Maansadii DABA-TAXAN iyo Macallin Gaarriye: “...Markaad hebel Duqaysaa, Reer Hebel Damqanayaan...”

Tixdan oo magaceedu yahay “Daba-taxan” waxa halabuuray Macallinkii iyo Maansayahankii Soomaaliyeed ee Maxamed Xaashi Dhamac “Gaarriye”, Allaah naxariistii janno ha ugu deeqo e. “Daba-taxan” waxay ka mid tahay maansooyinka ugu caansan ee badweyntii maanseed ee halabuur Maxamed Xaashi Dhamac. Waxay soo baxday 5/1/1997.

Buugga Hagarlaawe ee suugaanta Abwaan Gaarriye oo tixdani ka mid tahay waxa uu ina odhanayaa:

“Dagaalkii sokeeye ee uu Abwaanku ka digayey, wixii uu sheegay iyo wax ka sii daran ayaa dhacay; afkii baa hadal daayey. Burco, Berbera iyo Hargeysa ayaa dagaal sokeeye ka dhacay. Wakhtigaas dagaalku dhacay wuxuu Abwaanku ku maqnaa Afrikada Galbeed. Kuwii uu ka digayey ee danta gaarka ah lahaa ayaa dagaalkii horkacay. Dadkii ayaa dabka la saaray oo wixii looga digayey ayaa ku dhacay. Dabadeedna nabadayn iyo in la dhex galo ayaa bilaabmay. Mar haddii abwaanka ergonimadiisii dheg loo jalaqsiin waayey, dabkii uu ka digayeyna lagu dhacay, wuxuu bilaabay bal inuu nabadeeyo, dabadeedna wuxuu tiriyey tixdan hoose ee Dabataxan. Sida ka muuqata magaca tixdana waxa abwaanku ina tusaalaynayaa in dhibku weligiiba soo taxnaa.

Waxay la hadlaysaa shacabka oo leedahay hebel iyo reer hebel mushkiladdu ma taagna, ee wax ma noqonnaa mise dib baynnu u noqonnaa?”


Haddaan gabay dan uga baxo

Ama dhaafo dooyada

Dacar igu hulaaqdiyo

Qalin-daar ma waayee

Maantana Abdeeqow,

Wax i “dubuq” yidhaa jira.

Duulka aan u naqayana

Dhedaa saaran lagu dedey.

Dabbaalnimana kama aha

Dagan maahsanaantiyo

Wixii laga dagaallamay

Wax u dooriyaan jirin.

Anigana dac-gudhantii

Gacmahaygu diirmoo

Weli dowliskaygii

Dirri buu ku dhacayaa.



Dalcadduna ma dheeree

Nimaan kaba dareen qabin

Inuu dayn ka maqan yahay,

Ayaan doono lagu karin.



Wax u diiddan baa jira

Faraskana durduradee

Haddaan talada lagu darin,

Inuu duulimaad galo

Ama orodka deeddamo

Doollaal ha eegina.



Dun baa meel ka xidhan weli

Goldalooladiinnuna

Door bay ku leedahay.



Digdig iyo mutuhis iyo

Dul-ka-xaadis mooyee

Bal si daawo loo helo

Darsa eelka lama odhan.



Danni baana igu jira

Inaan hoosba loo deyin

Sengaa daalay meeshuu

Ka damqaayo heensuhu

Ama dhaqanka dabatadu

Ka dabraaya qarankii

Shalay doolka ugu yimi.



Dillaacuna wuxuu fiday

Markii looga sii daray,

Ee cudur darmaan galay

Laga gubey dameeraha.



Dulucdeedu waxay tahay;

Dawga aada Boorama

Kuma geeyo Daafeed.



Xeerkiyo dastuurkii

Loo dejaana kuma fulo

Ummad aan dabci aqoon.



Anna shalay, Sandoonow!

Dadka maan habaarine

Dayro hore sed kama foga

Deeqna waa u dhowdee,

Dubaax loo kor dhigay ciid

Doqon baan u garan hiil.



Degel ba’ay nin yiil shalay

Oo digo-gub sahansaday

Maantana diyaar u ah

Lama-dego in loo raro

Oo nolol ka deel wadhay

Nin dabiib la leeyahay

Dhiig ku duuli maayee,

Dardartii haddaan dhimay

Wax i daaray baa jira.



Ilmihii dammiin ihi;

Iska daa abwaanoo

Wuxuu diiqad geliyaa

Habartiisii dihatee,

Diiwaannadaydii

Haddaan duubtay yeelkay.



Inaan dararo maantana

Xil baa igu dirqiyayee,

In aan deexdo maan rabin;

Deelley mudduciyoo

Ciddii ay dacweyn layd