Aadorp

Aadorp is een dorp in de Twentse gemeente Almelo in de Nederlandse provincie Overijssel. Aadorp ligt in het voormalige veengebied ten noorden van de lijn Almelo-Wierden aan weerszijden van het kanaal Almelo-De Haandrik. Dit veengebied werd na 1900 geleidelijk ontgonnen.

In de periode 1900 – 1920 wordt het gebied ten westen van het kanaal, genaamd de Binnen Woesten en Buiten Woesten ontgonnen in het kader van de werkverschaffing ter bestrijding van de werkloosheid. Het ontstaan van de buurtschap Aadorp, met bebouwing op het kruispunt van en langs de verbindingsroutes naar Almelo (Gravenweg), Wierden (Bruglaan) en Vriezenveen (Parallelweg), is een feit.
Tot 1930 heette de buurtschap die nu Aadorp-West is De Woesten en het huidige Aadorp-Oost Buiten Wonen. De naam Aadorp wordt in 1930 voor het eerst gebruikt.
De eerste aanzet was een particulier initiatief van J.M. Kamphuis. Kamphuis begon met het ontginnen van landbouwgrond in het veengebied, in die tijd bijna een moeras. Later nam hij het initiatief tot het bouwen van kleine vrijstaande huizen op ruime kavels. Dit om mensen uit Noord Nederland en de rest van Overijssel en Twente naar de omgeving van Almelo te lokken. De industrie daar zat in de jaren 20 te springen om werknemers, maar veel mensen van "buiten" wilden niet in een rijtjeshuis of de stad wonen. Hypotheken werden onder meer verstrekt door bedrijven als Ten Cate. In de jaren 30 gaf het bezit van een huis in Aadorp enige bescherming tegen ontslag, bedrijven wisten dat een ontslagen werknemer de hypotheek niet zou kunnen betalen. Het merendeel van de originele huizen is inmiddels door de nieuwe bewoners, soms nazaten van eerdere bezitters gesloopt. Op de kavels passen ook makkelijk veel grotere huizen. De kerkweg heeft nog grotendeels de originele huizen, verder staan er nog wat her en der verspreid over het dorp.
Als in 1930 een brug over het kanaal wordt aangelegd is de weg vrijgemaakt voor een meer planmatige ontwikkeling voor het gebied ten zuiden van de Bruglaan. Rond 1950 werd met het graven van de noordelijke zijtak van het Twentekanaal het industrieterrein Almelo-Noord in ontwikkeling gebracht. Dit industrieterrein ligt op korte afstand van Aadorp.
In 1984 komt er een sterke verandering. De Bruglaan wordt afgesloten als gevolg van de ontwikkeling van het Bedrijvenpark Noord-West Twente. De openheid van het buitengebied in noordwestelijke richting maakt plaats voor omringende bedrijfsterreinen. Als gevolg van de omsluiting en de gebrekkige relatie met Aadorp-Oost wordt opgemerkt dat Aadorp – De Woesten als het ware op een eiland komt te liggen.
Aadorp heeft sinds een aantal jaren geen winkels meer, wel kapperszaken, autobedrijven en kleinschalige bedrijvigheid met name in de bouwsector. Verder is er een kerk "de Aakerk" (PKN, gebouwd in 1992, na sloop van de kerk uit 1930, behorend bij de van oorsprong Hervormde Gemeente van Vriezenveen). Dorpshuis "het Aahoes" stamt uit 1973 en dient onder meer als sportzaal, toneelzaal, café etc.
Aadorp maakt sinds de gemeentelijke herindeling in 2001 deel uit van de gemeente Almelo. De witte grenspaaltjes van de gemeente Almelo staan echter tot op heden nog langs de oude gemeentegrens Almelo-Vriezenveen.
In de jaren 30 zou er een zusterdorp komen voor Aadorp, Weitemansdorp in het gebied Weitemanslanden. Dit is destijds breeduit aangekondigd in de kranten. Tot meer dan een aantal klinkerwegen die tot op heden midden in een weiland op particulier terrein liggen is het nooit gekomen. Wel is er in 2008 op een kruispunt daar vlakbij een bank als monument geplaatst ter nagedachtenis aan de ontginning 70 jaar eerder van de Weitemanslanden, in het kader van de werkverschaffing van de jaren 30. Bij die bank staat een bord met daarop een fotocollage over "Weitemansdorp, het dorp dat nooit gebouwd werd".

uit Wikipedia