LAZCA NASIL TEŞEKKÜR EDİLİR?/ HOW DO YOU SAY THANK YOU IN LAZ?

#lazcatv #lazuritv #lazcateşekkür

LAZCADA TEŞEKKÜR VAR MI?
Hemen belirtelim, Lazcada bir iyiliğe karşı söylenebilecek çok sayıda minnet ya da şükran ifadesi var ancak İngilizcedeki gibi doğrudan teşekkür kelimesi yok.
Her halkın kendine özgü, kabul edilebilir bir görgü sistemi vardır. Buna göre, farklı şekillerde, farklı kalıplarla minnettarlıklarını ifade ederler. Ayrıca, Bir dilde olanın aynı şekilde bir başka dilde de bulunması, aynı kalıplara sahip olması gerekmiyor. Örneğin İngilizcede “afiyet olsun” ifadesi yok. Bu yüzden, Franszıcadan ödünç aldıkları Bonepeti ifadesini kullanıyorlar.
Şayet başka dillerden geçmediyse, dünya dillerinin ancak 22 tanesinde İngilizcedeki gibi teşekkür ifadesi bulunuyor. Bunların çoğu ise Batı dilleri.
Anadolu’da, Lazcada olduğu gibi sağol, var ol, eksik olma, pir ol, berhudar ol gibi pek çok minnet ifadesi kullanılıyor. Ne var ki, teşekkür kelimesi Arapçadan Türkçeye girmiş.
Nepal dilinde birisine teşekkür etmek gibi bir şey yok. Bunun yerine minnet ya da şükran ifadeleri var. Bu Lazcada da böyledir. Lazcada doğrudan teşekkür ederim denmez. Lazlar bu şekilde teşekkür etmezler. Bunun yerine duruma ve kişiye göre şükranlarını farklı ifadelerle belirtirler.

Nedir Lazcadaki minnet ifadeleri?

1. NTSAŞA EXTİ : Göğe yüksel demektir. Size iyilik yapan birine “yüksel, yücel” anlamında genel olarak kullanılır. Kısaca, birine yüce bir insan olduğunu söylüyorsunuz.

2. TZARİ STERİ İMORDİ. Su gibi büyü. Biri size su verdiğinde, eğer su veren kişi yaşça sizden küçükse kullanılır. Türkçedeki “Su gibi aziz ol” sözüne benzetilebilir.

3. PİMPİLİ DİXAŞA : Sakalların yere değsin. Yani, sakalların yere değecek kadar uzun yaşa. Eğer size iyilik yapan kişi yaşça sizden küçükse bunu söylersiniz.

4. ĞORMOTİK GOXELAS : Tanrı seni sevindirsin, mutlu etsin. Bir iyiliğe karşı genel olarak kullanılır.

5. ĞORMOTİK OŞİ TZANA AR NDĞA GİŞİNAS. Tanrı yüz yılını bir gün kabul etsin. Evet, bu bir duadır ve bunun gibi iyiliğe karşı yapılan pek çok dua vardır.

Sonuç olarak; Lazca olarak kimseye teşekkür ederim diyemezsiniz. Çünkü pek çok dilde olduğu gibi Lazlar şükranlarını, minnettarlıklarını farklı şekillerde belirtirler.


Anlatan ve hazırlayan: İsmail Bucaklişi