.

Şimdi gelelim biz tasarımcılar, tasarım iş sürecinde görselleri nerden buluyor ve nasıl kullanıyoruz biraz bundan sözedelim. Tasarım yüzeyinde mesajı iletmek için metin, görsel, renk vb. görsel öğelere ihtiyacımız var. Peki bu görselleri nereden nasıl temin ediyoruz?

Aşağıdaki Stok Sitelerden telif haklarını ödeyerek ucuz yollu görsel temin edebilirsiniz. Ama bu demek olmyor ki aynı görseli bir başkası kullanamaz. Yani aynı görseli herkes kiralama usulü telif hakkını ödeyerek kullanabilir.

http://stock.adobe.com

2. Aşağıdaki Stok Sitesinden hakkını vererek telif hakkını ödeyerek pahalı görsel temin edebilir. Tüm haklarını da satın alarak sadece siz kullanabilirisin.

https://www.gettyimages.com

Bu Kanunun amacı, fikir ve sanat eserlerini meydana getiren eser sahipleri ile bu eserleri icra eden veya yorumlayan icracı sanatçıların, seslerin ilk tespitini yapan fonogram yapımcıları ile filmlerin ilk tespitini gerçekleştiren yapımcıların ve radyo-televizyon kuruluşlarının ürünleri üzerindeki manevi ve mali haklarını belirlemek, korumak, bu ürünlerden yararlanma şartlarını düzenlemek, öngörülen esas ve usullere aykırı yararlanma halinde yaptırımları tespit etmektir.

Biz sanatçı ve tasarımcılar kanunu okusak da malesef yazılanları anlayamıyoruz. Bu nedenle bu yazıda bizler için açıklamalı olarak anlatacağım;
Eğer sanatçı ve tasarımcıysan, müzikle uğraşıyorsan, internette ay bunu beğendim hemen alıp kullanayım, üzerinde değişiklik yaparım anlaşılmaz. diyorsan bu yazıyı daha dikkatli okumanı tavsiye ederim.

Tineye.com u daha önce duydun mu? Bu siteye görseli yüklediğinde internet ağı üzerinde her nerede o görsel kullanılmış ise çıkan arama sonuçlarında görebilrisin. Çıkan sayfalardan bu görselin satıldığı sayfaları da bularak, telif hakkı ücretini satın alarak kullanabilirsin.

Farklı lisanslama ve farklı lisans üceretleri var. Burda dikkat edilmesi gereken reklam kampanyasının yerel mi? ulusal mı? bütçesi vb. detaylar.

Yerel özellikle dar bütçeli kampanya ve tasarımlarda 1–2 dolarlık fotoğraf kullanımı olabilir ancak daha büyük kapsamlı tasarrım ve rreklamlarda, çok daha büyük bütçeli telif hakkı satın almak gerekir.

ve Özellikle tasarım üzerinde kullanılacağı alan. Örneğin Ambalaj tasarımında kullanılacak ise, illüstrasyon veya fotoğrafın tüm haklarının alınması söz konusudur. ve hatta ambalaj kaç adet basılacak ise ücretlendirilmesi bu adet başına belirlenir.

Yine dergi kapağında kullanılacak bir fotoğraf ve ya görsel de ambalaj tasarımıdanki gibi kiralama usulu değil de tüm haklarını alınması uygundur.
Bunun dışında isterseniz bir illüstratör ile anlaşarak da çizim yaptırabilir, veya fotoğrafçı ile anlaşarak da fotoğraf çekimi yaptırarak tasarımdaki görsel kullanımı ve sürecini kolaylaştırabilirisin. Ancak en maaliyetli olan kısım da budur.

Bir illüstrasyon sanatçısına çizim yaptırdığınızda veya profesyonel fotoğrafçıya çekim yaptırdığınızda stok sitelerden alacağınız fiyatın en az 5 karını ödemeye razı olursunuz.
Sonuç olarak öncelikle görseli oluşturan kişinin hakkını ödemek yani telif hakkına girmeden işe başlamak gerek.

Dijital Tasarım eğitimleri için http://www.videmy.com eğitim platformundaki eğitimlerime gözatın. İlk 3 gün ücretsiz üye olun.

Eğitmen: Özge Mardi Bayar https://bit.ly/2ULPmzp​
Behance: https://www.behance.net/ozgemardi​
instagram: https://www.instagram.com/ozgemardi/?​...
web: http://www.ozgemardi.com​
videmy: http://www.videmy.com​
Photoshop kitabı: http://www.photoshopkitabi.com​

Grafik Tasarım Rehberi Kitabımı buradan SATIN alabilirsin. https://bit.ly/3bBcWWI​
Photoshop Kitabımı buradan SATIN alabilirsin. https://bit.ly/34VYiXF​

Kanalıma ABONE OL https://bit.ly/2UH23eN​
Diğer Tüm video eğitimlerim https://bit.ly/2xsfyXV​
Videmy.com Video eğitim platformundaki eğitimlerim ABONE OL https://bit.ly/3arfm9S​

#fsek #telifhakkı #5846 #grafiktasarim #ozgemardi #illustrasyon #fotograf #adobestock #adobe.stock #gettyimages #tineye #stokgörsel #stokfotoğraf