Erken teşhis nedir ?

Erken teşhis nedir ? Meme kanserinin erken teşhisi için neler yapılabilir ?




Meme kanseri kadınlarda en sık görülen kanser türüdür. Ve her 8 kadından biri yaşam süresi içerisinde meme kanserine yakalanmaktadır. A.B.D.’de her yıl 200.000’den fazla kadında meme kanseri teşhis edilmektedir.

Meme kanserine bağlı ölümlerin azaltılabilmesi için en önemli nokta, kadınların meme kanserinin erken tanı almasında aktif rol almalarıdır.
Taramada esas olarak kullanılan üç yöntem vardır:

Kadının kendi kendini muayenesi
Tarama mamografisi
Uzman doktor tarafından yapılacak klinik meme muayenesi


Mamografi, meme muayenesi esnasında memede şüpheli bir kitle bulunması durumunda bu kitlenin yerinin ve niteliklerinin belirlenmesi amacıyla yardımcı bir tanı testi olarak yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Bununla beraber meme kanseri açısından hiçbir risk faktörü bulunmayan, hiçbir şikâyeti olmayan ve yıllık yapılması önerilen meme muayenesi normal bulunan kadınlara da belli aralıklarla meme kanseri tarama testi olarak rutin mamografi önerilmektedir. İşlem esnasında belli miktarda bir radyasyona maruz kalınsa dahi mamografinin erken tanı açısından önemi düşünülürse, alınan bu radyasyon dozunun ihmal edilebilecek kadar düşük olduğu söylenebilir. İnceleme sırasında en önemli nokta memenin yeterince sıkıştırılmasıdır. Kimi zaman hastalarda bu rahatsızlık yaratabilir, ancak yeterli sıkıştırma ile memenin alacağı radyasyon dozu azalır. Aynı zamanda meme dokusunun üst üste gelen kısımlarının ayrılmasıyla var olan bir kitle gözden kaçırılmamış olur ve yalancı kitle görünümleri kaybolur.

Mamografi tetkiki her memenin iki ayrı pozda çekilmesi şeklinde yapılır. Ancak bazı hastalarda meme dokusunun yer yer üst üste gelmesi nedeniyle yetersiz görüntüler elde edilebilir. Bu durumda bu alanları daha iyi göstermek için farklı pozda film almak gerekir.

Mamografi parmak izi gibidir, kadından kadına oldukça fazla farklılık gösterir aslında hiç bir mamografi diğer bir mamografiye benzemez. Bu nedenle, kontrollere giderken daha önceki kontrollerin yalnızca raporlarını değil bu kontrollerde çekilmiş mamografi filmlerinin de götürülmesi büyük önem taşır. Daha önce çekilmiş mamografi ile yeni çekilen arasındaki küçük farklar kansere erken aşamada tanı konmasını sağlayabilir.

Bu aşamada öncelikle belirtilmesi gereken bir konu mamografi incelemesine mutlaka dikkatli bir meme muayenesinin de eklenmesinin erken tanı olasılığını artırma açısından son derece önemli olduğudur. Bu meme muayenesi Genel Cerrahi Uzmanı tarafından gerçekleştirilir.

Eğer 40 yaş üstünde iseniz ve bugüne kadar meme kontrollü için bir şey yaptırmadıysanız bugünden itibaren memenizin düzenli kontrollüne başlayabilirsiniz. İlk olarak meme konusu ile ilgilenen uzman bir doktora muayene olmanız gerekmektedir. Doktorunuz sizi yönlendirecektir.

Her kadın mutlaka 20 yaşından itibaren, ayda bir kez kendi kendine muayene etmesi, 20–40 yaş arası en az 3 yılda bir uzman doktor muayenesi ve gerekli görülürse ultrason kontrollü, 40 yaşından itibaren her yıl uzman doktor muayenesi ve Mamografi + ultrason kontrollü gerekmektedir.

Tarama ve tanı amaçlı olmak üzere mamografiler ikiye ayrılabilir;

Tarama (screening) amaçlı mamografi, hiç bir şikâyeti olmayan kadınlarda olası meme kanserlerini erken aşamada teşhis etmek için kullanılır. Kontrol amaçlı mamografi düzenli olarak yapıldığında erken tanı olasılığını arttırarak tedavinin başarıya ulaşma şansını önemli bir ölçüde arttırır. 40 yaşını aşkın her kadının yılda bir kez kontrol amaçlı mamografi yaptırması önerilmektedir. Göreceli olarak daha yüksek risk taşıdığı var sayılan kadınlar doktor önerisi ile daha erken yaşlarda da bu uygulamaya başlayabilirler.

Tanı amaçlı mamografi kitle bulunması ya da göğüs akıntısı gibi göğsü ile ilgili şikâyeti olan kadınlar ile kontrol amaçlı mamografisinde normal olmayan oluşumlar bulunan kadınlar için uygulanan bir yöntemdir. Tanı amaçlı mamografi daha detaylı bir işlemdir ve bu nedenle kontrol amaçlı mamografiden daha uzun zaman alır. Tanı amaçlı mamografi kuşkulu dokunun tam yerini, boyutunu belirlemek ve çevre dokuyla lenf bezlerini görüntülemek amacı ile yapılır. Tanı amaçlı bir mamografide meme, kontrol amaçlı mamografide olduğundan daha fazla açıdan görüntülenir. Bu nedenle de tanı amaçlı mamografi kontrol amaçlı mamografiden daha maliyetlidir. Daha önceden meme kanseri geçirmiş kadınlar ve memelerinde protez bulunan (silikon vb.) kadınlar tanı mamografisi yaptırırken daha fazla açıdan görüntülenmelidirler.





Dr Hamdi Koçer


www.hamdikocer.com
www.sudvezi.com
www.memekanseri.com.tr
www.memesaglik.com