30 Mart 1972 Kızıldere, Mahir Çayan, Cihan Alptekin ve Türkiye solunun önderleri

Kızıldere'ye varan tarihsel süreç

Sosyalizmin dünya çapında prestijinin ve etkisinin yüksek olduğu 60'lı yıllar sömürge ve bağımlı ülkelerde de bağımsızlık ve sosyalizm yolundaki mücadelelerin güçlendiği bir dönemdir. Türkiye bu süreçten derinden etkilenmiş; Türkiye’nin aydınlanmacı, yurtsever ve devrimci birikimi üzerinde gelişen sosyalist hareket dönemin iç ve dış koşullarında kendisini yenileyip aşarak bir politik güce dönüşmüştür.

Dünyada Çin, Küba ve Vietnam devrimlerinin rüzgarı esiyordu. Sovyetler Birliğiyle ittifak halindeki ulusal kurtuluş savaşları yükseliyordu. Menderes iktidarının yıkılması ardından yapılan 1961 Anayasası’nın sağladığı özgürlükler demokratik kitle hareketlerinin gelişmesine büyük olanak sağladı. Bir yandan işçi ve emekçilerin sendikal ve siyasal eylemleri gelişip yayılırken, Doğan Avcıoğlu’nun yönetimindeki YÖN Dergisi etrafında büyüyen sol Kemalist aydın hareketi muhalefete damgasını vurmaktaydı. YÖN Dergisi, sayfalarını Mihri Belli gibi Marksist devrimcilere de açtı. Sol Kemalistlerle kurulan ittifak sosyalist harekete büyük gelişme olanakları yarattı. Türkiye İşçi Partisi'nin (TİP) kurulması sosyalist harekete dinamizm kazandırdı. Mihri Belli liderliğindeki MDD (Milli Demokratik Devrim) Hareketi militan solun TİP içinde büyümesini sağladı. Özellikle MDD Hareketi’nin katkılarıyla Marksist klasikler dilimize çevrildi. Marksist klasikler Türkiye’de en çok okunan eserler durumuna geldi. Kemalist söylemden etkilenen gençlik çok güçlü bir anti-emperyalist hareketle sosyalist saflara katıldı. Mahirler, Denizler, İbrahimler anti-emperyalist gençlik hareketi içinde yetiştiler. Aydınlık Sosyalist Dergi ve Türk Solu militan solun yayın organlarıydı. Devrimci Gençler sadece öğrenci gençlik içinde kalmayıp işçi ve emekçi kitlelerin eylemlerine katılarak topluma ışık saçtılar. Dev-genç örgütlenmesi ile katıldıkları siyasal mücadeleye dinamizm kazandıran devrimci gençlik yalnız o günün tarihsel sürecini değil, asıl olarak kendisinden sonraki sürece etkide bulunmuştur. 1970 15-16 Haziran İşçi direnişi işçi hareketiyle gençlik hareketinin birleşmesini sağlamıştı. Oligarşi, yükselen solun önünü kesmek için dinciliği ve faşist terörü devreye soktu. Devrimci gençler bir bir vurulmaya başladılar. Devrimci gençliğin liderleri öldürülme tehdidi altındaydılar. Kendini savunmak ve mücadelenin gelişmesini sağlamak için silahlı mücadele düşünülmeye ve Filistin hareketiyle bağlar kurulmaya başlandı. İlk devrimci çıkışı 12 Mart darbesinin hemen öncesinden THKO yaptı.

İşte THKP/C bu dönemin içinde oluşmuş, mücadele vermiş ve sonraki süreci en fazla etkilemiş olan harekettir. Örgütün hem kuruluşundan kısa bir süre sonra yaptığı eylemde (17 Mayıs 1971) hem de 30 Mart’ta (1972) imha edildiği eylem Denizlerin salıverilmesini ve idamını engellemeyi amaçlayan eylemlerdir.

Odak dergisi Kızıldere'yi devrimci kararlılık, dayanışmacılık ve birlik örneği olarak kabul etmektedir.