ბასკური ხალხური პოლიფონიური სიმღერა, სადაც აშკარად ჩანს კავშირები ქართულ სიმღერასთან და ენასთან.
ვიდეოს ავტორი: ლადო ბაზიაშვილი (რა თქმა უნდა იუმორისტული ვიდეოა, ამას არ ამბობენ თავის ენაზე, მაგრამ ასე ისმის, ზოგიერთს დასჭირდა ამის ახსნა და ამიტომ მივაწერე). რაც შეეხება რეალობას - სერიოზულად რომ ვიმსჯელოთ, ასეთი სიტუაციაა:
ბასკების საკითხი გადაწყვეტილი და გარკვეულია
ასეთი კითხვა აქვთ ხოლმე ხშირად: გასაგებია, რომ ისეთ მსგავსებებს ვხედავთ ქართველებსა და ბასკებს შორის, რომ რთულია უგულებელყო და უარყო, მაგრამ ფაქტია, რომ მაგალითად ბასკებს უფიქსირდებათ ავტოსომურ გენეტიკურ კვლევაში 0% კავკასიური (როგორც ჩრდილო ასევე სამხრეთ კავკასიური ანუ ქართული) ადგილობრივი გენეტიკა, ხოლო მათი Y-ქრომოსომული კვლევები აჩვენებს, რომ უმეტესობა გვარებს ინდო-ევროპული "R" ჰაპლოტიპის შტოები ახასიათებსო. და ეს მართალია, ფაქტია.
პასუხი არის შემდეგი: ბასკებს ავტოსომური გენეტიკის (სრული, მთლიანი გენომის) 85%-მდე აქვთ პირველი ნეოლითური ევროპელების, ანუ ანატოლიელი მონადირე-შემგროვებლების, რომლებსაც მე პირადად "პროტო-სვანებს" ვუწოდებ ხოლმე გასაგები რომ იყოს, იმიტომ რომ მათი გენეტიკა ყველაზე მეტად სვანებს აქვთ შემონახული და გავრცელებულია დღეს დასავლეთ საქართველოში მსოფლიოს ყველა რეგიონზე უფრო მეტად, ევროპაში უდიდესი პროცენტი აქვთ მაგ ხალხის ავტოსომური გენომის ასევე ბასკებს, ესპანელებს, იტალიელებს, სარდინიელებს, კორსიკელებს, საერთოდ სამხრეთ ევროპელებს (80%-მდე) და ცენტრალურ ევროპელებს (დაახ. 80-50%), ხოლო ყველაზე ცოტა - ესტონელებს (30%) და სხვა ჩრდილოეთ ევროპელებს, მაგალითად სკანდინავიელებს და ფინელებს.
უბრალოდ აქ ხდება რა: მიუხედავად იმისა, რომ ბასკებსაც და ქართველებსაც საერთო წინაპრები გვყავს - "ადრეული ევროპელი მიწათმოქმედები" - ანატოლიელი აბორიგენები (EEF - Early Europan Farmers; Anatolian Aboroginals) ჩვენ აქეთ დავრჩით, კავკასიაში და ისინი იქეთ, დასავლეთ ევროპის მთიანეთში და ბოლო ათასწლეულებია აღარ შევრევივართ ერთმანეთს. ავტოსომური კვლევის დროს კი ამდენად ძველ დაშორებას ითვალისწინებენ და უკვე აღარ უწოდებენ მას კავკასიურ ან ანატოლიურ გენეტიკას და მოიხსენიებენ ადგილობრივ ევროპულად.
აი მაგალითად ახლა რომ საქართველოდან წავიდეს ათიათასი ადამიანი და დასახლდეს ჩინეთის მთიანეთში, ოღონდ ისე რომ უმნიშვნელოდ შეერიონ სხვებს ან თითქმის საერთოდ არ შეერიონ და თითქმის ზუსტად შეინარჩუნონ თავისი გენეტიკა, რამდენიმე ათასი წლის გასვლის მერე მათ გენეტიკას მაინც აღარ უწოდებენ კავკასიურს ავტოსომური კვლევების გარკვეულ კატეგორიაში (რომელიც არაა ორიენტირებული გენომში უძველესი არქეოგენეტიკური მოდგმების გამოსავლენად), არამედ იქაურ ადგილობრივს იმიტომ, რომ დიდი დროის გასვლის შემდეგ მაინც გროვდება იმდენად ბევრი მუტაცია ახალ-ახალ თაობებში, რომ იგივე სახელწოდებით ვეღარ მოიხსენიებ და დაუძახებ მაგალითად ჩინეთის მთიანურს იმიტომ რომ იქაურებად ჩაითვლებიან რამდენიმე ათასწლეულის იქ ცხოვრების გამო. ეს მოხდა ახლა ბასკების შემთხვევაშიც.
ყველა ის მსგავსება, რომელიც ფიქსირდება ქართველებსა და ბასკებს შორის, გამოწვეულია ჩვენი საერთო წინაპრების - ადრეული ევროპელი მიწათმოქმედების ნიშანთვისებების დღემდე შენარჩუნებით ჩვენს (ქართულ და ბასკურ) პოპულაციებში. ამიტომ სამეცნიერო თვალსაზრისით მნიშვნელოვანია გაგრძელდეს ბასკურ-ქართული კავშირების კვლევა - ამით დავადგენთ ადრეული ევროპელი მიწათმოქმედების (ანატოლიელი აბორიგენების) იმ მახასიათებლებს, რომლებიც მათ გააჩნდათ, მაგრამ ვერ ირკვევა გენეტიკური, ანთროპოლოგიური და არქეოლოგიური კვლევებით. ასეთი ნიშან-თვისებებია მაგალითად ლინგვისტური ანუ ენობრივი და კულტუროლოგიური მახასიათებლები (მრავალხმიანი სიმღერის ჩვეულება, ტრადიციები, რწმენა-წარმოდგენები, მითოლოგია და სხვ.)..
"EEF ancestry in modern Europe ranged from 30% in the Baltic States to 90% near the Mediterranean Sea. (Lazaridis et al. 2014, p. 411.)
ეს კონკრეტული წინადადება წერია აქ, დაგუგლეთ:
Early European Farmers - Wikipedia;
შემდეგ ნახეთ აღნიშნული სტატიის ქვეთავი:
3.1 Ancient human genomes suggest three ancestral populations for present-day Europeans.
გადადით ლინკზე: https://en.wikipedia.org/wiki/Early_E...
Информация по комментариям в разработке