Ağrı Direnişi - Nadir Bey'in 1982 Görüntüleri - Patnos Zomık Köyü

Şeyh Said Direnişi'nden sonra, 1926 yılında bir sürgün yasası çıkartılır ve Kürt ağa ve beyleri sürgüne tabi tutulur. Kör Hüseyin Paşa ailesi de binlerce aile gibi, bu sürgün yasasından nasibini alır; Hüseyin Paşa, oğulları Abdullah, Salih, Yusuf, Afit, Nadir, Mehmet, Haydar, Mustafa ve çocuklarını batı illerine sürgün edilirler.

Paşa’nın sürgün yeri Antalya, Nadir Bey’in Kayseri, Salih Bey’in Balıkesir, Abdullah Bey, Afit ve Haydar’ın Konya, Mehmet Bey'in ise, Manisa'dır. Daha sonra Hüseyin Paşa, Antalya’dan dahiliye vekaletine müracaat edip, çocuklarının da Antalya’ya gönderilmesini ister. Bakanlık, Salih Bey’in haricindeki diğer çocuklarının Antalya’ya gelmelerine izin verir. Daha sonrasın da ise Hüseyin Paşa, oğulları Nadir ve Mehmet ile, devlet tarafından Kayseri'ye gönderiliyorlar.

Burada devlet onlara arsalar, evler veriliyor ancak, bu onursuz yaşamı kabul etmeyerek, 1928 yılının başların da, Kör Hüseyin Paşa, oğulları Abdullah, Yusuf, Nadir, Afit, Mehmet, Nadir, Abdullah'ın oğlu Süleyman, Hüseyin Paşa'nın kız kardeşinin oğlu Ahmedê Zero Xatûnê ve Xoyti Aşireti lideri Hacı Musa Bey, Çerkez Bekir rehberliğin de, Kayseri'den firar edip Ağrı Direnişi'ne katılmak üzere on üç gün yol gidip, Suriye'ye geçerler.

Suriye'den Beyrut'a geçip, Celadet Bedırxan ile görüşüp, Xoybûn'a üye olup, üyelikleri fotoğrafları ile birlikte 'Fılqetel Dı Kurdiye' dergisin de yayınlanır. Xoybûn'a üye olduktan sonra, Ağrı Direnişi'ne fiilen katılmak için görev alır ve Ağrı'ya geçmenin yollarını ararlar.


Kendilerine Mardin'e kadar eşlik eden Haco Ağa'nın adamları, onları Mardin yakınlarına bıraktıktan sonra, Suriye'ye geri dönerler. Daha sonrasında Batman'a, Mıhemedê Eliyê Ûnıs'ın yanına gidip, burada devletin talebi üzerine, Silvan'da bölge valileri ile görüşürler. Bölge valileri, kendilerine Kayseri'deki sürgün yerlerine geri dönmelerini, aksi halde yedi gün içerisin de kendileri için tatbikat başlatacaklarını söylerler. Hüseyin Paşa'nın çocukları bu öneriyi kabul etmeyip, Silvan'dan ayrılırlar.

Daha sonra Cemilê Çeto'nun kız kardeşinin kocası rehberliğin de, üç gün yürüyerek Muş'a giderler. Kendilerini Muş sınırlarına bırakan Cemilê Çeto'nun damadı, burada geri döner. Burada dayılarının köyü olan Leter'e giderler. Leterliler onları kandırarak, onlar için af çıktığını söyler ve onları Ahlat'a götürmek ister. Hüseyin Paşa'nın çocukları, dayıları olduğu için Leterlilere inanıp, söylediklerini kabul ederler. Ancak her ihtimale karşı, Mehmet ve Nadir, Yusuf, Süleyman ve Afit'i kendileri ile Ahlat'a götürmeyip, onların, gelişmeleri uzaktan takip etmelerini isterler. Mehmet ve Nadir, Leter köyünün muhtarı ve imamı ile Ahlat'a giderler. Ahlat'da bunun bir yalan olduğunu öğrenip, orayı terk ediyorlar. İki ay boyunca yol gidip, Patnos'un Hostekar köyündeki akrabalarının evine giderler.



Hostekar köyünde, Hüseyin Paşa, Abdullah ve yeğenleri Ahmedê Zero Xatûnê'nin Irak'da, Yusuf, Afit ve Süleyman'ın ise, Süphandağı'nda öldürüldüklerini öğrenirler. Kayseri'den bir baba, beş kardeş, iki yeğen olarak yola çıkıp, sadece iki kişi sağ kalır.

Şeyh Ahmet'in yanından, İran’a geçmek için ayrılmak isteyen Hüseyin Paşa’ya Şeyh Ahmet Barzani: “Paşa seni İran’a biz geçirelim” der. Hüseyin Paşa öneriyi kabul etmez. “Bu kadar adam yeter, başka kimseye ihtiyaç yok” der. Hüseyin Paşa, oğlu Abdullah, yeğeni Ahmedê Zero Xatûnê, Medeni ve Medeni’nin iki adamıyla yola çıkarlar. Nuh Bey, Şeyh Ahmet’in yanında kalır.

Bir çayın kenarında mola verirler. Hüseyin Paşa namazda, Ahmed ve Abdullah Beyler de çayda yıkanırlarken, Medeni ve adamları Paşa’yı vururlar. Bu sırada çayda yıkanmakta olan Abdullah ve Ahmet’e de ateş ederler. Böylelikle Hüseyin Paşa, Abdullah ve Ahmet’i öldüren Medeni ve adamları atlarına binip, Türkiye’ye geçip teslim olurlar. Şeyh Ahmet Barzani, Nuh’u yargılar. (Nuh Bey, daha önceden işlediği bir suç nedeniyle Şeyh Ahmet Barzani’ye sığınmıştı. Nuh Bey, Hacı Musa Bey’in kardeşidir.) Ahmet Barzani, Nuh Bey’in affedilmek için Hüseyin Paşa’yı öldürttüğünü tespit edip, Nuh Bey’i idam eder. Hüseyin Paşa’nın öldürülmesi Ağrı Direnişi’ne vurulan en büyük darbedir.

yazının tamamı sığmadığı için devamı linkte: http://herema-ararat.blogspot.com.tr/...