Қарақалпақша жаңалықлар №18. Қарақалпақлар миллет сыпатында 2050 - жылға шекем жетип бар майды.

Өзбекстанда еркин сөз жоқ!

Өзбекстан 180 мәмлекет ишинде 148 - орынды ийеледи, яғный ҒХҚ еркинлиги рейтингинде 11 басқышқа төмен түсип кетти!

2022 - жылы Өзбекстан 133 орынды еди, 2023 - жылы 4 позиция төменлеп 137 - орынды ийелеген "Шегара билмес репортёрлар" Халықаралық шөлкеминиң ҳәр жылғы рейтингинде быйыл Өзбекстан бирден 11 көрсеткишке төменлеп кеткен!

Дерек:   / tkml1djlir73csbt  



KarLin_joybarı жабылыу́ы ҳаққында:

- Адамлар бизлердиң жоқ болып баратырғанымызды түсинбейтиндей. Сиз солай деп ойлайсыз ба? Бул оларға ҳешқандай тәсирин көрсетпейди деп ойлайды.

- Мениң ойымша, аўа, себеби мен ЮНЕСКОның есабы туўралы пост жәриялағанымда, адамлар «ЮНЕСК деген ким? Қарақалпақлар қаяқа жоқ болады? Биз ҳәмийше болғанбыз ҳәм боламыз» сыяқлы пикир жазып баслайды

Тил ҳәм мәденияттың жоқ болыўы - бул ўақыт бомбасы. Егер биз бүгин бул жағдайға итибарсыз болсақ ҳәм өзимизди миллет сыпатында сақлап қалыў ушын гүреспесек, ўақыт ишинде жоқ болып кетиў итималлығы жоқары.

Россия Федерациясы қурамында коми халқы бар. Олардың ҳәзирги аўҳалы өзиниң ана тилин билмейди, тек ғана рус тилинде сөйлейди. Ҳәрбир нәтийжениң себеби бар ҳәм коми халқы менен болған жағдай, бул олардың итибарсызлығының нәтийжеси. Енди бул жағдайды изге қайтарыў қыйын.

Тилди ҳәм мәдениятты сақлап қалыў - бул ҳәрбир қарақалпақтың қолында ҳәм олар бүгин өз үлесин қосса алатуғынын түсиниўи керек.

Деп жазған еди бир ўақытлары #KarLin_joybarı

Енди итибарларыңызға Әли Жумағалиевтың 24-апрель күнги "telegram story"син оқып беремен

Sálem

Búgin men KarLin atlı joybardıń jabılıwın xabarlayman, bul joybardıń maqseti qaraqalpaq tilin internette rawajlandırıw bolıp tabıladı.

Jabılıwının sebebi filolog tilshiler hám waqıt siyaqlı resurslar jetispewshiligi. Tilekke qarsı, bul joybar sebepli men kóp zatlardı, kóp waqıt hám kúsh hám kóplegen múmkinshiliklerdi jogattım.

Mısalı, bul joybardan aldın men túrli mámleketlerden kóplegen klientler aldım, sonıń menen birge, Londondagi kompaniyada autsorsta isledim, keyinirek olar meni turaqlı programmist retinde qabıllawģa tayın edi, ol jerden jaqsı pul tawıp tur edim, sonıń menen birge, bul kompaniyadan tısqarı tağı eki Rossiya kompaniyası menen hám islesip atır edim.

Yağnıy, bir waqıttıń ózinde 3 kompaniyada autsorsta isledim. Sonıń menen birge, turaqlı túrde buyırtpalar berip turgan ápiwayı klientler de bar edi.

Endi men olardıń kóbisin joģattım, sonday-aq, Londondaģi kompaniyanı hám, sebebi menın dıqqatım (qaraqalpaq)tildi internette rawajlandırıwģa ketip qaldı, men lingvistikanı tereń úyrenip basladım. Sol sebepli jumıslarımdı waqtında pitirmey basladım, budan keyin klientlerim mennen ketip qaldı.

Búgin men bul joybardı toqtattım jáne social tarmaqlar dagı barlıq akkauntlar óshirildi.

Men professional túrde programmist retinde rawajlanaman. Endi hesh nárse itibarımdı shalgıtpaydi. Men bul jumsımdı(coding) qattıga jaqsı kóremen hám bul jumıssız ómirim mánisin jogaltadı.

Bárshe layk basıp, komment jazıp, repost islep hám donate qılıp qollap quwatláganlarga raxmet.

Úmit etemen, keleshekte kimdir bul jumıstı dawam ettiredi.

Men basqalardıń kewlın tabıw ushin óz ómirimdegi múmkinshiliklerdi jogatıwdı qálemeymen.

Keleshekte kimdir qaraqalpaq tilin internette rawajlandırıwı menen shuģıllanıwına úmit etemen, sebebi hámme zat rawajlanıp baratır hám bizde hátte ápiwayı mashinalı awdarmashı da joq.

Bárshe layk basıp, komment jazıp, repost islep hám donate qılıp qollap quwatláganlarga raxmet.

Úmit etemen, keleshekte kimdir bul jumıstı dawam ettiredi.

Men basqalardıń kewlın tabıw ushin óz ómirimdegi múmkinshiliklerdi jogatıwdı qálemeymen.

Keleshekte kimdir qaraqalpaq tilin internette rawajlandırıwı menen shuģıllanıwına úmit etemen, sebebi hámme zat rawajlanıp baratır hám bizde hátte ápiwayı mashinalı awdarmashı da joq.

Qattığa artta qalıp qoydıq, mısal retinde qazaq tili menen salıstırsaq 20-30 jılģa artta qaldıq.

Eskertip ketsem mámleket tárepinen magan heshkim basım qılmadı. Bul meniń jeke qararım. Raxmet!

Ali Jumagaliev

“Қарақалпақлар миллет сыпатында 2050 - жылға шекем жетип бармайды” - деген пикирлер айтылмақта!?

Төменде Х (Твиттер) постларынан үзинди (қарақалпақша ҳәм русша), сүўретлер (скрин) ҳәм силтеме.

“Өзбекстанда туўылыўшылықтың улыўмалық коэффициенти (ТУК) 2023 - жылы 3,44 (2022 - жылы 3,31).

Ең пәс көрсеткиш Қарақалпақстанда - 2,77 промилле, ең жоқары көрсеткиш Сурхандәрьяда - 3,84 промилле.”

“Қарақалпақлар 2050 жылға шекем жетип бармайды, өзбеклер жутып жибереди, олар XXI әсирдиң екинши шерегиниң езидлери болады.”
___

“Суммарный коэффициент рождаемости (СКР) Узбекистана в 2023 году - 3,44 (3,31 в 2022 году).
От самого низкого в Каракалпакстане (2,77) до самого высокого в Сурхандарье (3,84).”

“Каракалпакцы, к сожалению, не доживут до 2050 года, их поглотят узбеки, они будут езидами второй четверти XXI века.”

https://twitter.com/masagget/status/1...

🙏 Қосылың ҳәм тарқатың:
👉 https://t.me/MadQar