Drugi

Drugi #największy #szpital w #Breslau. Historia tego niezwykłego miejsca we Wrocławiu Szpital Miejski imienia Wenzla Hanckego rozwijał się błyskawicznie. Pierwsze zabudowania – baraki na 50 łóżek – oddano w 1878 roku, a czterdzieści lat później, w 1920 roku, mógł przyjąć już ponad 600 pacjentów! Był drugim po Szpitalu Wszystkich Świętych (nieczynnej już placówce przy dzisiejszym placu Jana Pawła II) największym szpitalem 500-tysięcznego Wrocławia. Johann Wenzel Hancke, którego imię nadano szpitalowi, urodził się
w 1770 roku i przeżył niemal 80 lat (zmarł w 1849 roku). Jako czeladnik fryzjerski wyznaczył sobie ambitny cel – postanowił zostać lekarzem. W końcu ów cel osiągnął w wieku 37 lat, gdy w 1807 roku otrzymał tytuł doktora nauk medycznych i chirurgii na Uniwersytecie we Frankfurcie nad Odrą (czyli w Viadrinie). W 1815 roku został asesorem, potem radcą medycyny w Kolegium Medycznym Prowincji Śląskiej, a w końcu – profesorem wrocławskiego Collegium Medico-Chirurgicum. Specjalnością Johanna Hanckego była chirurgia, lecz najbardziej zasłużył
się dla miasta, przyczyniając się do zwalczania cholery, szalejącej w 1831 roku na całym Śląsku. W latach 1811-1847 pełnił funkcję naczelnego lekarza Szpitala Ojców Bonifratrów przy dzisiejszej ulicy Traugutta. wrocławskim
chirurgu. Spadek po Johannie Wenzlu Hancke zasilił prywatną fundację
jego imienia, którą założyła żona zmarłego lekarza. Po śmierci założycielki
fundacji, w 1874 roku, na mocy jej testamentu gmina Wrocław stała się jedynym
spadkobiercą majątku, który miał być przeznaczony na budowę szpitala
dla ubogich. Miasto przekazało na ten cel nieodpłatnie parcelę nr 120 w południowej
części Wrocławia, przy świeżo wytyczonej Neudorfstraße i 16 kwietnia
1876 roku ruszyła budowa Szpitala Miejskiego im. Wenzla Hanckego. Od
strony ulicy został wzniesiony dom administracyjno-mieszkalny, a w głębi
działki dwa piętrowe budynki szpitalne.
Otwarcie szpitala nastąpiło 1 stycznia 1878 roku25. W marcu tego roku
wybuchła epidemia tyfusu plamistego i szpital pełnił funkcję ośrodka leczenia
i kwarantanny zarażonych26. W kolejnych latach powstały nowe pawilony dla
zakaźnie chorych. Pod koniec XIX wieku szpital wzbogacił się o oddział urazów
wewnętrznych i oddział chirurgiczny. Nowe budynki, brama wjazdowa
i portiernia zlokalizowane były przy dzisiejszej ulicy Komandorskiej.
W latach 1906–1909 roku nastąpiła kolejna rozbudowa szpitala, powstał
wówczas – do dziś istniejący – kompleks budynków przy ulicy Kamiennej.
W 1920 roku szpital dysponował 640 łóżkami na czterech oddziałach.
Kompleks szpitalny nie miał szczególnych atutów dekoracyjnych. W jego
budowę zaangażowane były fundacja i miasto, które partycypowały w kosztach
zatrudnienia znanych architektów miejskich − autorów kolejnych projektów
przebudowy. Swoją „rękę” do kształtu szpitala przyłożyli zarówno znany
architekt wrocławski Richard Plüddemann, jak i Julius Nathanshon, Gustaw
Oelsner, oraz Georg Muller. Były to dla nich mało prestiżowe projekty, bowiem
w przypadku szpitala najważniejsza była funkcjonalność obiektów, a nie ich
wygląd. ODDZIAŁ CHORÓB WEWNĘTRZNYCH
Najważniejszą inwestycją drugiej rozbudowy kompleksu szpitalnego
(przeprowadzonej w latach 1906–1909) był nowy budynek dla oddziału chorób
wewnętrznych. Dotychczas oddział mieścił się w obiektach przy ulicy
Komandorskiej. Nowy obiekt usytuowano od strony dzisiejszej ulicy Kamiennej.
Dawną siedzibę oddziału – gmach przy ulicy Komandorskiej (obecny
budynek B), przekształcony funkcjonalnie w latach 1910-1911 według projektu
Gustava Oelsnera – przejął oddział chirurgiczny.
Na parterze obiektu znajdowało się: inhalatorium, pokój do badań, pokój
ordynatora, pomieszczenie dla sióstr i pomieszczenia gospodarcze. Laboratoria
i pokoje dla prywatnych chorych zajmowały I piętro, a na II piętrze znajdował
się oddział dziecięcy z loggią, na poddaszu zaś mniejsze pokoje dla
chorych, gabinet fotograficzny i magazyn.
Rzut budynku przypominał literę H. Dwa równolegle leżące skrzydła
obiektu były połączone korytarzem.
a – sale chorych, b – loggie, c – pokój
dzienny, d – loggia dla chorych dochodzących,
e – małe pokoje, i – winda
elektryczna(sic!), h – toalety
Na każdym piętrze były cztery sale dla
chorych mieszczące po 12 osób.
Do dyspozycji chorych były loggie
i „pomieszczenia dzienne“
W jego bocznych skrzydłach mieściły się oddzielne sale dla kobiet i dla
mężczyzn. W korytarzu łączącym skrzydła znajdowały się jednoosobowe
pomieszczenia dla chorych i pomieszczenia gospodarcze.
Jeśli przyjrzymy się planowi piętra i porównamy z układem sal 213 i 214
na II piętrze współczesnego budynku A, rozpoznamy zarysy dawnej koncepcji.
Sala dla chorych w prawym górnym rogu rysunku (sala a) została wykorzystana
na salę senatu z przedsionkiem. Ściany pomiędzy małymi pokojami
(e) zostały wyburzone, loggia (b) wchłonięta w zarys murów powiększyła salę
nr 214, która obecnie jest salą wykładową, ale jak wspominają pracownicy
uczelni, tu odbywały się najlepsze potańcówki w powojennym Wrocławiu.