Скачать или смотреть เกษตรพึ่งตน : เลี้ยงปลาแบบธรรมชาติ

เกษตรพึ่งตน EP#17 : เลี้ยงปลาแบบธรรมชาติ ด้วยนิเวศน์บ่อปลา
เมื่อต้องสร้างแหล่งอาหารที่เป็นโปรตีนจากเนื้อสัตว์​เราเลือกโปรตีนจากปลาเป็นหลัก​ และเมื่อแหล่งน้ำธรรมชาติ​มีแลาไม่เพียงพออันเกิดมาจากการบริโภค​และการทำร้ายระบบนิเวศน์​ของแหล่งน้ำ​ ทางออกจึงต้องเลี้ยงปลาและสัตว์​น้ำเอง​ ด้วยการสร้างระบบนิเวศน์​ให้ใกล้เคียงกับธรรมชาติ​

บ่อปลาที่ปรับ​ปรุงให้มีสภาพนิเวศน์​น้ำ​ แบบหนองคลองบึง​ ประกอบด้วย​ พืชพรรณ​ไม้น้ำต่างๆ​ ได้แก่​ ผักบุ้ง​ จอก​ แหน​ สาหร่าย​ บัวสาย​ เพิ่มเติม​เสริมด้วย
แพผักตบชวา​เพื่อช่วยกรองของเสีย​
เติมด้วยขี้วัว​​เพื่อสร้างแพลงก์ตอน​พืชให้เป็นน้ำเขียว​สำหรับใช้เป็นอาหารตามธรรมชาติ​
ใส่น้ำหมักชีวภาพปรับสมดุลและความอุดมสมบูรณ์​ของแหล่งน้ำ
ใส่จุลินทรีย์สังเคราะห์แสงเพื่อบำบัดน้ำ
สร้างคลังอาหารปลาด้วยการใช้ไม้ปักเป็นเสาแล้วใส่ฟางหรือหญ้าสลับกับมูลสัตว์เป็นชั้นๆ​ ตามมุมของบ่อ
...

แต่เมื่อเราจำเป็นต้องเดินทางไกล​ ไม่มีเวลาให้อาหารปลาจึงจำเป็นต้องสร้างคลังอาหารปลาไว้ในบ่อ
เริ่มจากตัดหญ้าในสวนที่รบกวนพืชหลัก​ ทิ้งไว้ให้แห้งพอหมาดๆ​ ประมาณ​ 5-10​ ​วัน​ อาจมีใบสีเขียวปนอยู่บ้าง​ รวบรวมกองไว้
เตรียมไม้​ มูลสัตว์​ นำหญ้าที่ได้เตรียมทำคลังอาหารปลา
วิธีทำ
-เลือกจุดที่น้ำไม่ลึกมาก ประมาณ 50-80 ซม. ในบ่อปลา ปักไม้เป็นวงกลม สามเหลี่ยม สี่เหลี่ยม ห้าเหลี่ยม หรือหกเหลี่ยม ตามสะดวกเพียงให้ล้อมไว้ได้
-นำหญ้าใส่ลงในช่องที่ปักไม้ไว้ เหยียบให้จมลงไป (แต่ก็จะลอยขึ้นมาอยู่ดี) ใส่มูลสัตว์ เช่น ขี้ไก่ ขี้หมู ขี้วัว ขี้ควาย ขี้เป็ด เป็นต้น ทำเช่นนี้ 3 ชั้น

มูลสัตว์เป็นปุ๋ยที่สร้างให้เกิดอาหารธรรมชาติในบ่อ คลังอาหารปลา เป็นแหล่งสร้างแพลงตอนพืช ให้กระจายอยู่ทั่วไปในบ่อ สามารถขยายพันธุ์และเจริญได้ดีในบ่อที่มีแสงอาทิตย์ส่องถึง และแพลงตอนสัตว์
เลี้ยงปลาแบบผสมผสาน ทำร่วมกับการเลี้ยงสัตว์และกสิกรรม ในรูปแบบเกษตรผสมผสาน (กสิกรรม+เลี้ยงสัตว์+ประมง) ในแนวทางการเกษตรเพื่อการพึ่งตนเอง

อาหารปลากินพืชชอบกินอาหารที่เป็นพืช เช่น รำ ปลายข้าว เศษผัก หญ้า ฯลฯ
ในสวนของเราเป็นสวนเกษตรอินทรีย์ และปล่อยให้หญ้าขึ้นห่มดินไว้ เมื่อถึงเวลาก็ดัดหญ้านำมาใช้ประโยชน์ ทั้งทำดินปลูกต้นไม้ คลังอาหารปลา และอาหารสัตว์ รวมทั้งปลูกหญ้าอาหารสัตว์ เช่น หญ้าเนเปีย ไว้เป็นส่วนผสมของอาหารสัตว์ด้วย
ส่วนผสมของอาหารปลากินพืช
หญ้าสด หญ้าอวบน้ำ ไม่แข็งมากเกินไป เช่น หญ้าขน ผักปราบ อ่อมแซบป่า หญ้สเนเปีย และต้นกล้วย
น้ำหมักชีวภาพ น้ำหมักปลา น้ำหมักผลไม้
รำละเอียด หรือ รำอ่อน
น้ำตาล น้ำตาลสีรำ
วิธีทำหญ้าหมักอาหารปลา
นำหญ้าสดมาสับให้ละเอียด ประมาณยาวไม่เกิน 1 ซม. จะสับด้วยมีดหรือเครื่องสับก็แล้วแต่ความสะดวก
นำหญ้าที่สับ ผสมกับรำ อัตราส่วน หญ้าหมัก 10 ส่วน รำ 1 ส่วน คลุกเคล้าให้เข้ากัน ใส่น้ำตาลสีรำนิดหน่อย ราดด้วยน้ำหมักขีวภาพ ประมาณ 1 ส่วน คลุกเคล้าให้เข้ากัน
นำหญ้าผสมแล้วใส่ถุงดำ หรือถุงพลาสติก ที่สามารถปิดสนิท กดและบีบลมออก มัดให้แน่นไม่ให้อากาศเข้า เก็นในกระสอบหรือถังปิดสนิท (หากมีอากาศเข้าจะมีกลิ่นเหม็น)
ตั้งกระสอบในที่ร่ม พักไว้ประมาณ 5-7 วันก็สามารถนำไปให้ปลากินได้ หากต้องการเร่งนำไปใช้ให้นำไปตากแดดประมาณ 2-3 วันก็นำไปใช้ได้

อาหารปลาที่เราทำเอง อาจจะไม่ทำให้ปลาเติบโตอย่างรวดเร็วเหมือนอาหารถุงที่ขายกันโดยทั่วไป แต่เป็นสิ่งที่เราสามารถทำเองได้ นั่นคือ เราพึ่งตนเองได้ แล้วจัดระบบหมุนเวียนทรัพยากรได้ ทำให้มั่นคงและยั่งยืน