Hát then - VỀ LẠNG SƠN QUÊ NOỌNG

Hát then - VỀ LẠNG SƠN QUÊ NOỌNG
Lạng sơn là địa bàn chung sống của các dân tộc nùng, tày, kinh, dao, hoa, mông, sán chay... Trong đó người nùng và tày là hai dân tộc có số dân đông nhất trên địa bàn tỉnh lạng sơn, phân bố rộng khắp các thôn bản, xã phường thị trấn thuộc 11 huyện, thành phố trong toàn tỉnh. Người tày, nùng cư trú chủ yếu ở vùng trũng thuộc lưu vực các con sông lớn, các thung lũng có nhiều đồng ruộng như lòng chảo thất khê (huyện tràng định), huyện bình gia, huyện bắc sơn, huyện lộc bình, huyện chi lăng... Do sự tương đồng về địa bàn cư trú, dân tộc tày và dân tộc nùng có những nét tương đồng về đời sống kinh tế, văn hóa, ngôn ngữ... Trong đó, then là một di sản văn hóa phi vật thể độc đáo, đặc sắc, tiêu biểu của đồng bào dân tộc tày, nùng trên địa bàn tỉnh lạng sơn. Then của người tày, nùng ở lạng sơn là nét sinh hoạt văn hóa cổ xưa được lưu truyền cho tới ngày nay. Đây là hệ thống lễ nghi để con cháu báo công với tổ tiên và thần linh, tạ ơn thần thổ địa, thần thành hoàng, thần nông đã phù hộ cho một mùa làm ăn thuận lợi; đồng thời, đây cũng là thời điểm linh thiêng để gia đình, dòng họ tổ chức cầu phúc, cầu tài, mừng thọ... Chính vì vậy, then được tổ chức quanh năm, khi gia đình có việc sẽ mời ông then, bà then đến nhà để “hắt phựt”, “hắt then” (làm then) với mục đích cầu cúng, giải hạn, nối số, cầu yên... Mỗi cuộc then thường diễn ra trong khoảng 10 đến 20 tiếng đồng hồ tùy thuộc điều kiện cụ thể của từng gia đình và tùy theo tính chất của nghi lễ.