Скачать или смотреть ปวดหลัง: ไขสาเหตุและวิธีรักษาอาการปวดกล้ามเนื้อหลัง | โดย นพ.วสุ รพ.มหาชัย

ไขปริศนาอาการปวดหลัง: ต้นเหตุจากกล้ามเนื้อ และแนวทางแก้ไขโดย นพ.วสุ

อาการปวดหลังเป็นหนึ่งในปัญหาสุขภาพที่พบได้บ่อยที่สุดในปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็นคนทำงานออฟฟิศ นักกีฬา หรือแม้แต่ผู้สูงอายุ ต่างก็เคยประสบกับอาการปวดหลังในรูปแบบที่แตกต่างกันไป บทความนี้จะพาคุณไปทำความเข้าใจอาการปวดหลังอย่างลึกซึ้ง โดยอ้างอิงจากคำอธิบายของนายแพทย์วสุ จากโรงพยาบาลมหาชัย 1 สมุทรสาคร ซึ่งได้แบ่งอาการปวดหลังออกเป็นสองประเภทหลัก พร้อมแนวทางการรักษาที่ถูกต้องและยั่งยืน

ประเภทที่ 1: อาการปวดหลังจากการอักเสบของกล้ามเนื้อ
อาการปวดหลังประเภทนี้มักเป็นผลมาจากการบาดเจ็บของกล้ามเนื้อ ซึ่งอาจเกิดจากหลายสาเหตุ เช่น:

อุบัติเหตุหรือการกระแทก: การหกล้ม การชน หรือการถูกกระแทกโดยตรงที่บริเวณหลัง

การเคลื่อนไหวผิดท่า: การบิดตัวอย่างรวดเร็ว การยกของหนักด้วยท่าทางที่ไม่ถูกต้อง หรือแม้แต่การพลิกตัวเบาๆ ขณะนอน

การใช้งานกล้ามเนื้อเกินกำลัง: การออกกำลังกายอย่างหนักโดยไม่วอร์มอัพ หรือการทำกิจกรรมที่ต้องใช้กล้ามเนื้อหลังอย่างต่อเนื่อง

อาการที่บ่งชี้ว่าเป็นการอักเสบของกล้ามเนื้อ:

ผู้ป่วยมักจะมีอาการปวดหลังเฉียบพลัน รู้สึกหลังเกร็ง ทำให้บิดตัวได้ยาก หรือก้มลำบาก บางครั้งอาจรู้สึกเหมือนกล้ามเนื้อเป็นก้อนแข็ง

แนวทางการรักษา:

การใช้ยา: แพทย์อาจพิจารณาให้ยาแก้ปวด ยาลดการอักเสบ หรือยาคลายกล้ามเนื้อ ทั้งในรูปแบบรับประทานหรือฉีด เพื่อบรรเทาอาการในระยะเฉียบพลัน

การพักผ่อนอย่างเหมาะสม: การพักหลังเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง การนอนหรือนั่งในท่าที่สบาย โดยเฉพาะการนอนหงายชันเข่า หรือการนั่งเอนหลังทำมุมประมาณ 45 องศา จะช่วยลดแรงกดต่อกล้ามเนื้อหลังที่กำลังอักเสบ ควรลดกิจกรรมที่ต้องใช้หลังหนักๆ แต่ยังสามารถเดินได้บ้างเพื่อคงการไหลเวียนของเลือด

กายภาพบำบัด: หากอาการไม่ดีขึ้นหลังจากพักและใช้ยา แพทย์อาจแนะนำให้ทำกายภาพบำบัด เพื่อช่วยคลายกล้ามเนื้อที่เกร็ง และฟื้นฟูการทำงานของกล้ามเนื้อ

ข้อควรระวังสำคัญ: นายแพทย์วสุเน้นย้ำว่า หากกล้ามเนื้อหลังอักเสบแล้วยังคงใช้งานอย่างต่อเนื่องโดยไม่พักผ่อนที่เพียงพอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการนั่งทำงานหน้าคอมพิวเตอร์เป็นเวลานาน กล้ามเนื้อที่อักเสบจะยังคงถูกใช้งานต่อไป ซึ่งอาจนำไปสู่ภาวะที่กล้ามเนื้ออ่อนกำลังในระยะยาว และกลายเป็นปัญหาปวดหลังเรื้อรังได้

ประเภทที่ 2: อาการปวดหลังจากความอ่อนกำลังของกล้ามเนื้อ
อาการปวดหลังประเภทนี้เป็นผลมาจากการที่กล้ามเนื้อหลังอ่อนแอ หรือทำงานได้ไม่เต็มที่ ซึ่งมักเกิดจาก:

