Çekimli Fiil ve Fiilimsi Farkı | Sözcük Türleri Konu Anlatımı

Çekimli fiil ve fiilimsi arasındaki fark nedir, çekimli fiil ve fiilimsi farkı, çekimli fiil ve fiilimsi nasıl ayırt edilir, çekimli fiil ve sıfat fiil, zarf fiil, isim fiil nasıl ayırt edilir, çekimli fiil ve fiilimsiler konu anlatımı videosu

Bize doğru gelenleri tanıdık.
Bize doğru gelenler tanıdık.

Şu iki cümle arasındaki farkı söyleyebilir misiniz? Aslında çok da farklı görünmüyor değil mi? Bu yüzden konuyu yeni öğrenenlerin cevap vermekte zorlandığı asıl soru ise şu:
Altı çizili kelimeler çekimli fiil mi yoksa fiilimsi mi ya da hangisi çekimli fiil hangisi fiilimsi?
Bu soruya cevap verebilmek için öncelikle şunları bilmek gerekiyor:
İsim, sıfat ve zarf; fiil, dolayısıyla çekimli fiil ve tabii ki fiilimsiler
Bu kadar konu başlığından gözünüz korkmuş olabilir ama şu cümlede hepsini bir arada basitçe göstereceğiz:

O büyük sınav gününü heyecanla beklediler

İsimler varlıkları ve kavramları karşılayan kelimeler
Sıfatlar da isimlerin özelliğini gösteren kelimelerdir.
Cümlede kullandığımız bütün fiillerin birer çekimli fiil olduğunu zaten biliyoruz. Çünkü çekimli fiil, çekim eki almış fiildir ve cümlede bütün fiiller aldıkları eklerle kip ve şahıs anlamı taşır.
Zarflar da fiillerin özelliğini gösteren kelimelerdir diye kısaca açıklayabiliriz.

Fiilimsiler ise fiillerin çeşitli eklerle isim, sıfat ve zarf olarak kullanılabilen halleridir. Diğer isim, sıfat ve zarflardan farkı fiil olma özelliklerini tamamen kaybetmemiş olmalarıdır. Yani hala bir iş, olay, hareket anlatırlar ve fiiller gibi olumsuzları yapılabilir.
Örneğin bu cümledeki isim, sıfat ve zarfı fiilimsilerle değiştirelim. Hatırlayın, fiilimsiler isim, sıfat ve zarf olarak kullanılabiliyordu.

O beklenen konuşmayı sabrederek dinlediler.

Bunları hatırladıktan sonra şimdi asıl sorunun cevabına gelebiliriz.
Bazı fiilimsiler var ki görünüş olarak çekimli fiillere benzer. Çünkü olumsuzluk eki isim fiil ekine; bazı zaman ekleri de sıfat fiil eklerine benzer. Bu sebeple ayırt etmek kimi zaman zor görünebilir.

Bu noktada Türkçeye özgü çok temel bir özelliği hatırlatmakta fayda var.
Türkçede kelimeler kullanılış şekline ve yerine göre farklı türlere girebilirler. arada örnekler Dolayısıyla aynı kelimeyi farklı cümlelerde isim, sıfat veya zarf olarak kullanabiliriz. Yani bir kelimenin türünü belirleyen, cümlede nasıl kullanıldığıdır.
Aynı şekilde çekimli fiillerle fiilimsileri ayırt etmenin yolu cümlede nasıl kullanıldığına bakmak. Eylemin zamanını ve şahsını anlatan bir anlamda kullanılmışsa çekimli fiil; bir isim veya sıfat olarak kullanılmışsa fiilimsi olduğunu görürüz. arada örnekler
Artık başlangıçtaki sorumuzu cevaplayabilirsiniz diye düşünüyoruz.