Скачать или смотреть જૈવિક ખાતર બનાવવાની બેસ્ટ રીત | jaivik khatar | ખેતી - કિચન ગાર્ડન - હોમ ગાર્ડન માટે જરૂરી

જમીનની ફળદ્રૂપતા વધારવા ખાતર તરીકે ઉપયોગમાં લેવાતા સૂક્ષ્મ જીવાણુઓને જૈવિક ખાતર કહેવાય છે.
જમીનમાં ઘણાં એવા પ્રકારના સૂક્ષ્મ જીવાણુંઓ વસવાટ કરે છે, જે વન્સ્પતિને ખૂબ જ ઉપયોગી હોય છે.
જીવંત સૂક્ષ્મ જીવાણુંઓની શક્તિશાળી જાત જમીનમાં તત્ત્વો ઉમેરીને અથવા પ્રાપ્ય સ્વરૂપમાં ફેરવી ખાતર તરીકેનું કામ કરી આપે છે, માટે એને જૈવિક ખાતર કહેવામાં આવે છે.

વિવિધ જૈવિક ખાતરોમાં રાઈઝોબીયમ, ઓઝોટોબેક્ટર, એઝોસ્પારીલમ, ફોસ્ફોબેક્ટેરિયા, બ્લ્યૂ ગ્રીન આલ્ગી તથા અઝોલા પર સંશોધન પણ થયા છે. જૈવિક ખાતરો નિર્દોષ, પ્રમાણમાં સસ્તા તેમજ ઈકોફ્રેન્ડ્લી હોવાથી દરેક ખેડૂતે / ગાર્ડન પ્રેમીએ પોતાની ખેતી/ ગાર્ડન પદ્ધતિમાં તેનો સમાવેશ કરવો જોઈએ.

નાઇટ્રોજનનું સ્થાપન કરતા સૂક્ષ્મ જીવાણુઓને કૃત્રિમ રીતે જમીનમાં ખાતર-સ્વરૂપે ભેળવવામાં આવે છે. આ પ્રક્રિયાને કૃત્રિમ જૈવિક અનુરોપણ (artificial biological inoculation) કહે છે. જૈવિક ખાતરોના ઉપયોગથી જમીનમાં નાઇટ્રોજન-સ્થાપનનો દર વધારી કઠોળ, અનાજ તેમજ રોકડિયા પાકોનું ઉત્પાદન 7થી 48 ટકા જેટલું વધારી શકાય છે.

કઠોળ-વર્ગની વનસ્પતિનાં મૂળ ઉપરની ગાંઠો કે મૂળગંડિકાઓ જોવા મળે છે તેમાં ‘રાયઝોબિયમ’ પ્રકારના બૅક્ટેરિયા વસવાટ ધરાવે છે. બૅક્ટેરિયા વાતાવરણમાં રહેલાં નાઇટ્રોજનનું સ્થાપન કરવા શક્તિમાન છે. રાયઝોબિયમની ચોક્કસ જાતિ કઠોળ-વર્ગની ચોક્કસ જાતિમાં મૂળગંડિકાઓ ઉત્પન્ન કરે છે; દા.ત., મગ કે અડદની મૂળગંડિકા ઉત્પન્ન કરતા બૅક્ટેરિયા સોયાબીન કે વટાણામાં મૂળગંડિકાઓ ઉત્પન્ન કરી શકતા નથી. આવી લાક્ષણિકતાના આધારે કઠોળ-વર્ગની વનસ્પતિને જુદા જુદા વર્ગમાં વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે. એક જૂથ કે સમૂહમાં આવેલ દરેક કઠોળના છોડમાં રહેલા રાયઝોબિયમની જાતિ તે જ સમૂહના અન્ય પ્રકારના કઠોળના છોડમાં મૂળગંડિકાઓ ઉત્પન્ન કરી શકે છે.


🆕 ઓર્ગેનિક ખાતરો ઘરે સરળતાથી બનાવાની વિવિધ રીત
   • ઓર્ગેનિક ખાતરો fertilizer  

🆕 છોડ રોગ, ઉપચાર માટે અહી
   • રોગ, ઉપચાર disease treatment  


🆕 વિવિધ ફુલ છોડ વિશે વિગતવાર માહિતી અહી
   • ફૂલ છોડ ful chhod  


🆕 ગાર્ડન ટિપ્સ માટે અહી
   • ગાર્ડન ટિપ્સ garden tips  

#jaivikkhatar #જૈવિક #ખાતર #ઘરે