Bilo jednom u Beogradu - Glas Trećeg sveta

U Beogradu se 1961. godine sa velikim entuzijazmom govorilo da je Prva konferencija nesvrstanih „glas malih i slobodnih". Iz Amerike su stizale poruke da će ruski medved, ukoliko ne bude sprečen, na kraju pokucati na vrata nesvrstanih nacija. Rusi su bili uvereni da će se nesvrstani na kraju svrstati. Iz Pariza je Žan Pol Sartr poručivao da je pojava nesvrstanih nacija najveći događaj našeg vremena. Iz Londona Bertrand Rasel da skup u Beogradu može biti početak veoma važnog razvoja.

Sve se dešavalo u godinama kada je svet bio na ivici nuklearnog rata i kada su samo dva čoveka, u Vašingtonu i Moskvi, mogla da dovedu do kraja civilizacije. Ideološki veoma šarolik svet ostatku planete je u Beogradu 1961. objašnjavao šta to znači aktivna i miroljubiva koegzistencija.

Bio je to pravi početak nesvrstanih, ideje koja se među bivšim kolonijama, a tada novim nezavisnim državama, pojavila najpre u Aziji. Ideje koja se javila posle Drugog svetskog rata, ali koja je dugo sazrevala.

Nekoliko mesta i gradova bilo je važno na putu ka prvoj konferenciji, a možda je najvažniji susret na Brionima u julu 1956. Tada su se srela tri čoveka sa tri kontinenta koji će biti stubovi nesvrstanih - Tito, Nehru i Naser.

Šta je ideja nesvrstanih značila za svakog od njih i za njihove zemlje, zašto se uopšte pojavila ta ideja, zašto nesvrstani nisu želeli da se priklone nijednoj od dve velike svetske sile tokom Hladnog rata, kakav je bio njihov uticaj u međunarodnim odnosima?

Videćete kako se brusila ideja nesvrstanih - od Briona, preko Bandunga, Njujorka, Kaira do Beograda. Zašto je skup Beogradu za afričke lidere bio „kao da sunce počinje da greje", kako je to opisao jedan član jugoslovenske delegacije. Nakon skupa u Beogradu prvi put je upotrebljen termin „treći svet", svet koji će u jednom trenutku imati veoma jak i važan glas u međunarodnim odnosima.

Ekipa RTS-a posetila je Indiju i Egipat, razgovarali smo sa istoričarima, diplomatama, ali i retkim živim učesnicima Konferencije u Beogradu 1961. godine.

U filmu „Bilo jednom u Beogradu - Glas Trećeg sveta", govore: Abdelhakim Abdel Naser, sin Gamala Abdela Nasera, Muhamed Fajek, bivši savetnik Gamala Abdela Nasera i učesnik Konferencije nesvrstanih u Beogradu 1961. godine, indijski istoričari Madhavan Palat i Kapil Kumar, nekadašnji ambasador Indije u Beogradu Lakan Mehorotra, istoričar iz Londona Svetozar Rajak, istoričari iz Beograda Jovan Čavoški i Aleksandar Životić, bivši pripadnik Ratne mornarice Indonezije Jozef Viktorijanus Arjono.

Autor filma: Stevan Kostić
Snimatelj: Sima Dimitrić
Tonski snimatelj: Zoran Tarabanović
Montažer: Bojan Filipović
Producent: Stefan Radonjić
Novinari saradnici: Đorđe Slavković i Igor Topalović
Stručni konsultanti: Dragan Bogetić i Dragan Bisenić
Grafički dizajn: Emanuela Tasan Lukić
Realizator: Vesna Tadić
Muzički urednik: Dobroslav Predić

Label and copyright : RTS
Zabranjeno svako kopiranje video i/ili audio snimaka i postavljanje na druge kanale!