۸۳۸) خواص دارویی و درمانی بالنگ

بالَنگ، بالنج، بادرنگ، بادرنجنام بالندگی کللکیر به زبان آمازون بین قبیله ای و یا به فارسی باستان پادرنگ میوه‌ای خوراکی از تیره ی مرکبات است.
از آن در مرباسازی استفاده می‌شود. خاستگاه این گیاه شرق و جنوب‌شرق آسیا است و نام گونه آن از قوم ماد ایران گرفته شده‌است. نام دیگر این میوه،ترنج یا برگاموت است.
بالنگ برای رفع خون‌ریزی لثه، تقویت کبد، خنک‌کننده و آرام بخش، رفع یبوست و تقویت معده مفید است.
همراه با گلاب برای اسهال خونی و نیز اسهال‌های روده‌ای سودمند است.
بالنگ در کتب طب سنتی با نام «اترج کبیر» آمده ‌است. میوه آن را به فارسی بالنگ گویند و از نظر گیاه ‌شناسی زیرگونه‌ای از بادرنگ است. این درختچه دارای میوه‌هایی است که گاهی به وزن یک کیلوگرم نیز می‌رسد. نوع دیگری از بالنگ را به فارسی «بادرنگ» می‌نامند و در کتب طب سنتی با نام‌های بادرنج، باذرنج و اترج صغیر آمده‌است.
بالنگ درختچه‌ای است به شکل غیر منظم، برگ آن با کمی اختلاف شبیه سایر مرکبات ولی میوه آن به کلی متفاوت و نوع کبیر آن در ابعاد یک خربزه کوچک است. شکل آن دراز از یک طرف متصل به شاخه کمی پهن و از طرف دیگر به نوک بارکی ختم می‌شود. پوست آن به رنگ زرد طلایی خیلی ضخیم، موج دار و دارای برآمدگی‌هایی مانند تاول درشت است.
قسمت عمده میوه را با پوست زرد و گوشت سفید داخل پوست را گرفته و تقریباً جای برای گوشت ترش غیر خوراکی وسط آن باقی نگذارده‌است. گل آن سفید است. بالنگ دارای پوست زرد، رنگ طلایی با بوی معطر است، به خصوص نوع کوچک آن که پوستش صاف است، معطرتر است.
قسمت گوشتی سفید متصل به پوست خارجی آن ضخیم و کمی شیرین و قسمت گوشت وسط آن که در میان پرده‌های ضخیم طولانی واقع شده‌است، دارای الیاف و غلاف‌های پر از مایعی است که در بعضی انواع شیرین و در برخی ترش است. تخم‌های آن که در قسمت گوشتی آن واقع است کمی دراز و در غلاف سفیدی واقع و مغز، سفید و کمی تلخ است. از نظر طبیعت طبق نظر حکمای طب سنتی پوست زرد آن کمی گرم و خشک است و شحم آن یا به عبارت دیگر قسمت گوشت سفید داخلی متصل به پوست زرد آن در ارقامی که این قسمت شیرین است از نظر طبیعت سرد و تر و خشک و برگ و شکوفه آن گرم و خشک است.
از نظر خواص معتقدند که پوست زرد آن برا ی تقویت قلب و دماغ و کبد، سرد و معده احشای داخل شکم مفید است و برای تحلیل بادها و نفخ و کمک به هضم غذا مؤثر می‌باشد. بخصوص مربای آن با عسل؛ البته با خوردن مربای آن اسراف نباید شود زیرا هضم آن مشکل می‌شود. دم کرده پوست زرد خشک شده آن مسکن قی صفراوی و جویدن آن خوشبوکننده دهان است.
اگر پوست و گوشت سفید خشک شده آن را درلابه لای لباس‌ها بگذارند مانع بید زدن می‌شوند
بالنگ دارای خاصیت صفرابر ـ ضد نفخ ـ دافع سموم بدن ـ تصفیه کننده ی خون ـ خوشبو کننده ی دهان ـ نشاط آور و قابض می باشد.
همچنین از آن در مواردی مانند: تقویت مو ـ تقویت حافظه ـ گلودرد ـ اسهال صفراوی ـ تقویت نیروی جنسی ـ جوش صورت ـ تقویت قلب ـ آسم ـ اگزما ـ یرقان و استفراغ استفاده می شود.
مصرف بالنگ می تواند عوارض جانبی داشته باشد که بدین ترتیب است:
1) مصرف بالنگ در افراد گرم مزاج موجب ناراحتی کبد و حافظه می شود.
2) افراد مبتلا به بیماری های مغزی ـ صرع و قولنج معده باید در مصرف بالنگ احتیاط نمایند.
3) زیاده روی و مصرف بی رویه بالنگ موجب بروز سوء هاضمه ـ احساس تشنگی ـ ناراحتی های ریوی و ... می شود.
4) زنان باردار باید در مصرف بالنگ احتیاط نمایند.

#خواص بالنگ #فواید بالنگ #میوه درمانی #خواص میوه ها #گیاه درمانی #گیاهان دارویی #طب گیاهی #طب سنتی #طب ایرانی #طب آرمیکا #کاظم کیانی #حکیم کیانی #دانشنامه آرمیکا