Скачать или смотреть เปรต

พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย เปตวัตถุ

เสียงอ่าน พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เล่ม ๒๖ หน้า ๑๖๗

เชิงอรรถ
เปรต หมายถึงสัตว์จำพวกหนึ่งซึ่งเกิดอยู่ในอบายชั้นที่เรียกว่าปิตติวิสัย หรือ เปตติวิสัย (แดนเปรต) ได้รับความทุกข์ทรมานเพราะอดอยาก ไม่มีจะกิน แม้เมื่อมี ก็กินไม่ได้ หรือกินได้โดยยาก
ทายก หมายถึงผู้ให้
ปฏิคาหก หมายถึงผู้รับทาน
พูดส่อเสียด คือการพูดยุให้แตกกัน
ท้าวมหาราชทั้ง ๔ คือ เทวดาผู้รักษาโลกในสี่ทิศ, ท้าวโลกบาลทั้งสี่คือ
๑. ท้าวธตรฐ จอมภูต หรือจอมคนธรรพ์ ครองทิศตะวันออก
๒. ท้าววิรุฬหก จอมกุมภัณฑ์ ครองทิศใต้
๓. ท้าววิรูปักษ์ จอมนาค ครองทิศตะวันตก
๔. ท้าวกุเวร หรือ เวสสวัณ จอมยักษ์ ครองทิศเหนือ
ทักษิณา คือ ทานที่ถวายเพื่อผลอันดีงาม, ของทำบุญ, สิ่งที่สละให้, ปัจจัยสี่ที่เมื่อถวายจะเป็นเหตุให้ประโยชน์สุขเจริญเพิ่มพูน, ของถวายที่ช่วยให้สัตว์ทั้งหลายเจริญด้วยสมบัติดังปรารถนา, สิ่งที่ให้โดยเชื่อกรรมและผลแห่งกรรม (หรือโดยเชื่อปรโลก)
ภิกขาจาร คือเที่ยวไปเพื่อภิกษา, เที่ยวไปเพื่ออาหารอันพึงขอ, เที่ยวบิณฑบาต
เปตวิสัย หมายถึง ที่อยู่ของเปรต, แดนเกิดเป็นเปรต
ดาวดึงส์ คือสวรรค์ชั้นที่ ๒ แห่งสวรรค์ ๖ ชั้น มีจอมเทพผู้ปกครองชื่อท้าวสักกะ ซึ่งโดยทั่วไปเรียกกันว่าพระอินทร์
ท้าวสักกปุรินททะ หมายถึง ท้าวสักกะผู้ให้ทานในกาลก่อน เป็นชื่อหนึ่งของท้าวสักกะ ท้าวสักกะมีชื่อที่รู้กันส่วนมาก ๗ ชื่อ คือ (๑) ท้าวมฆวาน เพราะเคยเกิดเป็นมนุษย์ ชื่อมฆมาณพ (๒) ท้าวปุรินททะ เพราะเคยให้ทานในกาลก่อน (๓) ท้าวสักกะ เพราะให้ทานโดยเคารพ (๔) ท้าววาสวะ เพราะให้ที่พักอาศัย(๕) ท้าวสหัสสักขะ เพราะคิดเนื้อความตั้งพันได้โดยครู่เดียว (๖) ท้าวสุชัมบดี เพราะเป็นพระสวามีของนางสุชาดา (๗) ท้าวเทวานมินทะ เพราะครองราชเป็นใหญ่กว่าเทพชั้นดาวดึงส์ อีกนัยหนึ่ง มี ๒๐ ชื่อ คือ สักกะ ปุรินททะ เทวราชา วชิรปาณี สุชัมบดี สหัสสักขะ มหินทะ วชิราวุธ วาสวะ ทสสตนัย (สหัสสนัย) ติทิวาธิภู สุรนาถ วิชิรหัตถะ ภูตปัตยะ มฆวา โกสีย์ อินโท วัตรภู ปากสาสน์ วิโฑโช
กัณหโคตร คือโคตรดำ เป็นคำร้องเรียกถึงโคตรหรือเหล่ากอของพระวาสุเทพ ซึ่งเป็นชื่อของพระนารายณ์ปางพระกฤษณะ
รุกขเทวดา หมายถึง เทวดาประจำต้นไม้
ทิชาชาติ คือนก ได้ชื่อว่า ทิชาชาติ เพราะเกิด ๒ หน คือ คลอดจากท้องมารดาเป็นฟองไข่หนหนึ่ง และถูกฟักจนคลอดเป็นตัวอีกหนหนึ่ง
โกเชาว์ คือพรมที่ทำด้วยขนแกะที่มีขนยาว
ดาบส หมายถึงผู้บำเพ็ญเพียรเผากิเลส
เปรตที่อยู่ในฐานะที่จะรับส่วนบุญที่ผู้อื่นอุทิศให้ เช่น ขุปปิปาสิกเปรต เปรตที่หิวกระหายอยู่เป็นนิตย์ วันตาสเปรต เปรตที่กินน้ำมูกน้ำลายที่เขาบ้วนทิ้งแล้ว ปรทัตตูปชีวิเปรต เปรตที่อาศัยอาหารที่คนอื่นเขาให้ นิชฌามตัณหิกเปรต เปรตที่ถูกตัณหาแผดเผา เป็นต้น
ภัตกิจ หมายถึงการฉันภัตตาหารร่วมกัน
สังฆภัต หมายถึงถวายอาหารแก่สงฆ์
คูถ อุจจาระ มูตร ปัสสาวะ
เวมานิกเปรต คือเปรตอยู่วิมาน ได้เสวยสุขและทุกข์สลับกันไป บางตนข้างแรมเสวยทุกข์ ข้างขึ้นเสวยสุข บางตนกลางคืนเสวยสุข กลางวันเสวยทุกข์ เวลาเสวยสุขอยู่ในวิมาน มีร่างเป็นทิพย์สวยงาม เวลาจะเสวยทุกข์ต้องออกจากวิมานไป และร่างกายก็กลายเป็นน่าเกลียดน่ากลัว