Utrecht, luidklok Academiegebouw

89) De luidklok van het Academiegebouw van de universiteit te Utrecht!
Zaterdag 26 augustus 2017, 12:30 uur
   • Utrecht, luidklok Academiegebouw  


De universiteit van Utrecht was vanaf haar ontstaan gevestigd in enkele bijgebouwen van de Domkerk, met name in de kruisgang en de kapittelzaal. Deze laatste zaal is verbonden met het Academiegebouw en doet tegenwoordig nog dienst als aula. Op 23 januari 1579 werd in deze zaal de Unie van Utrecht gesloten. Pas in de negentiende eeuw ontstond behoefte aan een representatief universiteitsgebouw aan het Domplein.

Het Academiegebouw heeft een nogal merkwaardige ontstaansgeschiedenis, die duidelijk de richtingenstrijd tussen de verschillende neostijlen aan het eind van de negentiende eeuw illustreert. Oorspronkelijk was het gedacht als een geschenk aan de Universiteit ter gelegenheid van haar 250-jarig bestaan in 1886, maar door een slepend conflict, en het onverwacht overlijden van één van de architecten, Cornelis Vermeijs, kon de bouw pas in 1891 beginnen. Aanhangers van de neogotische stijl onder leiding van Victor de Stuers steunden een ontwerp van P.J.H. Cuypers. Zij meenden dat het ontwerp veel beter aansloot bij de architectuur van de nabijgelegen Domkerk. De neorenaissancerichting koos voor de plannen van E.H. Gugel en F.J. Nieuwenhuis. Hun voornaamste argument was dat de neogotiek wel geschikt was voor kerkelijke gebouwen, maar dat een universiteit beter gebouwd kon worden in de neorenaissancestijl, de stijl van het humanisme die bovendien terugverwees naar de oude Griekse beschaving.

Uiteindelijk trokken de aanhangers van de neorenaissancestijl aan het langste eind, zeer tot ongenoegen van minister van Binnenlandse Zaken Tak van Poortvliet, die, naar men zegt, in 1894 als wraak pal naast het nieuwe Academiegebouw het neogotisch toegangspoortje voor de kruisgang van de Dom liet bouwen. Het is een ontwerp van Jos.Th.J. Cuypers, de zoon van P.J.H. Cuypers.

Op 18 september 2010 is er door het Utrechts Klokkenluiders Gilde een luidklok gegoten ter ere van het 375-jarig bestaan van de Universiteit Utrecht in 2011. Deze klok is Anna Maria genaamd, naar Anna Maria van Schurman, de eerste vrouwelijke student in Utrecht, en hangt in het torentje boven de ingang van het Academiegebouw. (bron: wikipedia). De geschiedenis van deze klok staat vermeld onder de klokkenprojecten.


→ Luidklok: Simon Laudy, 2010, 389 mm, cis3

O Utreght, lieve Stadt, hoe soud′ ick U vergeeten