Felsefe Seminerleri Dizisi - Selami Varlık - "Felsefe ve Bellek"

Felsefe Seminerleri Dizisi

Selami Varlık

Felsefe ve Bellek
“Paul Ricoeur’de Bellek ve Kendilik”

30.11.2017

Ricoeur’ün Başkası Olarak Kendisi kitabında ele aldığı kimlik meselesinin temel sorusu, öznenin değişime rağmen, hatta değişim sayesinde, kendisi olabilmesidir. Bu değişen kimlik algısında bellek merkezi bir konumdadır. Kendilik, bir taraftan, aynılıktan, bir belleğe sadakatten ileri gelir, diğer taraftan sürekli değişimdir. Ricoeur bu ikilemi Parcours de la reconnaissance kitabında, bellek (mémoire) ile verilen söz (promesse) arasındaki ayrımda ele alır. Canlı bir kimlik hem bellekle geçmişe hem de verilen söz sayesinde geleceğe yönelir ve kendini yeniler. Ancak bu yine verilen sözü sürekli hatırlamayı gerektirir ve belleği gerekli kılar. Genel olarak konuşmamızın amacı, Ricoeur’de sürekli ama farklı biçimlerde karşımıza çıkan ve her iki boyutu da gerekli olan, arkhe ve telos, sadakat ve ihanet gerilimini kişisel bellek bağlamında ele almaktır.

Selami Varlık, Fransa’da François Rabelais Üniversitesi’nin Felsefe Bölümü’nden mezun oldu. Paris’te Hermeneutik araştırma merkezi Fonds Ricoeur’de Yüksek Lisans’ını tamamladı ve Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales’de, Gadamer felsefesi bağlamında nesnel anlam sorunu üzerine teziyle doktora derecesini aldı. Yorum sürecinde dönüşen kendilik üzerine makaleleri bulunan Varlık’ın odak noktaları Gadamer ve Ricoeur’ün felsefi hermeneutiği ve Fransız çağdaş fenomenolojisinin teolojik dönüşüdür (Jean-Luc Marion). Kutadgubilig, Kaygı, Methodos, Revue d’Histoire et de Philosophie Religieuses gibi dergilerde Fransızca ve Türkçe yazıları bulunan Varlık, çalışmalarını fenomenolojik hermeneutikle İslam felsefesi buluşmasına yönlendirmiştir. Ayrıca, Ahlak ve Başkası (Nobel Akademik, 2016) kitabının co-editörüdür. Hâlen İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Felsefe Bölümü’nde öğretim üyesidir.