พฤติกรรมการนั่งทำงานเป็นเวลานาน: โดยเฉพาะการนั่งหน้าคอมพิวเตอร์ต่อเนื่องโดยไม่มีการเปลี่ยนท่าหรือพัก ทำให้กล้ามเนื้อหลังต้องทำงานพยุงร่างกายอยู่ตลอดเวลาโดยไม่มีการพักผ่อนที่เหมาะสม

กล้ามเนื้ออักเสบเรื้อรัง: หากอาการอักเสบไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้อง หรือไม่มีการพักผ่อนเพียงพอ กล้ามเนื้อที่เคยอักเสบจะอ่อนแอลงและทำงานได้ไม่ดี

อาการที่บ่งชี้ว่ากล้ามเนื้ออ่อนกำลัง:

ผู้ป่วยมักจะรู้สึกเมื่อยหลัง นั่งทำงานไม่ทน นั่งแล้วเมื่อยง่าย ต้องเปลี่ยนท่าทางบ่อยๆ และมักจะชอบเอามือกุมหลังเพื่อช่วยพยุง เนื่องจากกล้ามเนื้อหลังไม่แข็งแรงพอที่จะพยุงตัวเองได้ กล้ามเนื้อส่วนอื่นๆ เช่น กล้ามเนื้อสีข้าง (Quadratus Lumborum) จึงต้องทำงานหนักขึ้นเพื่อชดเชย ทำให้เกิดอาการปวดหรือตึงที่สีข้างได้

แนวทางการรักษา:

การใช้ยา: ในช่วงแรก อาจมีการใช้ยาแก้ปวดและยาคลายกล้ามเนื้อเพื่อลดการอักเสบของกล้ามเนื้อส่วนอื่นที่ทำงานหนักเกินไป

กายภาพบำบัด: มีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งในการรักษา กายภาพบำบัดจะช่วยคลายกล้ามเนื้อที่ทำงานหนักเกินไป เช่น กล้ามเนื้อ Quadratus Lumborum อาจมีการใช้เทคนิคพิเศษ เช่น การฉีดยา หรือเลเซอร์ เพื่อช่วยลดความตึงตัวของกล้ามเนื้อ

สร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้อหลัง: นี่คือหัวใจสำคัญของการรักษาปัญหาปวดหลังจากการอ่อนกำลัง กล้ามเนื้อหลังที่แท้จริงต้องกลับมาแข็งแรงอย่างถูกวิธี และต้องลดความไวของกล้ามเนื้อสีข้างที่ทำงานชดเชย การฝึกกำลังกล้ามเนื้อจะต้องปรึกษาแพทย์หรือนักกายภาพบำบัด เพื่อให้แน่ใจว่าทำในท่าที่ถูกต้องและเหมาะสมกับแต่ละบุคคล

การปรับพฤติกรรม: ควรลุกขึ้นพักเปลี่ยนอิริยาบถทุกๆ ครึ่งชั่วโมง หรืออย่างน้อยทุกๆ ชั่วโมง อาจมีการออกกำลังกายยืดเหยียดง่ายๆ ระหว่างทำงานเพื่อช่วยลดอาการเมื่อย

ความสม่ำเสมอ: ผู้ป่วยมักจะรู้สึกดีขึ้นอย่างชัดเจนภายในสัปดาห์แรก และสามารถกลับไปนั่งทำงานได้ดีขึ้นภายใน 1 เดือน อย่างไรก็ตาม การฟื้นฟูความแข็งแรงของกล้ามเนื้อหลังต้องใช้เวลา โดยควรออกกำลังกายและปฏิบัติตามคำแนะนำอย่างต่อเนื่องประมาณ 2-3 เดือน เพื่อให้กล้ามเนื้อมีความแข็งแรงและทนทานในระยะยาว

00:00 อาการที่บ่งชี้ว่ากล้ามเนื้ออ่อนกำลัง
00:20 - ประเภทที่ 1: อาการปวดหลังจากการอักเสบของกล้ามเนื้อ
00:39 - อาการชาเกิดจากการที่ Hamstring ตึงตัวและรัดเส้นประสาท
01:09 - ข้อควรระวัง: ไม่พักหลังจากการอักเสบอาจนำไปสู่กล้ามเนื้ออ่อนกำลัง
02:02 - ประเภทที่ 2: อาการปวดหลังจากการอ่อนกำลังของกล้ามเนื้อ:
03:13 - สาเหตุของการปวดจากกล้ามเนื้ออ่อนกำลัง
04:54 - สิ่งสำคัญคือการสร้างกล้ามเนื้อหลังให้กลับมาแข็งแรงอย่างถูกวิธี
05:37 - การปรับพฤติกรรม: ลุกขึ้นพัก/เปลี่ยนท่าทุกครึ่งชั่วโมง
.
ติดต่อสอบถาม/นัดหมายล่วงหน้า
คลินิกศัลยกรรมและศัลยกรรมกระดูก รพ.มหาชัย
โทร.034-424-990 หรือ 034-118-888 ต่อ 1111, 1112