LAODIKEIA Denizli'nin Geçmişten Gelen Kültürü | Antik Şehirler #52 - with Eng Sub

Laodikeya, Denizli iline bağlı olan Eskihisar, Goncalı ve Bozburun gibi köylerin bulunduğu Lykos (Çürüksu) Vadisinin ortasında yüksekçe bir tepe üzerinde kurulmuş bir şehirdir. Bu jeopolitik konumu sebebiyle gerek ticari gerekse politik olarak tarih boyunca önem görmüş ve değer verilmiş. Helenistik dönemde Caria ve Lydia, Roma döneminde ise Phrygia adıyla anılan eyalet sınırlarında bulunuyordu.
1. LAODİKYA NEREDEDİR?
Laodikya Antik Kenti, Denizli ilinin 6 km kuzeyinde yer almaktadır. Denizli - Afyonkarahisar karayolu üzerinde tekstil fabrikalarına ait satış mağazalarının bulunduğu kavşaktan kuzeye doğru devam edilerek Laodikya antik şehrine ulaşılır.
Antik kentin batısında ve güneybatısında Asopos (Gümüşçay-Goncalı) Deresi, güneydoğusunda Kapros (Başlıçay), kuzeydoğusunda ise Lykos (Çürüksu) Deresi yer almaktadır. Bunlar kaliteli su kaynakları olmadığından dolayı kent her zaman temiz su ihtiyacı içinde olmuş ve bu ihtiyacını yakın çevrede bulunan dağ eteklerinde kurulu antik kentlerden temin etmiştir. Honaz dağı ve Babadağ eteklerinde yer alan Colossea ve Attuda gibi şehirlerde, kaynağını erimiş kar sularından alan, temiz ve taze su kaynakları yer alırken, şehrin tam karşısında Çal Dağı’nın eteklerindeki Hierapolis şehrinde sıcaklığı ortalama 35 C° olan sıcak su kaynakları yer almaktadır.
Bu şehirlerin tam ortasında yüksekçe bir tepede bulunan Laodikya kenti tarih boyunca temiz ve taze su sıkıntısı yaşamıştır. Bu sebeple şehrin birçok noktasında su sarnıçları ve pişmiş topraktan yapılmış tesisat hatları inşa edilmiştir. Günümüzde bu su depolama ve dağıtım sistemlerinin gün yüzüne çıkarılabilenleri üzerinde aşırı derecede kireç, kalsiyum, magnezyum ve sülfür katmanları ile kaplandığı keşfedilmiştir.
Kentin etrafında yer alan dağlar ise 2308 m yüksekliği ile Salbacos - Babadağ, 2571 m yüksekliği ile Ege Bölgesinin en yüksek rakımına sahip Cadmus - Honaz Dağı ve 1840 m yüksekliği ile Çökelez Dağı’dır. Bu dağların eteklerinde birer antik yerleşim yeri bulunmaktadır. Babadağ üzerinde Attouda ve Trapezopolis, Honaz dağı eteklerinde Colossea Antik Kenti, Çökelez dağı eteklerinde Hierapolis Pamukkale ve devamında Tripolis antik kentleri yer almaktadır.
2. LAODİKYA’NIN ÖNEMİ
Ülkemizde yer alan diğer antik kentler ile mukayese edildiğinde Laodikya’yı değerli ve önemli kılan iki unsur ile karşılaşılır. Bunlardan birincisi tekstil endüstrisinin Geç Kalkolitik Çağdan MÖ 5500’lerden günümüze kadar sürdürülebilmesidir. Türkiye’nin tekstil başkenti olarak tanınan Denizli’de dokumacılık endüstrisi 7500 yıllık geçmişe sahiptir.
Roma dönemi yazarlarının belirttiğine göre; Laodikya ile birlikte, Pamukkale’deki Hierapolis, Buldan’daki Tripolis, Hisarköy’deki Attuda, Honaz’daki Colosea ve civarda bulunan diğer antik kentlerde kara renkli koyun yetiştiriciliği yapıldığı ve bu kara koyunlardan oldukça yumuşak kara yün elde edildiği bilinmektedir.
Antik dönem yazarı Vitruvius, koyunların yünlerinin yumuşak oluşunu, koyunların içtiği bölgenin çürük kokulu suyuna bağlamıştır. Bu yünlerin eğirilip dokunması neticesinde yumuşak kuzguni renkli kumaşlar üretildiği ve dünyaya pazarlandığı yine antik dönem yazarlarınca belirtilmektedir. Laodikya’da bu kumaşlardan “Trimita” adı verilen tunik kıyafetler dokunmuş ve Roma piyasasına sunulmuştur. Strabon başta olmak üzere antik çağ yazarları kıyafetten övgü ile bahsetmektedirler. Zamanın bir dünya markası haline gelen bu kıyafet sebebiyle kentin ismi halk arasında “Trimitaria” olarak anılmıştır. Antik dönemin en güzel tekstil ürünleri Lykos (Çürüksu) Vadisi’nde dokunmuş ve bu sayede Laodikya hatırı sayılır bir servet kazanmıştır.
Laodikya’yı önemli kılan bir diğer husus ise kentin isminin Kitâb-ı Mukaddes’te geçiyor olmasıdır. İncil yazarı Yuhanna’nın kaleme almış olduğu İncil’in son bölümü “Vahiy” de, İsa Mesih’in Asya’nın Yedi Kilisesine hitaben kaleme aldırttığı mektuplardan bir tanesinin Laodikya’da yer alan Hristiyan cemaate hitap etmesidir. Bu itibarla Laodikya Antik Kenti, Hristiyan cemaatlerin nitelendiği ilk merkezlerden bir tanesi olması ve günümüzde kutsal haç ziyaretgâhlarından biri olması bakımından önem arz etmektedir.
Bunların yanı sıra kent İmparator Hadrian (MS 117-138) ve İmparator Commodus (MS 180-192) zamanlarında iki kez Neokoros “tapınak koruyucusu” ünvanını alarak vergiden muaf tutulmuştur. Bütün bu faktörler bir arada düşünüldüğünde Laodikya’nın diğer antik kentler arasında önemli ve özel bir konuma sahip olduğu söylenebilir.

Music I Use: https://www.bensound.com/free-music-f...
License code: UZL8WNK1WSLGNS21