Скачать или смотреть ฝรั่งเศส 'ตัวร้าย' ของสยาม?ความสัมพันธ์ซับซ้อนกับ 'มหาอำนาจผู้ร้าย'

ความสัมพันธ์ไทย-ฝรั่งเศสในประวัติศาสตร์มีความซับซ้อนกว่าภาพจำที่ว่าฝรั่งเศสเป็น "ตัวร้าย" ที่เข้ามารุกรานสยาม โดยเฉพาะเหตุการณ์ ร.ศ. 112 (พ.ศ. 2436) ในช่วงต้นสมัยอยุธยา ความสัมพันธ์เริ่มต้นด้วยมิตรภาพและการทูตระหว่างสมเด็จพระนารายณ์มหาราชและพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 แต่ก็แฝงด้วยความพยายามเผยแผ่ศาสนาและขยายอิทธิพลของฝรั่งเศส

ในสมัยรัตนโกสินทร์ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงใช้ฝรั่งเศสภายใต้พระเจ้านโปเลียนที่ 3 เป็นเครื่องมือถ่วงดุลอำนาจกับอังกฤษ ฝรั่งเศสเองก็แสดงไมตรีจิตและยกย่องสยามเป็น "ชาติเอกราช" แต่ในขณะเดียวกันก็เร่งขยายอาณานิคมในอินโดจีน ซึ่งเป็นเป้าหมายหลักในการแสวงหาผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจ

การรุกคืบของฝรั่งเศสในอินโดจีน ซึ่งก่อตั้งขึ้นเพื่อกอบโกยทรัพยากร ทำให้เกิดแรงกดดันต่อสยาม โดยเฉพาะกรณีข้อพิพาทเหนือดินแดนลาว จนนำไปสู่วิกฤตการณ์ ร.ศ. 112 ที่ฝรั่งเศสใช้ "การทูตแบบเรือปืน" บีบให้สยามต้องยอมเสียดินแดนฝั่งซ้ายแม่น้ำโขง จ่ายค่าปฏิกรรมสงคราม และถูกยึดจันทบุรีเป็นประกัน แม้ไทยจะต่อสู้แต่ก็ต้านทานไม่ได้ การเสียดินแดนครั้งนี้สร้างบาดแผลลึกและเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้ฝรั่งเศสถูกมองเป็นผู้รุกรานในความทรงจำคนไทย

หลัง ร.ศ. 112 สยามยังคงถูกบีบให้เสียดินแดนเพิ่มเติมในสนธิสัญญา ร.ศ. 122 และ ร.ศ. 125 เพื่อแลกกับการได้ดินแดนบางส่วนคืน การปักปันเขตแดนนี้ยังคงส่งผลถึงปัจจุบัน เช่น ข้อพิพาทปราสาทพระวิหาร

อย่างไรก็ตาม สยามรอดพ้นจากการถูกผนวกทั้งหมดได้ เนื่องจากสถานะ "รัฐกันชน" ระหว่างอังกฤษและฝรั่งเศส รวมถึงการทูตที่ชาญฉลาดของกษัตริย์ไทย การปฏิรูปประเทศในสมัยรัชกาลที่ 5 ก็เป็นผลจากการตอบสนองต่อภัยคุกคามนี้

ในสงครามโลกครั้งที่สอง ไทยใช้โอกาสที่ฝรั่งเศสอ่อนแอจากการถูกเยอรมนียึดครอง เพื่อผลักดันการปรับเปลี่ยนเขตแดนและได้ดินแดนบางส่วนคืนเป็นการชั่วคราว โดยมีญี่ปุ่นเป็นผู้ไกล่เกลี่ย แต่ท้ายที่สุดหลังสงคราม ฝรั่งเศสก็ต้องสละสิทธิ์ในอินโดจีนทั้งหมด ซึ่งนำไปสู่เอกราชของเวียดนาม ลาว และกัมพูชา

ดังนั้น การตัดสินว่าฝรั่งเศสเป็นเพียง "ตัวร้าย" อาจเป็นการสรุปที่ง่ายเกินไป แม้การกระทำของฝรั่งเศสจะก่อความเสียหายและแรงกดดันมหาศาล แต่ก็เป็นไปภายใต้บริบทของลัทธิจักรวรรดินิยมและการแข่งขันทางภูมิรัฐศาสตร์ สยามสามารถรักษาเอกราชไว้ได้ แม้ต้องแลกมาด้วยการเสียดินแดนจำนวนมาก ซึ่งสะท้อนความซับซ้อนของมรดกทางประวัติศาสตร์นี้

AI Brief – สรุปข่าวเข้าใจง่ายในไม่กี่นาที
ติดตามข่าวเด่น ข่าวร้อนทั่วโลกแบบกระชับ เข้าใจง่าย ด้วยการสรุปโดย AI ที่รวดเร็วและแม่นยำ เราคัดสรรประเด็นสำคัญ ทั้งการเมือง เทคโนโลยี สังคม วัฒนธรรม และเหตุการณ์ระดับโลก มาเล่าให้คุณฟังในไม่กี่นาที เพื่อให้คุณไม่พลาดเรื่องสำคัญ แม้ในวันที่ไม่มีเวลาอ่านข่าว

🎯 อัปเดตข่าวทุกวัน
🤖 สรุปโดย AI วิเคราะห์โดยทีมงานมืออาชีพ
📌 เหมาะสำหรับคนยุคใหม่ ที่อยากรู้เท่าทันโลกในเวลาจำกัด

อย่าลืมกดติดตามและกดกระดิ่งไว้ จะได้ไม่พลาดทุกข่าวที่ควรรู้!